Verslag van majoor C.J. Voigt

Commandant - III - 8 R.I.

Verslag der weerstandsbiedende voorposten van 8 R.I. van
Vrijdag 10 Mei t/m Zaterdag 11 Mei 1940
(Bestemd voor Commandant 8 R.I.).

Klik hier voor een uitvergroting
Situatieschets van C.J. Voigt, Commandant III-8 R.I. (1940)
Vrijdag 10 Mei.
  Te ongeveer 24.00 uur bericht ontvangen, dat graad van strijdvaardigheid 3 om 5.00 uur moet zijn ingenomen.
  Bericht onmiddellijk doorgegeven aan de onderdeelen en begonnen met ontruiming van Kantonnement Wageningen.
  Ingeleverde zware mitrailleurs van M.C. (acht stuks) en lichte mitrailleurs van 3-III-(drie stuks) worden telefonisch met spoed teruggevraagd. Van de acht organieke auto's waren slechts vijf bruikbaar aanwezig en werden drie vrachtauto's voor overbrenging goederen gehuurd.
  Afmarsch gevechtstrein ongeveer 3.00 uur.
  Afmarsch keukentrein ongeveer 3.30 uur.
  Alle verbindingsposten zijn te 3.30 bezet.
  Te ongeveer 3.30 uur geronk van vliegtuigen op groote hoogte boven Wageningen gehoord en kort daarna grote aantallen vliegtuigen waargenomen vliegende in westelijke richting. Telefonisch hiervan bericht gezonden aan C.-IV Div. uit Wageningen.
  Ongeveer 4.00 uur waren alle te nemen maatregelen voor graad van strijdvaardigheid 3 getroffen.
  Ongeveer 4.30 uur bericht ontvangen graad van strijdvaardigheid 4.
  Bij bezoek C.-IV Div aan Cp III-8 R.I. te ongeveer 5.30 uur wordt toestemming verkregen tot aanvrage van scherpe patronen No. 1 en 23 ter verhooging munitievoorraad. Telefonische verbinding met C.-8 R.I. vanaf commandopost niet te verkrijgen. Aanvraag geschiedt telefonisch langs Artillerie-lijn. Lijn-patrouilles uitgezonden naar Cp. C.-8 R.I., die berichten dat de lijn zeer slecht is en talrijke lasschen vertoont tusschen Cp. 8 R.I. en Grebbeberg.
  Ongeveer 18.00 uur is telefonische verbinding met Cp. 8 R.I. tot stand gebracht.
  Ongeveer 5.30 uur waren alle versperringen met uitzondering van een doorlaatopening op den kunstweg Wageningen-Rhenen gesteld.
  Ongeveer 7.00 uur werd bericht ontvangen tot uitvoering van opruimingen en vernielingen.
  Ongeveer 9.00 uur komen 40.000 patronen S. No.1 bij de Grift beschikbaar. Deze worden gehaald en over de onderdeelen verdeeld.
  Burgeropzichter der Heide Mij. Dekker en uitvoerder van werk aan Nieuwe Kanaal Loomen doen voorstel om door afdammen van de Grift ontworpen inundatiekom te stellen. Aanvraag wordt gedaan aan C. 8 R.I., C.-IV-Div., C.-II-L.K. en H.K.V. Sectie V. Op voorstel wordt afwijzend beschikt.
  Op aanvraag van res. 1e lt. de Haas, C. sectie II-19 R.I. tusschen Nieuwe Kanaal en inundatie te ongeveer 9.00 uur wordt beslist, dat de burgerwerkkrachten, aldaar werkzaam, desnoods met geweld gedwongen moeten worden het werk te verrichten, dat noodzakelijk was voor opruimingsplan.
  Ongeveer 9.00 uur bericht ontvangen, dat Duitsche troepen op verschillende punten de grens waren overschreden en dat Nederland zich in oorlog bevond met Duitschland, in bondgenootschap met Engeland, Frankrijk en België.
  Ongeveer 17.00 uur passeeren afdelingen van 4 R.H. de voorposten. Staande gehouden manschappen berichten, dat zij in Renkum tegen de Duitschers hebben gevochten, dat deeze zeer snelvurende en zeer lichte mitrailleurs gebruiken en dat zij vreemd zijn toegetakeld met gekke kleeding. Tegen de avond wordt door uitgezonden patrouilles medegedeeld, dat Duitsche afdeelingen van onbekende sterkte Wageningen hebben bereikt.
  Tegen het vallen der duisternis wordt vanuit de h.w.s. (hoofdweerstandsstrook) gevuurd, zoo dat het ordonnansenverkeer in de vp.s (voorpostenstrook) bijna onmogelijk werd. Na herhaaldelijk verzoek aan C.-8 R.I., C.-II-8 R.I. en C.-I-8 R.I. wordt dit vuur ongeveer 24.00 uur gestaakt.
  Ongeveer 23.30 uur wordt bericht ontvangen van res.lt. de Haas, C. Sectie II-19 R.I., dat vijandelijke patrouilles op Noordelijke flank zijn waargenomen. De U.K.G. kwam met uitgeputte accu's ter beschikking en er was gee reserve-accu ter beschikking, zoodat geen verbinding met de Artillerie langs deze weg verkregen kon worden.

-----------------------------------------

Zaterdag 11 Mei.
  Gedurende de nacht artillerievuur. Ongeveer 3.30 uur bericht van res. 1e lt. de Haas, dat vijandelijke patrouilles zijn waargenomen op verlengde van Binnenhaven en op linkervleugel.
  Bij aanbreken van den dag begon beschieting der voorposten.
  Ongeveer 4.15 uur bericht van uitkijkpost Steenfabriek 'Plassenwaard': 6-Veld bij Rijnzicht vuurt op vijand bij snijpunt Grebbedijk en kunstweg Wageningen-Rhenen. Bericht, dat bij snijpunt voornoemd, Duitsch licht geschut is opgesteld, dat rechteropstellingen der voorposten onder vuur neemt. Artillerievuur wordt hierop aangevraagd door Art.Off. I. Uitwerking aangevraagd vuur wordt nagegaan door uitkijkpost steenfabriek en telefonisch bericht.
  Bericht van uitkijkpost, dat wordt waargenomen een vuurstraal uit mitr.-opstelling bij Cement-fabriek "de Hoop".
  Bericht van C.-M.C., dat door vijandelijk geschut in schietsleuf der zware mitrailleur is geschoten en mitr. is vernield, waarbij één gewonde.
  In verband met flankbeveiliging een zware mitrailleur aangevraagd aan C.-8 R.I., benevens een stuk p.a.g., daar bericht wordt ontvangen dat stuk 6-Veld eveneens defect is geschoten op Grebbedijk.
  Opdracht verstrekt aan C.-M.C. van achterste opstellingen te dirigeeren naar Cement-fabriek "de Hoop", ter vervanging en beveiliging rechterflank. Bericht ontvangen dat voorwaarts gaan met zware mitrailleur onmogelijk is door vijandelijk vuur, waarna opdracht wordt verstrekt oude mitrailleuropatelling bij steenfabriek "Plassenwaard"te bezetten ter beveiliging rechterflank.
  C.-1-III-8 R.I. bericht dat C.2e Sectie omgeving Rijnzicht aan Grebbedijk verzoekt te mogen terugtrekken wegens ongedekte rechterflank. Bericht terug: Sectie moet standhouden en zoo noodig een lichte mitrailleur plaatsen in Rijnzicht met vuuropdracht beveiliging rechterflank.
  Bericht ontvangen dat 20.000 patronen S. 23 beschikbaar staan aan Grebbe, benevens levensmiddelen. Deze worden met mitr.-karren gehaald en verdeeld.
  Telefonische verbindingen met Cp. 8 R.I., cp.3-III-8 R.I. en Cp.M.C.-III-8 R.I. door vijandelijk artillerievuur verbroken. Lijnpatrouilles uitgezonden, welke alleen verbinding met M.C. kunnen herstellen. Korte tijd later verbinding met M.C. wederom verbroken.
  Bericht ontvangen dat vijandelijk licht geschut is opgesteld bij Graansilo tusschen Rijn en Grebbedijk. Artillerievuur hierop aangevraagd door A.O.I.
  Bericht ontvangen dat linkerflank voorposten door sterke vijandelijke afdeelingen wordt aangevallen.
  Telefonische verbinding van A.O.I. met C.-I-8 R.A. verbroken. Lijnpatrouilles uitgestuurd, die niet meer terugkeeren, terwijl geen verbinding meer is te krijgen.
  Uitkijkpost meldt vuurverschijnselen van vijandelijke artillerie bij Lekxesveer. Ongeveer 8.00 uur. Daar geen verbinding meer te krijgen is, ordonnansen gezonden naar C.-8 R.I. met berichten en verzoeken:
  1e Verzoek artillerievuur op Lekxesveer.
  2e Verzoek om postduiven voor berichten-wisseling.
  3e Verzoek om één stuk zware mitrailleur en p.a.g.
  Van de ordonnansen wordt niets meer vernomen.
  Bericht van C.-stuk 6-Veld aan kunstweg Rhenen-Wageningen, dat wordt waargenomen een witte vlag op steunpunt aan de Haarweg. Met kijker zelf waargenomen, dat op linkervleugel voorposten eenige witte vlaggen staan.
  Ongeveer 13.00 uur gaat Lt.Adj.Kranenburg via Cp.M.C. en sectie zware mitrailleurs Haarweg naar Cp.3-III-8 R.I. teneinde te informeren, wat witte vlaggen te beteekenen hebben. Kan echter aan opdracht niet voldoen door zwaar geweer- en mitrailleurvuur. Keert terug langs sectie zware mitrailleurs bij Annahoeve en laat Cp.-3-III-8 R.I., waarop eveneens een witte vlag staat, onder vuur nemen. Brengt C.M.C. op de hoogte en verzoekt hem eventueel terugtrekkende eigen troepen op de linkerflank stelling te doen nemen voor opdracht dekking linkerflank.
  Via kunstweg trekken eenige afdeelingen terug, richting Grebbeberg. Opdracht verstrekt aan een paar groepen, die te bereiken waren, op linkervleugel van Cp. stand te houden.
  Ongeveer 14.00 uur ordonnans met berichten en verzoek om artillerievuur op stellingen 3-III-8 R.I. gezonden naar C.-8 R.I.
  Wegens opdringen van de vijand, opdracht verstrekt alle berichten, kaarten, bescheiden in loopgraafkacheltjes te verbranden. Ongeveer 16.00 uur werd Cp. omsingeld, na tevoren onder art.vuur genomen te zijn. Dit vuur lag eerst voor de Cp. en later te ver, west van de Zijdvang.
  Te 16.30 uur tegenstand opgegeven, toen uitgangen Cp. onder vijandelijk mitrailleurvuur lagen en verdere tegenstand tot niets meer diende en nutteloos was.
  Om ongeveer 17.00 uur met aanwezig personeel Staf-III-8 R.I. als krijgsgevangenen weggevoerd.

Opmerking.
  Daar alle bescheiden zijn verbrand, is dit verslag uit het geheugen opgemaakt, zoodat het niet in de finesses als volledig kan worden beschouwd en tijdstippen niet juist bekend of geheel onbekend zijn.
  Bij later informatie bij C.-3-III-8 R.I., betreffende de aanwezigheid van witte vlaggen op zijn opstellingen, heeft deze verklaard, dat door de Duitsche stoottroepen vlaggen op de stellingen zijn geplaatst, nadat deze genomen waren.
  Mij is bij het weggeleiden als krijgsgevangene gebleken, dat het terrein ter weerszijden van den kunstweg overal krioelde van Duitsche stoottroepen en dat op alle zichtbare opstellingen witte vlaggen stonden.
  Hoewel niet juist bekend en door het ontbreken van verbindingen geen berichten meer van de linkerflank der voorposten zijn ontvangen, zijn de voorpostenopstellingen m.i. vanaf de linkerflank omtrokken en omsingeld en is de geheele voorpostenstrook van links opgerold.

Achterberg, 21 Juni 1940
De Majoor, C.-III-8 R.I.
(w.g.) C.J.Voigt.

------------

Voor eensluidend afschrift
's-Gravenhage 17-12-40
De Kapitein
J.Lagas

I-55e Regiment Infanterie
no. 2-G.,
28-6-40.
Commandant.

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument 1
(PDF, 2.59 MB)
Download brondocument in PDF-formaat Brondocument 2
(PDF, 2.34 MB)
Download brondocument in PDF-formaat Brondocument 3
(PDF, 8.13 MB)