Discussiegroep

Mijn opa diende in mei 1940 in een batterij 7 Veld en was gelegerd te Wamel. De dag van 9 mei heeft hij 's avonds nog zijn verjaardag gevierd. In de vroege ochtend werden hij en zijn kameraden door de boer gewekt waar ze ingekwartierd waren; niemand wilde geloven dat het echt oorlog was, en de meesten deden daarom alleen wat stro in hun ransel. Mijn opa had zo'n voorgevoel en deed wel alles erin wat benodigd was.
De gehele batterij is naar de Grebbeberg getrokken op 10 mei, terwijl ze onderweg meerdere malen door Duitse vliegtuigen werden beschoten. Telkens werd daarbij dekking gezcoht in de slootkanten; een keer bleef daarbij de wachtmeester achter, naar wie iedereen riep om ook dekking te roepen. Het bleek dat hij in zijn hoofd was geraakt; terwijl mijn opa nog naast hem had gezeten op de bok.
Ik denk dat de batterij achter Rhenen in de bossen in stelling is gekomen, alwaar de stukken opdracht kregen zuinig om te gaan met de munitie; ik geloof een schot per kwartier. De enige bescherming voor de bemanning bestond uit een kuil in de grond met wat kippen gaas erover met bladeren.
Mijn opa was richter van een veldstuk en vertelde me dat hij eigenlijk alleen Wageningen onder vuur heeft genomen al die dagen daar.
Op de laatste dag, voor de val van de Grebbeberg, is hun batterij uiteindelijk ook teruggetrokken, waarbij ze nog nooit zo hard gesleurd hebben aan het 7 Veld, in tegenstelling tot het gevloek tijdens oefeningen. Mijn opa wist ook nog te vertellen dat de kapitein, van Joodse afkomst, de dag ervoor al was verdwenen (met de holocaust in gedachten geen gek idee). Voor IJsselstein zijn ze een pontonbrug overgetrokken en daar heeft de batterij zich met vele andere troepen op 14 mei overgegeven, na de capitulatie. Vele Rotterdamse soldaten die toen over het bombardement hoorden, sloegen uit woede hun geweren kapot.
De krijgsgevangenschap van mijn opa duurde maar kort, aangezien hij tuinder was en dergelijke beroepsmensen door de Duitsers voor de voedselverzorging van Nederland al snel weer naar huis konden terugkeren. In de trein terug, samen met iemand anders, zaten ze in de 1e klasse, maar hadden daar geen kaartje voor. Een conducteur sprak hen daar berispend op aan, waarna medepassagiers verontwaardigd reageerden.

Wat ik graag wilde weten, is hoe een batterij uit Wamel op de Grebbeberg (er achter) belandde, en of dit nog is terug te vinden. De naam van mijn opa is Jacq. Duivesteijn uit Bleiswijk.

Erwin Muilwijk

» Dit bericht is geplaatst op 16 mei 2007 16:02

Dat klinkt zo op het eerste gezicht naar een batterij van I - 16 RA.
Deze afdeling vertrok in de nacht van 10 op 11 mei volgens plan als onderdeel van de z.g Brigade B inderdaad vanuit het Land van Maas en Waal naar de Grebbeberg en is daar ook ingezet.
Als het verhaal van uw grootvader over die gesneuvelde authentiek is kan ik de juiste batterij wel achterhalen. Mij staat bij dat I - 16 RA twee gesneuvelden telde.
Hebben we de batterij, dan hebben we ook de juiste positie die dit onderdeel gedurende de slag om de Grebbeberg innam.De namen van de officieren van I - 16 RA heb ikwel, maar er is m.i geen specifiek Joodse naam bij, waaraan ik zou kunnen zien welke kapitein hier wordt bedoeld.

» Deze reactie is geplaatst op 16 mei 2007 16:18

Ik denk dat als uw vader inderdaad later naar Rhenen is getrokken met zijn afdeling dat hij behoorde bij I-16RA [1e afdeling van 16 Regiment Artillerie]. Deze afdeling heeft inderdaad weinig gevuurd, en kwam pas laat op de 12de mei in stelling aan de noordwestzijde van het stadje. Zij kregen helaas geen voorbereide stellingen, en daardoor heeft een van de batterijen [de 1ste batterij] van de afdeling een zwaar artilleriebombardement duur betaald. Het is eveneens juist dat slechts een van de batterijen een enkelvoudig vuur [afsluitingsvuur 653] heeft afgegeven, echter niet op Wageningen maar in de sector rond de frontlijn net oost van de Berg.

Een schot per kwartier zal niet aan de orde zijn geweest. Dergelijke lage vuurtempo's kende men niet. Het afgegeven afsluitingsvuur was een intensief vuur, dat ook nog eens een keer is herhaald. Wellicht is op de interval tussen de afgegeven twee vuren geduid met "het kwartier".

De batterijen [twee stuks kwamen in stelling] werden in stelling gebracht nabij de Veenendaalseweg [op een zandweg aan de bosrand], nabij het kruispunt in het noordwesten van Rhenen. De locatie bestaat nog wel, maar is nauwelijks herkenbaar vanwege bebouwing.

» Deze reactie is geplaatst op 16 mei 2007 16:19

Het verhaal van die wachtmeester, die in zijn hoofd werd geraakt zou kunnen slaan op de wachtmeester Wesseling. Deze liep inderdaad een schedelwond op, maar overleefde dit wel. Ik heb zelfs een verslag van hem.
Wachtmeester Wesseling behoorde tot 1 - I - 16 RA.
Het is alleen zo dat dit het gevolg was van een granaatinslag in de stelling bij de Grebbeberg en niet onderweg naar de Grebbeberg.
Maar mogelijk is dit verhaal in de loop van de tijd ietwat veranderd.
Dat komt vaker voor.

Tav die kapitein, die er vandoor zou zijn gegaan: ik neem aan dat dit dan niet kapitein De Bruine is geweest, de commandant van 1 - I - 16 RA. Van hem bezit ik een uitgebreid dagboek.
Wel is er sprake van een luitenant van de voorwagens van deze batterij, die er op een bepaald moment tussenuit is getrokken. Zijn naam kan ik op dit moment niet vaststellen.

Genoemd dagboek van kapitein De Bruine staat op onze website, zie onder bibliotheek en 16 RA.Enkele kleinere verslagen van dit onderdeel, niet op de website aanwezig, wil ik u eventueel wel toesturen + kaartmateriaal met de posities van 1 - I - 16 RA op 12 en 13 mei 1940. Laat maar weten of u daar belangstelling voor hebt.

» Deze reactie is geplaatst op 16 mei 2007 16:50

Het betreft het optreden van twee personen dat de aandacht trok van naoorlogse onderzoekers. Wachtmeester Teeuwen [2-I-16RA] en 1e luitenant Stephenson.

» Deze reactie is geplaatst op 16 mei 2007 16:58

De gesneuvelde wachtmeester is volgens mijn opa inderdaad onderweg gesneuveld; zij hebben hem namelijk nog achtergelaten/binnengebracht bij een woning langs de weg en zijn daarna verder gegaan.

Het kan natuurlijk zijn dat mijn opa de precieze rang is vergeten van de man die er tussenuit is gegaan.

Meneer Groenman ik ben zeer zeker geinteresseerd in meer verslagen; het lijkt me bijzonder om deze alsnog aan te kunnen bieden aan mijn opa, die vorige week al weer 88 jaar is geworden. Bovendien ben ik zelf ook heel erg in mei 1940 geinteresseerd.

» Deze reactie is geplaatst op 16 mei 2007 17:22

Ik ben toch bang dat het een misverstand betreft. Op de complete verlieslijst van Nederlandse militairen komt op 11, 12 en 13 mei geen 16RA wachtmeester voor. Ook worden slechts drie namen van 16RA genoemd die sneuvelden, betreffende twee militairen van de 1ste batterij bij het artilleriebombardement in Rhenen en een soldaat van de 3e batterij [elders] die door een eigen soldaat per ongeluk door het hoofd werd geschoten. Het zal dus of gaan om een onderofficier van een ander onderdeel, of een niet dodelijke verwonding.

» Deze reactie is geplaatst op 16 mei 2007 17:39

Zo vervelend als het klinkt, ook ik ben niet echt overtuigd van het feit dat genoemd incident onderweg plaats heeft gevonden. Er is b.v in het verslag van kapitein De Bruine ( 1 - I - 16 RA ) wel sprake van vliegtuigdreiging op de 11e tijdens de verplaatsing, maar hij meldt dat er geen enkel incident is voorgekomen. Wat betreft 2 - I - 16 RA hetzelfde verhaal. Bij een dodelijk ongeval zou dat toch wel zijn gebeurd. Bovendien is bekend waar de gesneuvelde militairen van I -16 RA WEL zijn omgekomen.

De belangrijkste vraag kunnen we echter wel bevstigend beantwoorden: het gaat natuurlijk wel over I - 16 RA. Zelf heb ik dan een voorkeur voor de 1e batterij a) vanwege het feit dat er inderdaad een officier is geweest van deze batterij, die er vandoor is gegaan en b) het geval met wachtmeester Wesseling ( dat toch in enkele opzichten wel iets lijkt op het verhaal van uw grootvader ).

Overigens staan op de website onder de kop BIBLIOTHEEK 9 verslagen van de 1e en de 2e batterij.Die kunt u zelf uitprinten.
Ik stuur ( gescand ) alleen dat op wat niet op de website staat en ik wel in mijn bezit heb. Bovendien de toegezegde kaart of kaarten.
Het kan een paar dagen duren.

» Deze reactie is geplaatst op 16 mei 2007 18:26

Nu ik de verslagen van de batterijcommandant luitenant Jacobs en de die van kapitein Lodder, beide 3e batterij I-16 RA heb gelezen, denk ik toch sterk dat mijn opa in deze batterij heeft gediend. Zeker daar er onderweg naar Elst een wachtmeester is overleden, volgens de verslagen door een hartverlamming. Dit laatste dan voorzichtig genoemd als oorzaak door de kapitein Lodder; misschien heeft mijn opa toch gelijk dat hij in het hoofd is geraakt? In ieder geval zat hij naast de wachtmeester op de bok.

Tot nu toe veel dank voor alle hulp en informatie.

» Deze reactie is geplaatst op 17 mei 2007 15:45