Discussiegroep

Onderwerp: Proefschrift falende neutraliteit - T. van Gent

Totaal berichten: 94
2.681 keer gelezen
10 reacties
Categorie: Overig Mei 1940
Ik geloof dat dit hier nog niet gemeld is.

Er is een nieuw proefschrift, genaamd 'Het falen van de Nederlandse gewapende neutraliteit, september 1939 - mei 1940', van Tobias van Gent. De auteur was te gast in Nova. Dat gesprek is hier te zien:
http://www.novatv.nl/page/detail/uitzendingen/7262/1939:+Nederlandse+'neutraliteit'+was+ongeloofwaardig

En hier staat nog iets meer over het proefschrift:
http://www.hum.uva.nl/actueel/agenda.cfm/A3418ED3-1321-B0BE-6888166CF4D857BE

Ik moet zeggen: dat van die brief van de Duitse Generale Staf aan prins Bernhard (met het verzoek om door Zuid-Limburg te mogen oprukken) wist ik niet (wat niet wil zeggen dat het ook werkelijk nieuw is; ik weet niet alles), maar verder hoor ik in Van Gents verhaal niets, maar dan ook helemaal niets nieuws... Bovendien lijkt het me een erg dun nieuwtje: een vaag aantekeningetje van de Duitse Generale Staf lijkt zo ongeveer alles te zijn wat deze man aan nieuws te presenteren heeft.

Is dit alwéér zo'n voorbeeld van oude wijn in nieuwe zakken? Als het proefschrift in boekvorm verschijnt, ga k het toch maar lezen. Maar de voortekenen zijn niet al te best, want dat hele gesprek bij Nova bestaat uit oude koek. Om nog maar te zwijgen over de hinderlijke opmerking van de presentator ("we hadden toch alleen wat fietsen?"). Op die manier moet een gast eerst al die stokoude clichés te lijf gaan, en komt hij niet eens meer aan iets echt nieuws toe - zelfs al heeft het wel te melden.
» Dit bericht is geplaatst op 29 september 2009 14:26
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Even voor de nadere informatie van bezoekers het citaat van de website van de UvA:

Nederlands leger nam Duits invasiegevaar wel degelijk serieus

Promotie
Dhr. T. van Gent/ Geschiedenis
Het falen van de Nederlandse gewapende neutraliteit, september 1939-mei 1940
Tobias van Gent concludeert in zijn studie dat de Nederlandse legerleiding in 1939-1940 uitstekend geïnformeerd was over de Duitse dreiging en dat het Duitse invasiegevaar dan ook niet onderschat werd. Hij beschrijft de strategische positie van Nederland in West-Europa gedurende de periode van september 1939 tot mei 1940 vanuit internationaal perspectief. Uitgangspunt hierbij is dat de strijd om Nederland niet in de meidagen van 1940 werd beslist, maar tijdens de voorafgaande maanden toen Nederland zich voorbereidde op een mogelijke aanval en in Berlijn de afweging werd gemaakt of Nederland onderdeel zou moeten worden van het Duitse aanvalsplan op West-Europa. Dit terwijl in Londen, Parijs en Brussel gediscussieerd werd over de vraag of en hoe een eventuele hulpoperatie aan Nederland vormgegeven zou moeten worden. Van Gent probeert antwoord te geven op de volgende vragen: waarom betrok Hitler Nederland bij zijn aanvalsplan op West-Europa?; waarom waren de geallieerden bereid om Nederland te komen helpen na een Duitse inval?; en als Nederland het Duitse gevaar niet onderschatte, waarom leidde dit niet tot het opgeven van het neutraliteitsbeleid?

Promotor
dhr. prof. dr. J.C.H. Blom
» Deze reactie is geplaatst op 29 september 2009 15:34
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Ik kan vanuit de summiere informatie die ik uit dit bericht op de UvA site en het vijf minuten interview bij Nova weinig informatie halen. Het onderwerp is uiterst boeiend. Van Gent zegt in het interview dat een conclusie in zijn proefschrift is dat 'de Nederlanders wel degelijk waren gewaarschuwd voor het Duitse gevaar' en deze serieus namen. Voor die conclusie is al voldoende aanleiding. Ik kan me niet voorstellen dat die conclusie de enige is waarmee promovendus van Gent is gekomen, gezien de theses die in het UvA stuk staan vermeld. Zijn promotie onderzoek moet wel breder zijn georiënteerd.

Ik ben wel benieuwd naar het proefschrift. Zo heb ik zelf voor Zuidfront veel onderzoek gedaan naar onder meer de Franse discussie rond defensievraagstukken in de periode 1919-1940. Die kwestie is buitengewoon boeiend en lijkt ook onderwerp van Van Gent zijn onderzoek. Over dat onderwerp is namelijk nog veel te melden dat in de geijkte literatuur ontbreekt. Zo wordt in bekende literatuur vaak kritisch beschouwend gekeken naar Winkelman zijn besluit de Peel-Raamstelling op te geven. Hij zou zo niet alleen Brabant lichtvaardig hebben opgegeven, maar ook kansen op verbinding met de Fransen.

In het recent verschenen boek over Reynders schijnt E.H. Brongers daar nog een lichtje over, door Reynders te prijzen en Winkelman impliciet te beschuldigen. Onterecht, zo blijkt als men de Franse literatuur over de Gamelin besluitvorming leest. Winkelman had het volkomen bij het rechte eind. De weerzin in de Franse legertop om noordelijk een stevig front op te bouwen was zo groot, Gamelin zijn politiek-militaire overwegingen zo duidelijk, dat het vrijwel uitgesloten leek dat de Fransen duurzaam de Nederlandse zaak zouden dienen. Attaché Van Voorst Evekink en andere verkenners hebben dit kennelijk zeer duidelijk gemaakt aan Winkelman.

Maar zelfs zonder die duidelijkheid biedt een strategische beschouwing van de meest extreme Franse strategie (Hypothese Dyle-Breda) het inzicht dat de uitvoering van die strategie niet alleen uiterst slecht gedragen werd door de uitvoerende opperofficieren, maar bovendien bij een (toen nog verwachte) concentratie van Duitse macht en kracht in het noorden en centrale deel van België een onvermijdbare Franse terugtrekking uit het hoge noorden zouden afdwingen vanwege het bijzonder grote risicoprofiel van de gehele Geallieerde verplaatsing na een casus belli. En een Franse terugtrekking tijdens de strijd zou funest zijn geweest voor Nederland. Nederland zou er dan met vermoedelijk een aandringende tegenstander opeens alleen voor hebben gestaan met haar belangrijke veldleger eenheden in Noord-Brabant opgesloten (helemaal als men nagaat dat de Moerdijkbruggen in de praktijk al verloren waren gegaan). Van terugtrekking vanuit Brabant zou daarna nauwelijks meer sprake kunnen zijn, omdat men in volle strijd grote verbanden over open gebieden zou moeten verplaatsen. In en voor zover men niet reeds afgesneden zou zijn, dan wel afgesneden zou raken.

De Franse planvorming en vooral de aalgladde opstelling van Gamelin is een buitengewoon boeiend studieonderwerp. Bovendien geldt hetzelfde voor de Frans-Belgische en Belgisch-Nederlandse interacties in de periode 1935-1940. Ook die schaakspellen zijn boeiend, want een vergelijking tussen de Belgische en Nederlandse opstelling in de vooroorlogse aftastmanoeuvres zijn eveneens bijzonder interessant.

Daarom ben ik vooral benieuwd aan de bevindingen van Van Gent die zien op beantwoording van de vraag "waarom waren de Geallieerden bereid om Nederland te komen helpen na een Duitse inval"? De beantwoording van de eerste en laatste vraag (van de UvA site) lijken me uitgemolken onderwerpen. Overigens is de laatste kwestie - waarom leidde de kennis van de mogelijke aanval niet tot opgeven van de neutraliteitspolitiek - ook al grotendeels beantwoord in het uiterst boeiende werkstuk 'Vergeefs onzijdig - Nederlands neutraliteit 1919-1940' van R. Schuursma. Maar wellicht heeft Van Gent aanleiding gevonden voor geheel nieuwe inzichten.

Ik kijk in elk geval uit naar de studieresultaten van Van Gent. Ik zal zeker een boek aanschaffen.
» Deze reactie is geplaatst op 29 september 2009 16:06
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Mocht iemand een spoor ontwaren van het gepubliceerde werk van Tobias van Gent 'Het falen van ...', dan gaarne even een tip alhier. Als ik het zelf vind, zal ik het ook direct vermelden.
» Deze reactie is geplaatst op 6 oktober 2009 11:26
Totaal berichten: 1
Uitgeverij de Bataafsche Leeuw geeft mijn proefschrioft in een handelseditie uit. Het zal deze week (41) verschijnen.
» Deze reactie is geplaatst op 7 oktober 2009 09:15
Totaal berichten: 94
Een online boekhandel als BOL.com biedt het werk nog niet aan, maar jazeker: het is inmiddels wel te bestellen via de website van de Bataafsche Leeuw. Prijs: 29,50 euro. 553 pagina's. Gebonden.

Hier is een link naar de pagina over het boek, met de bestellink onderaan:
http://www.bataafscheleeuw.nl/db/main/assortiment/index.php?book_id=626
» Deze reactie is geplaatst op 7 oktober 2009 09:53
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Dank Menno en dank heer van Gent. Heb het boek besteld. Kijk ernaar uit!
» Deze reactie is geplaatst op 7 oktober 2009 10:29
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Boek alreeds binnen gekregen vandaag. Dikke pil, mooi uitgevoerd met de harde kaft. In die zin een zeer voordelig product. Ga er vanaf het komend weekend in spitten. Kijk ernaar uit!
» Deze reactie is geplaatst op 8 oktober 2009 16:10
Totaal berichten: 94
Ik heb het boek ook binnen. Erg fijn dat het zo snel gebeurd is, want morgen op vakantie. Boek gaat in de bagage.

We zijn samen de postzak in gegaan, Allert.

Overigens is de totaalprijs geen 29,50 euro, maar 27,50 euro. Geen verzendkosten in rekening gebracht. Hulde aan de Bataafsche Leeuw. Ik kan het een ieder aanraden om dit boek via de site van de uitgever te bestellen.
» Deze reactie is geplaatst op 8 oktober 2009 16:54
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Tot op heden alleen de eerste drie hoofdstukken nog gelezen. Kan de tijd nog niet vinden om rustig te gaan zitten lezen, wegens te drukke werkzaamheden.

Tot nu toe zeer te spreken over dit overzichtelijke werk, en met uitzondering van de kwantitatieve vergelijking van Duitse en Geallieerde legermachten, zeer content met de geboden informatie.

Overigens nog geen novums (m.u.v. de kort besproken Halder brief aan ZKH Prins Bernhard) ontdekt in die eerste drie hoofdstukken, maar dat was ook nog niet verwacht.

Wel vastgesteld dat het werkstuk een resultaat is van monnikkenwerk in de archieven en degelijk wetenschappelijk werk. In die zin is deze dissertatie sowieso een aanwinst in de boekenkast. En de 'mooie' gedeeltes moeten nog komen, dus dat belooft nog veel interessante leesuurtjes ...
» Deze reactie is geplaatst op 17 oktober 2009 15:03
Totaal berichten: 5
Ik heb het boek vandaag ontvangen. Ik ga het met veel plezier lezen.
» Deze reactie is geplaatst op 20 oktober 2009 18:16

Plaats hier uw reactie

Opgelet: We behouden ons nadrukkelijk het recht voor om nieuwe berichten of reacties die voor de thematiek van onze websites en de discussiegroep irrelevant zijn, onbetamelijk of onbegrijpelijk geformuleerd zijn, ongewenste politieke of commerciële lading hebben of inbreuk maken op de privacy van nog levende personen niet te plaatsen. Uw reactie zal pas na goedkeuring door de beheerders zichtbaar zijn in de discussiegroep.

De inhoud van berichten - en daarin vermeldde gegevens en personalia - wordt na publicatie niet gewijzigd en/of verwijderd, tenzij daarvoor een dwingende aanleiding is. Berichtenschrijvers zijn zelf verantwoordelijk voor het toetsen van de inhoud van hun berichten voordat deze worden gepost.

Zie voor meer informatie de Gebruiksvoorwaarden. Tevens verzoeken wij u om kennis te nemen van de FAQ (veelgestelde vragen), wellicht dat uw vraag daar al beantwoord wordt.

Wenst u een gescande foto of ander beeldmateriaal op te nemen bij uw bericht, e-mail deze naar info@grebbeberg.nl en wij verzorgen de plaatsing (meestal nog dezelfde dag).

Bericht:   * 
Uw naam:   * 
 
E-mailadres:     * 
Om ongewenste (spam)berichten op onze website te beperken vragen wij u hieronder een eenvoudige controlevraag te beantwoorden. Berichten worden alleen geaccepteerd indien deze vraag correct is beantwoord.
1 + 1 =     * 
*) = verplicht veld  

2554