Discussiegroep

Onderwerp: Kaderlijst

Totaal berichten: 6
2.647 keer gelezen
8 reacties
Categorie: Overig Mei 1940
Goedemiddag. Allereerst dank voor deze voortreffelijke site met ongelofelijk veel informatie. Juist daarom heb ik een vraag. Jarenlang sprokkelwerk in alle mogelijke bronnen heeft mij een redelijk compleet beeld bezorgd van vrijwel alle opperofficieren van het Nederlandse leger in de meidagen van 1940. Toch is het me niet gelukt om deze lijst compleet te krijgen. Derhalve de vraag of u mij kunt helpen aan de namen van de commandanten 5 RI, 15 RI, 18 RI, 23 RI, 25 RI, 26 RI, 29 RI, 31 RI, 32 RI, 33 RI, 36 RI, 39 RI, 42 en 43 RI.
Bij voorbaat dank,
» Dit bericht is geplaatst op 14 juni 2011 15:27
Totaal berichten: 180
Hierbij de namen van de commandanten van:
- 5 R.I. - Luitenant-kolonel J.W. van der Lely
- 15 R.I. - Luitenant-kolonel L.A.C. de Boik
- 18 R.I. - Luitenant-kolonel J. de Lange
- 23 R.I. - Res. luitenant-kolonel mr. W.A.C. van Dam
- 25 R.I. - Luitenant-kolonel J.W. Buurman
- 26 R.I. - Luitenant-kolonel G. Land
- 29 R.I. - Res. luitenant-kolonel J. Detmar
- 31 R.I. - Res. luitenant-kolonel L.F. Apol
- 32 R.I. - Res. luitenant-kolonel N. Gerlack
- 33 R.I. - Res. luitenant-kolonel W.A. Groenendijk
- 36 R.I. - Res. luitenant-kolonel J.H. Sonne
- 39 R.I. - Res. luitenant-kolonel jhr. W.E.E. Snoeck
- 42 R.I. - Res. luitenant-kolonel J.P.J.G. van Blarkom
- 43 R.I. - Luitenant-kolonel J.J. Rutgers

Commandant 26 R.I. was tevens commandant Groep Maas-Waal.
Commandant 29 R.I. was tevens commandant Vak Schaijk.
» Deze reactie is geplaatst op 19 juni 2011 16:41
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
De heer Groenman had deze vraag per mail beantwoord aan de poster, maar dit niet vermeld alhier. Daarom lijkt het alsof wij de vraag niet beantwoord hadden. De heer Van den Hurk is zo vriendelijk geweest dat alsnog 'voor ons' te doen, waardoor wij gewezen worden op de onvolkomenheid dat per mail beantwoorde vragen ook op het forum als zodanig vermeld horen worden.

Terzake overigens een correctie ten aanzien van de C-29.RI. Dat was de overste G. Land. De voorheen C-29.RI overste Detmar was inderdaad de C-Vak Schaijk geworden en had daarmee het commando van 29.RI, als zodanig overigens slechts I-29.RI (op 11 mei) en III-29.RI, overgedragen aan overste Land. C-26.RI was dus ook niet de overste Land.
» Deze reactie is geplaatst op 19 juni 2011 16:55
Totaal berichten: 180
Ik zou dan graag willen weten wie dan commandant van 26 R.I. is geweest.
Ik geef toe dat het een beetje verwarrend is wie nu commandant was van welk onderdeel.
Op bladzijde 1 van deel 2, onderdeel C van de Groene Serie staat te lezen:
"Met het bevel over de Groep Maas-Waal werd belast C.-26 R.I., die te voren C. van de Groep Maas-Noord was geweest".
Op bladzijde 69 van hetzelfde deel staat in de bijlage I als C.-Groep Maas-Waal vermeld Luitenant-kolonel G. Land.
Op bladzijde 4 van deel 2, onderdeel B van dezelfde serie staat vermeld in het schema: Vak Schaijk, Vakcommandant was C.-29 R.I.
Inderdaad staat op blz. 816 van deel 3 "De operatiën van het Veldleger etc." als commandant van 29 R.I. luitenant-kolonel G. Land vermeld met als functie vermeld C.-29 R.I. (op 10 mei C.-Groep Maas en Waal (C.-26 R.I.)).
Hoe is dit dan te verklaren of te lezen?
» Deze reactie is geplaatst op 19 juni 2011 18:09
(redactie)
Totaal berichten: 2.294
Land was aanvankelijk commandant van 26 RI tot het moment dat hij de leiding kreeg over de tegenaanval op de Grebbeberg. Een nieuwe commandant aanwijzen voor 26 RI had weinig zin, omdat de 3 bataljons van dit infanterie-regiment al verspreid opereerden onder vak - of groepscommandanten zonder enige onderlinge samenhang. Ik neem verder aan dat de Maasbataljons II-26 RI en III-26 RI op de 12e mei al bezig waren te desintegreren en feitelijk niet of nauwelijks meer als onderdeel bestonden. Kortom: welke taak viel er voor een nieuwe commandant van 26 RI eigenlijk nog te vervullen?
Deze positie is door de omstandigheden gewoon niet meer ingevuld.
» Deze reactie is geplaatst op 19 juni 2011 19:03
Totaal berichten: 180
Het klopt zoals dhr. Groenman zegt dat Land commandant was van 26 R.I. op het moment van het uitbreken van de oorlog op 10 mei 1940. Hij was commandant van 26 R.I. en commandant van Groep Maas-Waal met zijn staf en o.a. I-26 R.I. en 26 C.Mr. De overige bataljons II-26 R.I. (Vak Schaijk) en III 26 R.I. (Vak Bakel) waren inderdaad Maasbataljons die echter onder bevel C.-Peeldivisie (resp. C-III L.K.) stonden.
Op 11 mei laat in de avond bevonden zich Staf-26 R.I. (voormalig Staf-Groep Maas-Waal) en I-26 R.I. te Amerongen.
Om ongeveer 21.15 werd C.-26 R.I. aangewezen als C.-29 R.I. (min II). De staf van 26 R.I. werd nu staf van 29 R.I. (Dit verklaart nu waarschijnlijk de kaderlijst van deel 3 van de Groene Serie, zoals beschreven in eerdere reactie).
Commandant van 29 R.I. bij het uitbreken van de oorlog op 10 mei 1940 was Vakcommandant Schaijk overste Detmar. Hij had, behalve zijn staf en enkele kleinere onderdelen, slechts de beschikking over II-29 R.I.
I-29 R.I. stond voor het uitbreken van de oorlog te Megen aan de Maas nog onder bevel van C.-III L.K. en III-29 R.I. was onderdeel van Brigade B.
Commandant 29 R.I. (Vakcommandant Schaijk) heeft zich in de loop van de strijd teruggetrokken van de Peel-Raamstelling via de Zuid-Willemsvaart naar de Vesting Holland. Tijdens die gebeurtenissen is dus overste Land op 11 mei laat in de avond commandant 29 R.I. geworden. Niet eerder dus. Dus de opsomming van de commandanten van de verschillende regimenten geldt dus uitgaande de situatie voor het uitbreken van de oorlog.
» Deze reactie is geplaatst op 19 juni 2011 22:40
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Het wordt op deze manier natuurlijk wat verwarrend. Overigens, niet alleen naoorlogs. De 'organisatie' waarvoor gekozen was, was dramatisch chaotisch. Ook in die dagen al. Het geschuif met eenheden, het lostrekken van regimentsverbanden en het wegnemen van de commandostructuren was mede aanleiding voor de debacle van de (des)organisatie in de Peeldivisie. Een zaak die ik bij de bespreking over het Zuidfront al heb aangehaald en uitvoerig onderbouwd. De volstrekte organisatorische chaos in Noord-Brabant (en een puntje Noord-Limburg), waar ook de PEC al over viel toen zij het geval Gennep in detail behandelde, was ongelofelijk. Het had te maken met armoedig beleid vanuit het AHK, maar net zo goed het Veldleger. Het leger onder de rivieren was onder Winkelman simpelweg gediscrimineerd in de beleidsbehoefte. Een zaak die wat mij betreft buitengewoon minzaam is beoordeeld in de naoorlogse bestudering van de meidagen en prelude. Hoewel, Winkelman zelf zou het vermoedelijk 'wijsheid achteraf' hebben genoemd, analoog aan zijn standaardantwoorden voor de PEC. In elk geval past de status en organisatie van het Brabantse deel van het Veldleger niet bij de stempel 'goede organisator' die de OLZ kreeg.

Dat brengt me tot de wat Babylonische situatie rond het bevelvoerderschap van de diverse regimenten. Het is eigenlijk eenvoudig. Voor veel hoge regimenten was er in feite geen regimentscommando, of dit was buitenspel gezet. C-39.RI zat eenzaam in Hoek van Holland en had zelfs over zijn eigen bataljon, dat daar ook lag, niets te vertellen omdat dit onder de Positiecommandant van Hoek van Holland, nota bene een marineman, viel. De andere twee bataljons lagen elders. De regimenten die men versnipperd had in de voorverdediging tussen Waal en Limburg, kenden hetzelfde stramien, namelijk dat men zelden door de eigen RC werd geleid. Slechts bij 27.RI gold dat dit geheel onder de eigen RC viel, zij het dat deze vakcommandant was en nog twee andere bataljons onder zich had. Van 26.RI, 29.RI, 30.RI en 41.RI was er sprake van versnippering over meerdere fronten en meerdere vakken. Daar was de RC dus niet de bevelvoerder, of slechts over één of twee bataljons. In veel gevallen waren regimentseenheden ook versnipperd over vakken.

Het betekende dat RC's in feite niet als zodanig in positie en functie waren. Voor de overste Land en Detmar gold dit bijvoorbeeld. Beide hadden oorspronkelijk maar één bataljon van eigen regiment onder bevel in het aan hen toegewezen commando. Beide fungeerden dan ook niet als RC. Daar waar 29.RI uiteindelijk weer een eigen RC kreeg, werd dit de overste Land. 26.RI kreeg geen RC meer, want twee van haar drie bataljons gingen 'verloren' in Brabant. Voor 30.RI gold dat overste Themann twee van zijn eigen bataljons in zijn vak had, voor eht derde bataljon gold dat het in het Vak Weert opereerde. 41.RI was zelfs versnipperd over drie vakken en had als zodanig ook geen RC meer. De tactische indeling van 26.RI, 29.RI, 30.RI en 40.RI leidde er dus toe dat zij in feite zonder RC en regimentsorganisatie functioneerden in mei 1940. Van 29.RI werd uiteindelijk op 11 mei toch een regiment gevormd, waarbij alleen II-29.RI en een deel van de regimentstroepen zou ontbreken. Over dat regiment werd overste Land bevelhebber.

Resumerend, is het dus bezwaarlijk om RC'n aan te wijzen voor de vier regimenten 26.RI, 29.RI, 30.RI en 41.RI. Die waren er in feite niet en daar waar men dan de namen toevoegd van de RC'n die het stafwerk aanduidt, neemt men in feite een onzuiverheid over. Het zou dus niet zonder voetnoot zo moeten worden geadministreerd.
» Deze reactie is geplaatst op 19 juni 2011 23:31
Totaal berichten: 180
Omdat het inderdaad heel verwarrend kan werken wie nu daadwerkelijk over wie of wat te vertellen had ben ik uitgegaan van de situatie van de slagorde van het Nederlandse Leger net voor het uitbreken van de oorlog. Na het uitbreken van de oorlog wordt het inderdaad een heel moeilijk en apart verhaal. Voor iemand die niet thuis is in de materie kan het hele verloop chaotisch en ondoorzichtelijk overkomen, zeker als je ziet dat door allerlei maatregelen er in mijn ogen nu niet een beeld ontstaat dat er nog sprake was van een goede strakke organisatie vanuit het AHK of de hoofdkwartieren van de grote legeronderdelen. Mijn mening is ook dat er vooraf tijdens de mobilisatie al veel organisatorische fouten en onduidelijkheden zijn geschapen.
Zelf ben ik al jaren bezig om de organisatie van het Nederlandse Leger op papier te krijgen. Het is als het ware puzzelstukje voor puzzelstukje in elkaar zetten.
Waar de verschillende onderdelen in de slagorde stonden was nog niet zo moeilijk. Anders wordt het met het verhaal bevelsverhoudingen en organisatie. Er waren onderdelen die onder leiding stonden van de O.L.Z. en er waren onderdelen die onder leiding stonden en bleven staan van de minister van Defensie waarover de OLZ niets te vertellen had. Maar er waren ook onderdelen, en daar gaan we weer, die na het uitbreken van de oorlog, nadat ze eerst onder de minister stonden nu onder de OLZ of zijn ondercommandanten kwamen te staan. En zo gaat dat met meer onderdelen. Wat denk je bijvoorbeeld van de bevelsverhoudingen tussen de Koninklijke Marine en Koninklijke Landmacht op het AHK en wie nu onder wie stond of kwam te vallen. Het is zoals Allard het mooi zegt een Babylonische situatie. Ik ben ervan overtuigt dat als je de organisatie van het Nederlandse Leger op papier wilt zetten je uit moet gaan van de slagorde op het moment net voor het uitbreken van de oorlog. Daarna wordt het heel moeilijk. Het is jammer dat nog veel informatie ontbreekt en misschien zullen bepaalde onduidelijkheden nooit opgelost worden. Ik hoop dat er misschien nog ergens archieven gevonden gaan worden. Wie weet waar en wanneer. Een medium als internet is heel zeker een goed hulpmiddel. Op websites zoals De Slag om de Grebbeberg e.a. is tegenwoordig al heel veel te vinden. Zeker als je dit vergelijkt met de situatie van pakweg 10 tot 15 jaren geleden.
Misschien voor de een interessant, voor de ander niet.
» Deze reactie is geplaatst op 20 juni 2011 22:19
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Ton, je hebt volkomen gelijk. Je zult, bij een overzicht, ergens een 'freeze-point' moeten inbrengen. Dan sluipen er altijd elementen in die dan net weer niet zonder nuance kunnen, maar daar ontkom je nooit aan.

Wat betreft de Peeldivisie was het natuurlijk wel zo dat de Vakken al bepaald waren. Daar veranderde niets aan door de 'geheime' strategie van Winkelman. Het betekende slechts dat op 10 mei de hoofdweerstand in de Peel-Raam niet door III.LK (min de bataljons aan de kanaalstelling) werden ingenomen. Detmar zal dan ook geen regimentscommando hebben gevoerd, te meer daar één van de 29.RI bataljons zelfs noord van de Maas lag en de ander de verbindingstelling vorm gaf tussen PR en Maas-Waal stelling. Voor 26.RI gold dat in feite net zo. Ik denk dus dat de regimentscommando's gedeactiveerd waren en vervangen door de tactische bevelhebbers, zijnde de vakcommandanten. Te meer daar ook de regimentstroepen, zoals Mr en 6-veld 'all over the place' waren en de verbindingspelotons volgens mij bij de RC's waren gebleven ten bate van het Vakcommando. Of dergelijke mutaties administratief ook waren doorgevoerd, is de vraag. Ik ben er nooit iets over tegengekomen, hoewel ik er ook nooit naar zocht.

In Rotterdam zagen we een typerend voorbeeld van de autoriteitschaos, welbewust zo gelaten overigens. Kort nadat Scharroo het kantonnementscommando overnam, deed hij een dringend verzoek in Den Haag neerdalen een eenhoofdig commando in Rotterdam te formeren in geval van oorlog. Het geval wilde dat de CMM (kolonel von Frytag Drabbe) namelijk de maritieme troepen en Mariniers onder zich hield en feitelijk onder de Minister ressorteerde omdat de Mariniers nu eenmaal voor de Kolonieën waren bedoeld. Dit verzoek van Scharroo werd geweigerd door Den Haag, waardoor twee gescheiden bevelhebbers in Rotterdam functioneerden. De 'cocky' marine liet in de naoorlogse geschriften niet na Scharroo keer op keer onderuit te vegen omwille van zijn vermeend chaotische beleid, terwijl het de CMM bij uitstek was die de chaos in de hand werkte door zijn eigengereide optreden. Desondanks werd de CMM slechts 'verzocht' daar waar mogelijk de landmacht te assisteren; hij werd niet met zijn eenheden ter beschikking gesteld van de kantonnementscommandant, laat staan ondergeschikt gemaakt. Een bizarre situatie.

Overigens zien we ook in Dordrecht de problemen zich opstapelen als Groep Kil, Lichte Divisie en kantonnement troepen bijeen brengen in het gezagsgebied van de overste Mussert. De arme man werd alles in de schoenen geschoven naoorlogs, maar hij werd ronduit gesaboteerd in de 'lijn' toen de LD ten tonele verscheen. De chaos in Dordrecht op 11-13 mei was vooral veroorzaakt door de LD en de slechte leiding van de volledig falende C-VH, Jan van Andel. Die liet welbewust verschillende bevelsstructuren met elkaar interfereren. Het was zelfs zo erg dat toen zijn neef kolonel Van Andel hem op 12 mei aan de telefoon had om het afzetten (door de C-Groep Kil) van Mussert als kantonnementscommandant te motiveren, de generaal Van Andel aangaf dat alleen te kunnen goedkeuren als beloofd werd dat er resultaten zouden worden geboekt op het Eiland van Dordrecht! Hoe zot wil je ze hebben?!

De bevelstructuur in Noord-Brabant was echter met afstand te meest bizarre. De wijze waarop Winkelman en zijn chef-staf, samen met de CV, het Brabantse leger hebben verwaarloosd en geofferd is mijns inziens een schandaal van formaat geweest. Hoewel kolonel Schmidt er ook weinig van bakte, met name ten aanzien van alternatieve planvorming voor een doorgebroken Peel-Raamstelling en zijn on-wijze gesjouw met zijn CP, werd de man ook volkomen aan zijn lot overgelaten. Hij had instructies, noch mensen, laat staan middelen om een samengesteld verband van meer dan (!) 20 bataljons operationeel te leiden. Weer-zin-wekkend. Nog los van de megablunder van Winkelman geen generaal met (Frans sprekende) verbindingsstaf in Noord-Brabant te positioneren. Dat terwijl hij volledig blind voer op de Franse hulp. Daar is Winkelman voor de PEC niet eens op aangesproken. Dat hij naoorlogs erg weinig respect kreeg zal er echter wel mee te maken hebben gehad. Dat was echter napraten. De gevolgen waren in de meidagen navenant geweest. En wat mij betreft onterecht in geen historisch boek over de strijd kundig beschouwd, of sowieso onbesproken gebleven. Dat de cruciale aansluiting van 26.AK met Moerdijk mede daardoor zo vroeg tot stand kwam, is kennelijk niet boeiend geweest voor krijgshistorici ...
» Deze reactie is geplaatst op 20 juni 2011 23:25

Plaats hier uw reactie

Opgelet: We behouden ons nadrukkelijk het recht voor om nieuwe berichten of reacties die voor de thematiek van onze websites en de discussiegroep irrelevant zijn, onbetamelijk of onbegrijpelijk geformuleerd zijn, ongewenste politieke of commerciële lading hebben of inbreuk maken op de privacy van nog levende personen niet te plaatsen. Uw reactie zal pas na goedkeuring door de beheerders zichtbaar zijn in de discussiegroep.

De inhoud van berichten - en daarin vermeldde gegevens en personalia - wordt na publicatie niet gewijzigd en/of verwijderd, tenzij daarvoor een dwingende aanleiding is. Berichtenschrijvers zijn zelf verantwoordelijk voor het toetsen van de inhoud van hun berichten voordat deze worden gepost.

Zie voor meer informatie de Gebruiksvoorwaarden. Tevens verzoeken wij u om kennis te nemen van de FAQ (veelgestelde vragen), wellicht dat uw vraag daar al beantwoord wordt.

Wenst u een gescande foto of ander beeldmateriaal op te nemen bij uw bericht, e-mail deze naar info@grebbeberg.nl en wij verzorgen de plaatsing (meestal nog dezelfde dag).

Bericht:   * 
Uw naam:   * 
 
E-mailadres:     * 
Om ongewenste (spam)berichten op onze website te beperken vragen wij u hieronder een eenvoudige controlevraag te beantwoorden. Berichten worden alleen geaccepteerd indien deze vraag correct is beantwoord.
1 + 1 =     * 
*) = verplicht veld  

2554