Discussiegroep

Onderwerp: PTSS

Totaal berichten: 7
1.901 keer gelezen
5 reacties
Categorie: Overig Mei 1940 / Boeken, tijdschriften en publicaties
Goedendag,

Voor aanvulling van mijn eigen kennis ben ik artikelen en gegevens aan het verzamelen over PTSS na oorlogssituaties. Ik ben al enige tijd opzoek naar gegevens mbt mei 1940, PTSS en het Nederlandse Leger. Tot nu toe hier niks over kunnen vinden. Weet iemand misschien of hier enige info over te verkrijgen is?

Met vriendelijke groet
» Dit bericht is geplaatst op 4 augustus 2015 06:34
(redactie)
Totaal berichten: 849
Ik ben indertijd bij het doornemen van de vele gevechtsrapporten en dagboeken een paar keer de Valeriuskliniek in A'dam tegengekomen. O.a. een aantal oud-strijders van de Greb zouden daar kort na de strijd zijn opgenomen met psychische klachten en aldaar zijn behandeld. Ik lees in een jaarverslag (1940) van de betreffende kliniek dat er in mei 116 patienten zijn opgenomen. Mogelijk heeft deze instelling een archief dat de oorlog heeft overleefd. Daarbij spelen ongetwijfeld wel zaken als wet bescherming persoonsgegevens...
» Deze reactie is geplaatst op 4 augustus 2015 12:46
Totaal berichten: 7
Dag Hugo,

Dat is inderdaad interessante informatie. Waren die personen toendertijd met shock verschijnselen opgenomen? Ik ben ook in verslagen meerdere malen personen tegen gekomen die door een acute shock buiten gevecht werden gesteld. Zoals door bijvoorbeeld vliegtuig aanvallen.

Waar ik eigenlijk naar opzoek was zijn na oorlogse onderzoeken (als die er zijn) over het onstaan van het PTSS na het gebeuren van de meidagen 1940. Ik zag onlangs een documentaire over veteranen in Libanon. Ondanks dat dezen niet echt in gevechtssituaties betrokken waren geweest, maar wel de druk hadden gevoeld hadden deze toch PTSS ontwikkeld. Nu hebben velen tijdens de meidagen van 1940 ook geen schot gelost maar wel die druk gehad, dingen gezien, weinig slaap, capitulatie en daarna oog in oog komen met de vijand, de spanning rondom het november alarm. Ik was benieuwd of daar ergens info over te vinden is in de vorm van een geschreven artikel met wat goede data.

groet
» Deze reactie is geplaatst op 5 augustus 2015 21:45
Totaal berichten: 7
Dag Hugo,

Dat is inderdaad interessante informatie. Waren die personen toendertijd met shock verschijnselen opgenomen? Ik ben ook in verslagen meerdere malen personen tegen gekomen die door een acute shock buiten gevecht werden gesteld. Zoals door bijvoorbeeld vliegtuig aanvallen.

Waar ik eigenlijk naar opzoek was zijn na oorlogse onderzoeken (als die er zijn) over het onstaan van het PTSS na het gebeuren van de meidagen 1940. Ik zag onlangs een documentaire over veteranen in Libanon. Ondanks dat dezen niet echt in gevechtssituaties betrokken waren geweest, maar wel de druk hadden gevoeld hadden deze toch PTSS ontwikkeld. Nu hebben velen tijdens de meidagen van 1940 ook geen schot gelost maar wel die druk gehad, dingen gezien, weinig slaap, capitulatie en daarna oog in oog komen met de vijand, de spanning rondom het november alarm. Ik was benieuwd of daar ergens info over te vinden is in de vorm van een geschreven artikel met wat goede data.

groet
» Deze reactie is geplaatst op 6 augustus 2015 07:45
Totaal berichten: 2.107
Het is een interessant leerstuk. Sowieso moeten we ons realiseren dat de psychologie (of liever, de gezondheidsleer van de geest) voor de oorlog nog weinig in de belangstelling stond en doorgaans vooral als 'dwaasheid' of 'gekte' werd geafficheerd en men (het lijdend voorwerp) liever buiten de maatschappij en behandeling werd geplaatst dan wetenschappelijk bestudeerd. In dat kader zagen we gedurende het interbellum zelfs bizarre filosofieën over eugenetica en aanverwante onmenselijke benadering van onbeantwoorde vraagstukken. Men was - kortom - meer bezig met het wegmoffelen en ontmenselijken van de psychisch zwakken en zieken dan hen constructief te bestuderen. Men werd dan ook nog letterlijk in gekkenhuizen en gestichten weggestopt, in slechts uiterst beperkte mate behandeld.

Tijdens WOI ontstaan aan alle fronten de 'shell shock' ervaringen en overal is wel een klein groepje medici dat zich realiseert dat er meer aan de hand is dan mensen die mentaal zwak zijn geworden, wat immers de premisse was bij het barbaars legerinstituut van toen. Er zijn mensen wegens shell-shock geëxecuteerd. Die non-acceptatie van shell-shock zou ook tijdens WOII nog voor een deel voortduren, saillant geportretteerd in de klassieke Patton film, die (naar waarheid) uitlicht dat de Darwinistische generaal een mentaal geknakte soldaat om de oren slaat en als lafaard bestempelt.

Het shell-shock verhaal krijgt na de eerste Wereldoorlog in principe weinig opvolging. Individuele aandacht voor de psyche is er in beginsel al niet, in die tijden. Men verdrijft echter vooral de herinnering aan een oorlog die voor vele als de laatste grote hel op aarde wordt gememoreerd met een 'nooit weer' adagium. Dat het spoedig echter weer raak zou zijn en nog een veelvoud kwaadaardiger, leidt ertoe dat in 1939 men niet heel veel verder is dan in 1918. Het fenomeen van de 'frontkolder', zoals het bij ons bekend wordt, is weliswaar bekend, maar medische inrichtingen worden niet of nauwelijks voorbereid op dergelijke militairen. Talloze gevallen van frontkolder eindigen in de dood van de 'kolderende' militair of diens desertie. Het zal veel zijn voorgekomen, ook na de meidagen. Het was echter de tijd niet om erg expliciet te zijn over dergelijke zaken, zodat er nauwelijks aandacht aan werd besteed.

In de ontwikkelingen na 1945 heb ik te weinig inzicht om er iets zinnigs over te zeggen. Ik weet slechts dat het in 1940 weliswaar als fenomeen bekend was, ook bij de troepen te velde, maar dat er voor zover ik weet geen middelen of methoden waren (anders dan verdoven) om kolderende militairen in bedwang te houden of gescheiden te behandelen. Wellicht dat het Rode Kruis archief daar mee over kan zeggen.

Dat er voor ernstige gevallen nazorg is geweest, is wel een feit. Er zijn meerdere instellingen bezig geweest met militairen die ernstig psychische klachten kregen, vooral zij die neurotische verschijnselen kregen en de mensen die tijdelijk of permanent gek waren geworden. De grote grijze massa met zijn PTSS werd genegeerd. Dat is, zo weten we, gebleven tot voor zeer kort. Pas sinds een jaar of tien neemt defensie het PTSS fenomeen echt serieus, mede door het Veteraneninstituut daartoe gesteund. Korea, Cambodja, Libanon of Srebrenica gangers weten dat zij zo'n (ex)werkgever gemist hebben, toen zij de behoefte het sterkste voelden.

Mijn advies zou zijn om het Veteranen Instituut en het Rode Kruis archief te benaderen als er serieuze vragen zijn.
» Deze reactie is geplaatst op 6 augustus 2015 14:26
Totaal berichten: 29
Dag hr. Goossens,

ontzettend bedankt voor deze informatie. Hier kan ik zeker even op voort borduren.

Met vriendelijke groet.
» Deze reactie is geplaatst op 12 augustus 2015 11:07

Plaats hier uw reactie

Opgelet: We behouden ons nadrukkelijk het recht voor om nieuwe berichten of reacties die voor de thematiek van onze websites en de discussiegroep irrelevant zijn, onbetamelijk of onbegrijpelijk geformuleerd zijn, ongewenste politieke of commerciële lading hebben of inbreuk maken op de privacy van nog levende personen niet te plaatsen. Uw reactie zal pas na goedkeuring door de beheerders zichtbaar zijn in de discussiegroep.

De inhoud van berichten - en daarin vermeldde gegevens en personalia - wordt na publicatie niet gewijzigd en/of verwijderd, tenzij daarvoor een dwingende aanleiding is. Berichtenschrijvers zijn zelf verantwoordelijk voor het toetsen van de inhoud van hun berichten voordat deze worden gepost.

Zie voor meer informatie de Gebruiksvoorwaarden. Tevens verzoeken wij u om kennis te nemen van de FAQ (veelgestelde vragen), wellicht dat uw vraag daar al beantwoord wordt.

Wenst u een gescande foto of ander beeldmateriaal op te nemen bij uw bericht, e-mail deze naar info@grebbeberg.nl en wij verzorgen de plaatsing (meestal nog dezelfde dag).

Bericht:   * 
Uw naam:   * 
 
E-mailadres:     * 
Om ongewenste (spam)berichten op onze website te beperken vragen wij u hieronder een eenvoudige controlevraag te beantwoorden. Berichten worden alleen geaccepteerd indien deze vraag correct is beantwoord.
1 + 1 =     * 
*) = verplicht veld  

2554