GS streven naar integrale aanpak voor behoud gehele Grebbelinie

De Grebbelinie moet bewaard blijven en beter zichtbaar worden in het landschap. Dit antwoorden GS van de provincie Utrecht op de vragen die de statenfractie van de ChristenUnie heeft gesteld met betrekking tot de Grebbelinie. Het college van GS streeft naar een brede integrale aanpak voor het behoud van de gehele linie. Een Plan van Aanpak om verder verval van de linie te voorkomen, is naar verwachting begin volgend jaar klaar.

De Grebbelinie is een belangrijk onderdeel van het provinciale erfgoed. Het college heeft daarom actie ondernomen om verder verval van de linie te voorkomen. In het voorjaar van 2001 is de opdracht gegeven om alle structuren en objecten die bij de linie horen te inventariseren. Daarnaast heeft de provinciale fotograaf foto's van de Grebbelinie en de directe omgeving genomen. De inventarisatie en de foto's zullen een completer beeld geven van de staat van de linie en vormen een basis voor het genoemde Plan van Aanpak.

Integraal project
Om de Grebbelinie goed te kunnen bewaren en beter zichtbaar en toegankelijk te maken, is het college voornemens om begin volgend jaar een integraal project Grebbelinie op te starten. De eerste contacten daarvoor met particuliere initiatieven en instanties zijn al gelegd. Bovendien zijn alle gemeenten waar de linie doorheen loopt inmiddels op de hoogte gesteld van de wens van de provincie tot behoud en ontwikkeling van de Grebbelinie. Het is de bedoeling dat de linie als cultuurhistorisch waardevolle structuur in het streekplan, de Cultuurhistorische Hoofdstructuur en de gemeentelijke bestemmingsplannen wordt opgenomen. Daarnaast willen GS onderdelen van de Grebbelinie op de rijksmonumentenlijst geplaatst krijgen.

Voor meer informatie over dit bericht kunt u zich wenden tot Irene Groeneveld, 030 - 258 2623 of per e-mail: Irene.Groeneveld@Provincie-Utrecht.nl.

Antwoorden GS van de provincie Utrecht op de vragen van de ChristenUnie

1.   Is het college het met ons eens dat de Grebbeberg een belangrijk onderdeel is van ons provinciale cultureel erfgoed?
 
De Grebbelinie is zonder twijfel een belangrijk onderdeel van ons provinciale erfgoed. Samen met de Limes, de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Stelling van Amsterdam en de Oude Hollandse Waterlinie beschikt onze provincie over 5 belangrijke nationale verdedigingslinies.
 
2.   Is het college op de hoogte van de slechte staat waarin de restanten van de Grebbelinie in en om de Grebbeberg op dit moment verkeren? Indien dat het geval is, heeft het college al eens actie ondernomen om verder verval te voorkomen?
 
De Grebbelinie verkeert zeker niet in optimale staat. Met name de infrastructurele ontwikkelingen van na de 2de WO hebben de linie op een aantal plaatsen behoorlijk aangetast. Zo zijn in de omgeving van Amersfoort, Leusden, Veenendaal en Rhenen structuren en objecten van de linie vrijwel geheel verdwenen of sterk aangetast. Andere delen van de linie, tussen Leusden en Scherpenzeel en in de omgeving van Renswoude, verkeren nog in een goede staat. Een deel van linie is in beheer van SBB. Tot nu toe hebben de cultuurhistorische waarden niet veel accent gekregen, waardoor de linie feitelijk grotendeels 'onzichtbaar' is geworden.

Wij willen een beter inzicht krijgen uit welke onderdelen en structuren de Grebbelinie bestaat. Wij hebben daarom inmiddels de opdracht gegeven om alle structuren en objecten die bij de Grebbelinie horen te inventariseren. Ook zijn luchtfoto's genomen van de linie en de directe omgeving. De inventarisatie en de luchtfoto's zullen een completer beeld geven van de verstoringen en staat aan de basis van een Plan van Aanpak die naar verwachting begin volgend jaar klaar is.
 
3.   Is het college het met ons eens dat de thans nog aanwezige restanten van de verdedigingslinie bewaard moeten blijven, dat behoud en herstel niet alleen aan een particuliere stichting kan worden overgelaten en dat de provincie daarin een regisserende, stimulerende en wellicht ook financierende taak in heeft?
 
Wij willen allereerst verwijzen naar ons Beleidsprogramma 1999-2003, hoofdstuk 4 'Cultuur en cultureel Erfgoed behouden', punt 9: 'Wij willen onze inspanningen met betrekking tot behoud, herstel en beleving van de historische verdedigingslinies in onze provincies (Romeinse Limes, Stelling van Amsterdam, Nieuwe Hollandse Waterlinie en Grebbelinie) intensiveren. In het uitvoeringsprogramma Cultureel Erfgoed en Recreatie en Toerisme (dd. 9 okt. 2000) is gesteld : "dat de provincie voor diverse gebieden, waaronder de Grebbelinie, streeft naar actief behoud, beheer en ontwikkeling. Voor de bijbehorende activiteiten is het noodzakelijk visies per gebied op te stellen, verder reikend dan een gebiedsbeschrijving die in het kader van de Cultuur Historisch hoofdstruktuur (CHS) worden opgesteld. Hier gaat het om het genereren van concrete uitvoeringsmogelijkheden voor het behoud en de ontwikkeling van karakteristieken van het gebied".

Eerste contacten intern en met het particulier initiatief en instanties (Waterschap, SBB, Reconstructiecommissie) zijn gelegd of in voorbereiding (de internetsites over de Grebbelinie zijn bekend en contacten zijn gelegd). Alle gemeenten waar de linie doorheen loopt zijn inmiddels ambtelijk op de hoogte. Afstemming met andere initiatieven vanuit de provincie en gemeenten is in voorbereiding; denk aan de Reconstructie, Ecologische Verbindingszone via het Valleikanaal en de ontwikkeling van een doorgaande (fiets)route langs de gehele linie. Wij willen nog dit jaar een bestuurlijk overleg organiseren met de gemeenten waar de linie doorheen loopt.
 
4.   Is het college het met ons eens dat aantasting van deze linie door bebouwing achterwege moet blijven en dat m.i. onjuiste gedoogsituaties een einde moet worden gemaakt?
 
Wij willen een visie voor de Grebbelinie ontwikkelen waarin duurzaam behoud het uitgangspunt is. Er zijn een aantal toekomstige, grote infrastructurele ontwikkelingen die de linie op onderdelen verder kunnen aantasten. Het is wenselijk dat de linie als cultuurhistorisch waardevolle structuur in het streekplan, de CHS en gemeentelijke bestemmingsplannen wordt opgenomen. Onderdelen/objecten van de linie willen wij op de rijksmonumentenlijst geplaatst krijgen.
 
5.   Is het college het met ons eens dat de Grebbeberg een belangrijk onderdeel van onze provinciale toeristische voorziening kan worden als er in samenwerking met het rijk, de gemeente Rhenen, de Stichting Greb een functioneler en aantrekkelijker informatiecentrum ingericht kan worden?
 
Wij kiezen voor een totale aanpak voor de gehele linie. Het gebied van de linie in de gemeente Rhenen is een onderdeel daarvan. Daarnaast kan een relatie worden gemaakt met de nabijgelegen Heimenberg, een archeologische vindplaats (een ringwalburcht), waarmee het strategische karakter van de Grebbeberg in een historische context kan worden geplaatst.
 
6.   Is het college bereid om in samenwerking met het Rijk, de gemeente Rhenen, VVV Rhenen en de Stichting Greb te overleggen en een plan van aanpak c.q. ontwikkelingsvisie op te stellen voor behoud, herstel en beleving van deze historische plaats?
 
Bij toekomstige (infrastructurele)ontwikkelingen willen wij de cultuurhistorie meer aandacht geven, de linie beter zichtbaar en geheel toegankelijk maken. Wij willen een brede integrale aanpak voor de gehele linie; dat betekent in dat kader ook overleg met de door u genoemde instanties.
Download brondocument in PDF-formaat Brondocument
(PDF, 4.95 MB)

2000 »