Discussiegroep

Onderwerp: 1e Res. Lt. Kluytenaar / Art. 36 RI

Totaal berichten: 62
3.219 keer gelezen
6 reacties
Categorie: Overig Mei 1940 / Gevechten en gevechtsomstandigheden
Beste kenners,

Ik ben momenteel wat onderzoek aan het doen naar de artillerieafdeling van 36RI; een 6veld afdeling met sectie commandant J. Kluytenaar.

Deze maakten deel uit van het 12de grensbataljon, welke de O-Q linie van Friesland moest verdedigen. Ik kan echter niks over een dergelijke inzet van de 12de GB vinden. Kan iemand me meer details geven, en evt. acties van deze Artillerie afdeling met 6 veld geschut?

Alvast bedankt.

MVG Edgar
» Dit bericht is geplaatst op 25 juni 2013 12:50
(redactie)
Totaal berichten: 2.294
Van de 36e batterij 6 veld was, voor zover ik kon nagaan, inderdaad 1 stuk geplaatst in het vak van het 12e Grensbataljon ( CP in Gieten ). Van 12 GB werd later een compagnie ( 1 - 12 GB ) in de Wonsstelling geplaatst in de omgeving van Kornwerd. Op de kaart van 12 mei is daar weliswaar zonder specifieke vermelding van het onderdeel een stuk 6 veld ingetekend, maar ik heb sterk de indruk dat dit een stuk was van de 45e batterij 6 veld en niet van de 36e batterij. Op de kaart van 10 mei was namelijk al sprake op dezelfde positie van een stuk van de 45e batterij 6 veld. Dat zal wel zijn blijven staan.
Zonder dat ik het op dit moment hard kan maken ga ik er min of meer van uit dat het eerder genoemde stuk 6 veld van de 36e batterij 6 veld gewoon in Oost - Groningen is achtergelaten. Waarbij ik in het midden laat of het ook door de Nederlanders onbruikbaar is gemaakt. Het is daar sowieso niet gebruikt tegen de vijand, want de Duitse opmars voerde niet door/langs de door 12 GB te verdedigen sector.

De overige 3 stukken van de 36e batterij 6 veld waren als volgt
ingedeeld: 1 stuk bij de brug van Oosterhesselen ( Vak I - GB ), 1
stuk bij Geesbrug - Zwinderen ( eveneens vak I - GB ) en 1 stuk bij
Sleen ( vak I - 36 RI )
Alleen het stuk bij Sleen heeft daadwerkelijk vuur (enkele schoten )
afgegeven op naderende Duitse auto's tot de stelling in elk stortte.
Verder is er geen enkele melding wat betreft deze 3 stukken. Ze zijn
niet ( geen enkele bron noemt dat ) mee verhuisd naar Noord-Holland,
waar de meeste onderdelen van de TBF terecht zijn gekomen.Je moet dus
inderdaad aannemen dat ze achtergelaten zijn.
Mogelijk is er een verslag van commandant Kluytenaar, maar dat heb ik
helaas niet bij de hand.

Samenvattend: de 36e batterij 6 veld heeft in de meidagen geen rol van
enige betekenis gespeeld op een enkel schot bij Sleen na.
» Deze reactie is geplaatst op 25 juni 2013 14:39
Totaal berichten: 62
Bedankt voor je uitgebreide reactie! Mocht je nog een verslag tegenkomen of andere documenten mbt Lt. Kluytenaar hoor ik dat graag.
» Deze reactie is geplaatst op 25 juni 2013 19:15
Totaal berichten: 180
Hallo Edgar,

Er bestaat volgens mij een verslag of document van de commandant van 36 Bt. 6 veld van 1e luitenant ir. Kluitenaar, zoals omschreven in de inventaris gevechtsverslagen van het NIMH te Den Haag. Het staat in de inventaris onder nummer N.A. (Nationaal Archief, Niet Aanwezig?) F 38. Je kunt het beste contact opnemen met het NIMH. Die kunnen je denk ik verder helpen waar je verder moet zoeken. Laat me iets weten of ze je verder kunnen helpen en hoe je dit nummer moet lezen. Ik ben namelijk ook op zoek naar documenten met dit soort omschrijvingen.
» Deze reactie is geplaatst op 28 juni 2013 12:50
Totaal berichten: 1
Wat is er bekend van het 12de grensbataljon bij het uitbreken van de tweede wereld ooorlog. Volgens mij heeft mijn vader daarbij gediend.Hij heeft mij verteld dat ze een brug hebben laten springen en via Kornwederzand naar Den Oever zijn terug getrokken. Ingekwartierd zijn geweest in een schoolgebouw en van daaruit zijn gecapituleerd.
» Deze reactie is geplaatst op 13 mei 2017 16:48
(redactie)
Totaal berichten: 2.294
Van 12 GB is de 2e compagnie ( 2 - 12 GB ) doorgestuurd naar Noord-Holland en de 1e compagnie ( 1 - 12 GB ) ingedeeld bij de Wonsstelling die de vijand moest vertragen op weg naar Kornwerderzand. Zij zijn bij de strijd betrokken geweest. Uit wat u schrijft mag je a.nnemen dat uw vader diende bij de 2e compagnie. Ik zal binnenkort een korte samenvatting geven van de gebeurtenissen rond de 2e compagnie ( 2 - 12 GB .
» Deze reactie is geplaatst op 15 mei 2017 20:57
(redactie)
Totaal berichten: 2.294
2 – 12 GB.

2 – 12 GB lag in de z.g O-lijn, de 1e vertragingslijn op korte afstand van/langs de Duitse grens. Iets westelijker lag de 2e vertragingslijn, de z,g Q-lijn. Daar lag ( op gelijke hoogte met 2 – 12 GB ) 2 – II – 36 RI. De terugtocht naar de Afsluitdijk zou samen met deze compagnie plaats vinden ( zie verderop ).
De commandopost van 2 – 12 GB ( commandant was reserve kapitein W.J Gerritsen ) was gevestigd in Beerta.
In de O-lijn lagen de volgende detachementen van 2 – 12 GB:
1. Boonerschans een sectie met 3 mitrailleurgroepen
2. Nieuwe Schans een sectie met 3 mitrailleurgroepen en een stuk PAG ( pantserafweergeschut)/ / commandant reserve 1e luitenant J.A Kok
3. Drieborg een sectie zware mitrailleurs
4. Klein Ulsda 1 mitrailleurgroep
5. Spoorbrug Buiskooldiep 1 mitrailleurgroep
6. Beersterhoogte ( tussen Beerta en Nieuw Beerta ) 1 mitrailleurgroep

Omdat uw vader dus kennelijk behoorde tot het detachement te Nieuwe Schans zal ik me daartoe beperken.
Bij Nieuwe Schans waren opgesteld een sectie tirailleurs ( infanteristen ) een stuk PAG aan de Noord-west kant van Nieuwe Schans aan de Westerwoldse A. Hiervan stond een mitrailleurgroep bij de spoorbrug, 2 mitrailleurgroepen en het stuk PAG bij de verkeersbrug. Op het station bevond zich nog een stationswacht. Om ongeveer 3.00 uur – 3.15 uur, terwijl er nog schemering was, overvielen de Duitsers de wacht op het station en de groep bij de spoorbrug. Die spoorbrug was niet ter vernieling voorbereid, maar wel opengedraaid. Vervolgens werd de sectie bij de verkeersbrug in front aangevallen, waarbij artillerievuur werd afgegeven en gelijktijdig in de rug bevuurd vanuit het station. De Duitsers draaiden de spoorbrug dicht waarna een pantsertrein het station binnenreed. Op dit ogenblik werd de sectie bij de verkeersbrug bijna geheel gevangen genomen.
De Duitse pantsertrein reed daarna door, maar de groep bij het Buiskooldiep ( zie boven ) slaagde er in de brug te laten springen zodat hij daar stil kwam te staan. Na enige uren hadden de Duitsers een en ander hersteld en kon de pantsertrein zijn weg vervolgen. Niet lang daarna kwam hij opnieuw tot stilstand bij de spoorbrug over het Zijlsterdiep en ditmaal definitief. Hij zou geen rol meer spelen.
Maar de Duitse opmars was inmiddels doorgegaan, richting Finsterwolde. Uiteindelijk kwam ( om 10.40 ) het bevel voor 2 – 12 GB om terug te gaan op de Q-lijn ( zie boven ). Het van te voren afgesproken verzamelpunt was Kiel – Windeweer, west van Veendam. Dit werd via Muntendam bereikt. In Kiel – Windeweer stond ook 2 – II – 36 RI gereed voor de terugtocht, die door beide compagnieen samen ( plus nog een detachement van het 9e Depot Bataljon ) werd begonnen om 12.30. Reserve kapitein H Kriegsman van 2 – II – 36 RI had daarbij de leiding .Hij verplaatste zich sprongsgewijs en onder beveiliging, in verschillende colonnes gesplitst. Hoe men zich verplaatste heb ik niet helemaal boven water kunnen krijgen. Zeker is wel dat zich bij colonne minimaal 2 autobussen bevonden van de firma “ Far away “ uit Veendam. Verder komt in het verslag ook de term “ gereden “ voor, wat toch ook wijst op autovervoer of gebruik van fietsen.
De route voerde via De Groeve, Zuidlaren , Dennenoord, Tinaarlo, Vries en Donderen naar Roden. Dat werd om 19.00 bereikt en vanwege dat al vrij late uur bracht de troep de nacht daar onder kantonnementsbeveiliging door.
Daar bracht de troep met kantonnementsbeveiliging de nacht door. Kapitein Kriegsman was zich er niet van bewust dat hij eigenlijjk al tussen de Duitsers zat, die nog op de 10e mei Assen en Groningen hadden bezet. Om 3.00 uur op de 11e mei zette Kriegsman de tocht voort, over Zevenhuizen en De Wilp naar De Haar. Hij vernam vervolgens ( tijdens een verkenning naar Drachten ) dat Duitse cavalerie was waargenomen ( bij hun inval in het noorden maakten de Duitsers gebruik van hun enige cavalerie-divisie / dus inderdaad met paarden ) en dat Duitse pantserauto’s hadden gereden op de weg van Groningen naar Leeuwarden. Hij besloot nu een andere route te nemen ( week dus van de voorgeschreven route voor de terugtocht af ) en wel over Nijega en Oudega naar Garijp. In Roordahuizum, waar heen hij per auto was vooruitgereden, hoorde hij dat Leeuwarden was bezet en dat er pantserwagens waren gezien in Heerenveen en Akkrum. Hij reed terug en liet de weg Leeuwarden – Heerenveen afsluiten, voordat hij verder ging. Deze voorzorg was juist op tijd genomen, want plotseling naderden 2 pantserwagens. Die 2 autobussen van “ Far away “ uit Veendam ( zie boven ) onbruikbaar schoten, maar verdwenen na door zware mitrailleurs onder vuur genomen te zijn. Een soldaat van 2 – II – 36 RI is hierbij gesneuveld ( De Rooij ). Met achterlating van beide autobussen werd verder gegaan richting Sneek, maar onderweg liet de burgemeester van Sneek waarschuwen dat daar pantserwagens waren geweest. Als gevolg hiervan reed men nu over Scharnegoutum naar Bolsward. Vandaar is gedeeltelijk over Witmarsum en gedeeltelijk over Schraard ( dit gold voor 2 – 12 GB )gereden naar Wons, daarbij geleid door gidsen langs binnenpaden. Bij aankomst voor de Wonsstelling ( die Kornwerderzand aan de landzijde afsloot ) werd men vanuit die stelling beschoten, omdat de bezetting niet direct door had dat het om Nederlanders ging. Daarbij raakten 2 Nederlanders gewond, waarvan een zwaar. Nadat het gelukt was binnen de stelling te komen ( die trouwens een dag later door de Duitsers zou worden opgerold ) is de troep bij Kornwerderzand verpleegd en tegen het vallen van de avond doorgereden naar Den Oever. Deze colonne is dus min of meer met de vijand opgereden ( Duitse verkenners bereikten vlak na de Nederlanders Wons, maar werden daar door vuur verdreven ) en door de voorzichtige leiding van de commandant heelhuids en met de Trein ( wagencolonne voor b.v wapens ne voedsel ) binnengekomen.
Gevolgde route vanaf Muntendam: Kiel-Windeweer – De Groeve – Zuidlaren – Dennenoord – Tinaarloo – Vries – Donderen – Roden – Zevenhuizen – De Wilp – De Haar – Friesche Palen – Ureterp – Drachten – Volgeren – Nijega – Oudega – Garijp – Wartena – Warga – Wirdum – Roordahuizum – Scharnegoutum – Bolsward – Schraard – Wons.
---------------------------------------------------------------------------------------------.

Op 12 mei werd 2 – 12 GB ingedeeld bij een nieuw gevormd bataljon ( bataljon Den Over ), dat bestond uit 4 compagnieen, 24 lichte mitrailleurs, 2 zware mitrailleurs en 2 stukken PAG, Bij dit bataljon zijn ook ingedeeld de militairen van 1 – 12 GB, die na de strijd in de Wonsstelling ( waar deze compagnie was ingedeeld ) over de Afsluitdijk zijn teruggetrokken. Dit nieuwe gevormde bataljon had als taak te beletten dat de Duitsers Den Over in handen zouden krijgen. Tot strijd is het hier door de Nederlandse capitulatie op de 14e mei niet meer gekomen.
--------------------------------------------------------------------------------------------------.

Over 2 – 12 GB valt nog te melden dat de compagnie geen gesneuvelden telde. Een mij onbekend aantal militairen is de eerste morgen in de O-lijn gevangen genomen. Zeker bij Nieuwe Schans en het Buiskooldiep.
» Deze reactie is geplaatst op 23 mei 2017 12:29

Plaats hier uw reactie

Opgelet: We behouden ons nadrukkelijk het recht voor om nieuwe berichten of reacties die voor de thematiek van onze websites en de discussiegroep irrelevant zijn, onbetamelijk of onbegrijpelijk geformuleerd zijn, ongewenste politieke of commerciële lading hebben of inbreuk maken op de privacy van nog levende personen niet te plaatsen. Uw reactie zal pas na goedkeuring door de beheerders zichtbaar zijn in de discussiegroep.

De inhoud van berichten - en daarin vermeldde gegevens en personalia - wordt na publicatie niet gewijzigd en/of verwijderd, tenzij daarvoor een dwingende aanleiding is. Berichtenschrijvers zijn zelf verantwoordelijk voor het toetsen van de inhoud van hun berichten voordat deze worden gepost.

Zie voor meer informatie de Gebruiksvoorwaarden. Tevens verzoeken wij u om kennis te nemen van de FAQ (veelgestelde vragen), wellicht dat uw vraag daar al beantwoord wordt.

Wenst u een gescande foto of ander beeldmateriaal op te nemen bij uw bericht, e-mail deze naar info@grebbeberg.nl en wij verzorgen de plaatsing (meestal nog dezelfde dag).

Bericht:   * 
Uw naam:   * 
 
E-mailadres:     * 
Om ongewenste (spam)berichten op onze website te beperken vragen wij u hieronder een eenvoudige controlevraag te beantwoorden. Berichten worden alleen geaccepteerd indien deze vraag correct is beantwoord.
1 + 1 =     * 
*) = verplicht veld  

2554