Discussiegroep

Onderwerp: Studie naar de Duitse artillerie bij Wageningen (deel 1)

» Dit onderwerp is gesloten
Totaal berichten: 431
1.736 keer gelezen
12 reacties
Categorie: Slag om de Grebbeberg en Betuwestelling / Boeken, tijdschriften en publicaties
Geschut op de Wageningse Berg

Een eerste aflevering van mijn studie is nu hier te raadplegen. Zo snel mogelijk volgen enkele updates voor de rest van de tekst.

Download Duitse_artillerie_bij_Wageningen_deel1.pdf (PDF, 20MB)

Zoals in het voorgaand bericht al werd aangegeven: reacties zijn op deze plaats welkom !
» Dit bericht is geplaatst op 17 april 2012 15:15
Totaal berichten: 49
Als eerste reactie op het grijze kader (conclusies)
Overmachtig: Gevechtservaring mis ik evenals luchtoverwicht.
Aanvaller heeft de keus troepen op een klein punt in te zetten waardoor plaatselijk een overmacht ontstaat.

Superieur bewapend: Duitse lichte en zware mitrailleur in een model verenigd. De Nederlandse zware mitrailleur was moeilijk te verplaatsen en ook niet daarvoor ontworpen. De Nederlandse lichte mitrailleur alhoewel accuraat in vaste opstelling bleek erg storingsgevoelig bij verplaatsing en er waren meen ik elf mogelijke oorzaken van storing waardoor de gemiddelde soldaat die niet even kon oplossen.
Nederlandse en Duitse geweer beide ongeveer even oud model en vergelijkbaar.
» Deze reactie is geplaatst op 20 april 2012 07:41
Totaal berichten: 431
Dank, Epi.
Ja, het accent van mijn studie ligt zwaar op het optreden van de artillerie. Daar was zeker in het begin geen sprake van locale overmacht.

Een vergelijking van verdere (persoonlijke) bewapening heb ik bewust vermeden. Het blijft koeien en paarden en het eind raakt zoek. De Duitsers waren zeker superieur in de lucht. Ook misschien wel in de breedte van hun materieel en bewapening (verkenningsvoertuigen, radio's, telefoonapparatuur, ook bijvoorbeeld vlammenwerpers).

Tekorten waren er aan Duitse zijde net zo goed. Dat wilde ik laten zien. De bespannen eenheden spreken voor zich. Het vorderen van fietsen om sneller vooruit te komen ook.
Gek genoeg hadden ze niet eens zoveel brugslagmaterieel bij 207. en 227. ID ingedeeld. Pas in de avond van 14.5. werd een 8-tons (?, dat moet ik even nagaan) noodbrug bij Westervoort vervangen door een 16-tons brug, met materiaal dat in Wesel op Rijnaken gereed lag. Logistiek was het blijkbaar toch een heksentoer om een legerkorps over de IJssel te krijgen.
» Deze reactie is geplaatst op 20 april 2012 13:49
Totaal berichten: 431
Over het brugmateriaal bij Arnhem (Westervoort) nog het volgende.

Er was zeker tot 13.5.40 nog geen 16-tons vaste brug (Behelfsbrücke)beschikbaar. Wel een 8-tons pontonbrug (Kriegsbrücke)vanaf middag 10.5. Daarnaast was, zoals eerder werd uitgezocht, een overzetveer (met gevorderde schepen ?) in bedrijf. De capaciteit daarvan is niet bekend.

Volgens het KTB van X. AK/Ib (stafofficier Logistiek) moest de pontonbrug in de avond van 12.5 uitgevaren worden, om aanvoer van materiaal met rijnaken uit Wesel voor de 16-tons brug mogelijk te maken. De bouw was dan misschien wel rond de middag van 13.5 gereed. Het KTB van X. AK/Ia (stafofficier Operaties) bevat echter twee aantekeningen over "verwacht" (voraussichtlich) gereed avond resp. middag 14.5. De Mörser moeten dus op een andere manier zijn overgezet. Vermoedelijk met het veer.
» Deze reactie is geplaatst op 21 april 2012 11:53
Totaal berichten: 1.340
Kees,

Ik heb even moeite met de vaststelling rond de bruggen. Het verschil tussen een 8-tons brug en een 16-tons brug is de dubbele jukken en pontons, meer niet volgens mij. Men legt dus met een dubbele 8-tons colonne een 16-tons brug. Voorhanden zijn van brugslagmateriaal van het jukbrug type was dus het manco. En als ik goed ben ingelicht kon een 8-tons brug niet worden uitgebreid tot een 16-tons brug, maar moest zo'n brug direct als 16-tons worden opgebouwd. Dat houdt in dat als een 8-tons brug er ligt, je (afhankelijk van de lengte) gewoon tenminste twee 8-tons colonnes extra moet hebben om een 16-tons te bouwen. Anders gezegd: ligt er een enkele 8-tons brug, en je wil een 16-tons bouwen, dan heb je tenminste drie 8-tons colonnes nodig, totdat de 16-tons brug ligt. Daarbij waren er volgens mij bij Westervoort voor een 16-tons brug vier 8-tons colonnes nodig, vanwege de breedte van de rivier aldaar. Misschien zelfs wel zes!

De reden dat er slechts 8-tons bruggen gebouwd waren laat zich overigens raden. De meeste van het brugslagmateriaal was gereserveerd voor de opmarszones van de tankdivisies bij het 6e Leger en Heeresgruppe A. Zelfs het 6e Leger (buiten de route van 3.PD en 4.PD) had betrekkelijk weinig, overwegende dat zij het zeer waterrijke Nederlands en Belgisch Brabant en Limburg door moesten. Er werd dan ook allerhande geïmproviseerd. Men werkte heel veel met veren (jukburg samenstellingen van 4, 8, 16 en 20 ton met motorboten) voor het zware werk. Dat gold natuurlijk vooral voor de sector boven de rivieren, waar slechts de zware artillerie (gemotoriseerde 15 cm en 21 cm) niet over een 8-tons brug konden. De rest, zelfs de pantserwagens, konden wel over een 8-tons brug.
» Deze reactie is geplaatst op 21 april 2012 14:21
Totaal berichten: 431
Allert,

Als ik het goed begrijp denk jij dat er vóór 13.5.40 wel een 16-tons brug gelegd was bij Westervoort ? Volgens mijn gegevens moest het materiaal daarvoor echt uit Wesel komen, zelfs moest Fort Pannerden daarvoor eerst in Duitse handen zijn. Zie GKdo X. AK/Ia, 10.5.40 (RH 24-10/44, S. 243).

Begrijp ik je verkeerd ?
» Deze reactie is geplaatst op 21 april 2012 18:47
Totaal berichten: 431
Nog wat feitelijke aanvullingen. Ter info.

In het Duits was er blijkbaar een scherp onderscheid tussen een Kriegsbrücke (ponton = oorlogsbrug) en Behelfsbrücke (vaste = noodbrug). Dat wordt in het verslag van Fritz Kopp (pionier bij 1. Kp./Pi.Btl.SS-VT-Division) hier op de website toegelicht. Het is ook op wikipedia en feldgrau.net te vinden.

In Wesel lag brugslagmateriaal voor 120 m op Rijnaken beschikbaar, die daar beschreven wordt als een Behelfsbrücke. Uitleg daarbij is, dat daarmee pioniers vrij kwamen voor het slaan van nieuwe bruggen, dan dichter bij het front. Een pontonbrug bond pioniers, want er moesten wel eens schepen door de brug. Dan moest een deel worden uit- en ingevaren. Verder zal er toezicht en onderhoud nodig zijn geweest.
Dat soort info heb ik ook uit de familie. Mijn grootvader was als 60-plusser met een sleepbootje ingedeeld bij een schipbrugtrein.

In het materiaal uit de Mappe "Verschiedenes" (AOK 18, Abt Ia, RH 20-18/13 c.q. Washington Papers 1.106 - 1.128) vind je ook een aantekening op blad 1.1082: "Mit dem Freiwerden folgender Brückenkolonnen in der 18. Armee ist zu rechnen:

1) 3. A-Tag abends 2 Br.Kol. B, Kriegsbrücke Gennep
4. A-Tag morgens 2 Br.Kol. B, Kriegsbrücke Arnheim
4. A-Tag abends 3 Br. Kol. B, Kriegsbrücke Gennep

En ja, je hebt gelijk, dat pontonmateriaal op verschillende manieren ingezet kan worden, en dat met name voor de IJssel bij Westervoort nogal wat materiaal nodig was. Ter info: de IJssel was 75 - 165 m breed (verschil zomer - winter). Er was bij Westervoort 1 8 to Kriegsbrücke en 1 16 to Behelfsbrücke voorzien. Een Brüko B kon gebruikt worden om een 8 to brug te bouwen van ruim 80 m lang, of een 16 to brug tot 54 m lang. Verder waren daar 4 to-, 8 to-, of 16 to- veren te onderhouden.

Eens ?
» Deze reactie is geplaatst op 22 april 2012 01:14
Totaal berichten: 431
Twee typfoutjes, sorry.
Nr van blad over vrijkomen van brugkolonnes is 11085. Een soortgelijke aantekening op 11088.

Laatste regel moet zijn:
Verder waren daarmee (etc.)
» Deze reactie is geplaatst op 22 april 2012 01:33
Totaal berichten: 1.340
Nee, Kees. In feite is het slechts semantiek. Althans, jouw reactie overlezende over de 16-tons brug bedoelde je waarschijnlijk hetzelfde als ik en is 'beschikbaar' verwijzend naar 'in gebruik'. Voor het overige volledig eens dat de brugmaterialen uit het 4e echelon moesten komen. Kunnen we idd opmaken uit de samenstelling van X.Korps en de KTB's.

Wat de techniek betreft, eens. Het grote verschil tussen een K-Gerät (Jukbrug) en een B-Gerät (Bockstrecke) was de solide onderligger. De Bokbruggen hadden stalen rompprofielen. Er was nog een tweetal ander types brug, die overigens volgens mij in NL niet gelegd zijn. De S-Gerät (Schlauchboot Brücke, houten vlonders op stormboten) en de stalen K-Gerät. De stalen K-Gerät, waarvan de stalen elementen meestal op pionierpanzer werden vervoerd, was alleen bij Panzerdivisionen ingedeeld en maakte gebruik van stalen elementen (Fachwerk und Rollenböcken K-Gerät). Van deze stalen K-Gerät kon tevens een 20-tons T-Fähre worden gemaakt. Bij de veren werd overigens gebruikt gemaakt van A-Gerät of B-Gerät, dat laatste dan met de Ganz pontons met een (of enkele) brugprofiel erop met één of twee motorboten.
» Deze reactie is geplaatst op 22 april 2012 12:04
Totaal berichten: 431
Goed, dat is me duidelijk zo. Nog even over je post van 22-4 12:04 hier.
Bedoel je met het mogelijk "ander type" brug een "Herbertbrücke" ? Wat dat was weet je ongetwijfeld beter dan ik. Die was (met een vraagteken, dus misschien niet uitgevoerd) voorzien in het vak van 227. ID en (zonder vraagteken, dus w.s. wel uitgevoerd) in het vak van 256. ID (blad 23 van het jou welbekend stuk uit de Mappe "Verschiedenes".
» Deze reactie is geplaatst op 26 april 2012 11:36
Totaal berichten: 1.340
Kees, de 'Herbertbrücke' was een Oostenrijkse genieconstructie die in WOI in gebruik was. Ik wist niet dat dit in WO2 ook nog zo was. Mogelijk dat dit uit de Oostenrijkse arsenalen kwam, wellicht dat oude Duitse arsenalen het ook bevatten. Voor mij is het nieuw. Heb er dus geen nadere info over. Ik vermoed overigens dat het formeel als een Bock Gerät werd aangeduid, Kees.

Ik ken het K-Gerät (Kahn Brücke) en B-Gerät (Bock Brücke). Van het K-Gerät was ook een stalenversie, op Panzer vervoerd, voor de tankdivisies. Voorts het S-Gerät (Schlauchboot Brücke), dat een lichte brug was voor infanterie, fietsen en motoren. Dat zijn de contrapties die ik ken en waarover ik documentatie heb.
» Deze reactie is geplaatst op 26 april 2012 12:31
Totaal berichten: 431
De Herbertbrücke was een stalen verkeersbrug op pontons of op vaste pijlers. Link: http://www.pioniere.at/index.php?traditionsverband-pzstbb-3
Zie foto met tekst.
Meer heb ik er ook niet over kunnen achterhalen.
» Deze reactie is geplaatst op 26 april 2012 16:37
(redactie)
Totaal berichten: 849
Er is inmiddels een bijgewerkte versie van de studie beschikbaar gekomen op:
http://www.grebbeberg.nl/index.php?page=forum_discussiegroep&item=18772&group=6&view=3

Nieuwe reacties kunnen op bovenstaande link worden achtergelaten, dit topic is gesloten.
» Deze reactie is geplaatst op 29 mei 2012 07:54
» Dit onderwerp is gesloten
2554