Rats, kuch en bonen bij 'veel te mooie' loopgraaf

Door Jelmer van Nimwegen

Klik hier voor een uitvergroting
De gedeputeerde van de Provinciale Staten van Utrecht, dhr. J. van Bergen, laat zich uitgebreid informeren over het stuk 6 Veld dat aanwezig was bij de officiële onthulling van de loopgraaf.
RHENEN - Vijf 'gedoedelzakte' mannen in een Schotse rok in het bos op de Rhenense Grebbeberg. Een gedeputeerde van de Provinciale Staten van Utrecht in driedelig grijs. Twee donkerbruine paarden. Een burgemeester. Drie trommelaars en een man met een grote trom, ook in een rok. Zeven mannen in Tweede Wereldoorlog-uniforms. Tweehonderd piepjonge en stokoude toeschouwers. Een heus kanon. En een nagelnieuw monument.

Open Monumentendag in Rhenen is een razend drukke dag, want het stadje aan de Rijn dat al sinds 1258 stadsrechten heeft, kan bogen op een rijke monumentenverzameling. Met het thema van dit jaar, Verdediging, heeft Rhenen geen enkel probleem om de dag te vullen, want de Duitse oorlogsmachinerie haperde een paar dagen bij de Grebbeberg, de gevechten waren hevig en bloedig. De vierhonderd witte grafzerken op de Erebegraafplaats, getuigen daarvan.

Daar ligt ook majoor Jacometti. Hij vocht met een paar honderd mannen vanuit een loopgraaf die uitkeek over de Vallei, richting Wageningen. De Grebbelinie was bedoeld als verdedigingslinie, maar de majoor vond de aanval de beste verdediging.

Hij stond, zo informeerde men hem, tegenover ongeveer tweehonderd vijanden. Hij koos de driepuntsaanval en riep: "Ik val aan, volg mij!", klom uit de loopgraaf en rende met zijn ouderwetse éénschots karabijn recht in het mitrailleurvuur van tweeduizend Duitse soldaten. Slechte informatie en communicatie joegen Jacometti en zijn mannen de dood in.

De zigzaggende loopgraaf van Jacometti is nu hersteld en vormt Rhenens jongste historisch monument. De opening wordt luidruchtig bekrachtigd met twee schoten uit het originele 6 Veld kanon, dat de paarden de berg hebben opgetrokken.

Terwijl de rook optrekt, meldt de negentigjarige oud-Grebbestrijder Epi Driessen: "Deze is veel te mooi, zo zag hij er in 1940 echt niet uit hoor." Hij kijkt nog eens rond, schudt zijn hoofd en gaat dan hij achter de andere bezoekers aan, naar de legertent bij de kazematten, waar de organiserende Stichting De Greb rats, kuch en bonen heeft gekookt. De loopgraaf blijft leeg en stil achter. Net als in mei 1940.

Bron: de Gelderlander - De Vallei van maandag 13 september 2004, pagina 1

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument
(PDF, 5.41 MB)