Discussiegroep

Vragen

Volgens het urgentieplan was er behoefte aan 1.155 stukken 4,7 cm Pag Böhler.

Mijn eerste vraag is, of ik dat getal als reële behoefte moet zien, of als een overvragen, in de hoop dan toch genoeg te krijgen, als minder wordt toegestaan. Als vergelijkingspunt heb ik alleen de Duitse organisatie. Die zou, volgens een regel die ik vroeger overschreef, al over 30 stukken PAK per divisie beschikken. Organiek zouden er in mei 1940 geweest zijn: 12 op divisieniveau, en 12 per regiment. Daarmee kom ik op een totaal van 48 stukken per divisie.

Mijn volgende vraag is, hoeveel stukken er eigenlijk stonden in het vak van de IV de Divisie ?
Als ik kijk wat er was bij IV Div aan onze kant,dan kom ik niet verder dan 20 stukken, inderdaad nogal een verschil met de Duitse uitrusting. Maar misschien zie ik nog onderdelen over het hoofd. Volgens de verslagen op de website waren er:

-6 stukken van 1-IV bat Pag [was er dan ook een 2-IV bat, een 3-IV bat en een 4-IV bat ?]. Hiervan 3 in vak I-8 RI, 3 in vak II-8 RI.
-6 stukken van 8e Cie Pag, hiervan 2 in kazematten bij de Grebbesluis, de rest op (?) de Grebbeberg en aan de Grift.
-2 stukken van 11e Cie Pag.
-6 stukken van 19e Cie Pag, hiervan 3 in vak II-8 RI, III-19 RI.

Vraag 3. Op de openklikkaartjes op de website zijn een paar, maar niet zoveel opstellingen terug te vinden. Waar stonden deze 20 stukken dan ?

Vervolgens vraag 4. Als deze aantallen normaal zijn (er waren Cieen met 9 stukken gepland, maar elke Cie had nu 6 of 4 stukken, mogelijk waren er zelfs nog Cieen zonder), waar waren de 385 inmiddels binnengekomen stukken dan ?

Tenslotte nog één vraag. Globaal waren er 60 eenheden, die 4 of 6 stukken zouden krijgen. De slagordes die ik ken verschillen daarover. Maar zelfs als ik 6 stukken reken, zouden 360 stukken voldoende zijn. Waar moesten dan de overige bijna 700 stukken heen, die gevraagd waren in het urgentieplan ?

» Dit bericht is geplaatst op 15 januari 2010 20:36

Een Duitse divisie had 48 stukken PAK in mei 1940. Een Nederlandse divisie de helft, 20 of 24 stuks (m.u.v. de Lichte Divisie die er een paar meer had). Zes in de zelfstandig divisie compagnie en zes in elke regimentscompagnie.

In mei 1940 hadden we weliswaar 48 regimenten en twaalf zelfstandige grootverbanden met een eigen PAG afdeling, maar zoals je weet was vanaf de lichting 1940 de bedoeling dat de lichtingen zouden verdubbelen en het leger dus zou groeien. Er werd vanuit gegaan om zelfstandige regimentafdelingen te maken met negen stukken PAG (een sectie van drie stukken per bataljon) en negen stukken in een zelfstandige eenheid, voor grootverbanden. De noodzaak voor die verbanden in mei 1940 was dus in feite niet 360 stukken geweest, maar 540 stukken. De relatief lage aantallen die de cavalerie gebruikte (in zes regimenten cavalerie en twee eskadrons pantserwagens) dan even gediscrimineerd.

Kennelijk wilde men dat uiteindelijk nog vergroten naar vermoedelijk 12 stukken, wat tot 720 stukken behoefte had geleid. Daarvan ontbreekt mij de kennis. Wel is duidelijk dat er door een lichtingsgroei van 19.500 naar 32.000 jaarlijks ruim een extra divisiesterkte werd geschapen, wat de behoefte jaarlijks met 27 stukken zou doen toenemen op basis van negen PAK en met 48 stukken op basis van 12 stukken PAK per compagnie. Bovendien denk ik dat men eveneens geheel zelfstandige PAK compagnieën wilde scheppen.

Hoe men op het getal van 1.155 stukken kwam is mij niet duidelijk. Maar die behoeft was wel tegen de achtergrond van een groter en moderner leger, waarin eveneens behoefte was gesteld voor lichte en middelzware tanks.

» Deze reactie is geplaatst op 15 januari 2010 22:45

Duidelijk, Allert. Dank je wel.

» Deze reactie is geplaatst op 16 januari 2010 08:48

Nog een tweetal opmerkingen, gerangschikt per vraag.

Vraag 2.
2- en 3-IV Bat. Pag. bestonden (nog) niet. In de oorlogsorganisatie volgens het supplement (uit 1939) op het boekwerk oorlogsorganisatieën bestond een divisie pag-bataljon organiek uit een staf en drie compagnieën (van elk zes stukken pag). Van deze bataljons waren in 1940 slechts de eerste compagnieën daadwerkelijk geformeerd.

Vraag 4.
De bestemming van het pag was in Oktober 1939 als volgt:
- Regiment Grenadiers, Regiment Jagers, 1 t/m 22 RI, elk 6: 144
- 1 t/m 24 GB, elk 4: 96
- bataljons van 1 en 2 RW, elk 4: 16
- I t/m IV VerkA, elk 4: 16 (werden 1 t/m 4 RH)
- 1 en 2 RHM, elk 4: 8
- Depot Wielrijders: 8
- I t/m VIII Depot Infanterie, elk 2: 16
- COI: 3
- C.v.P: 1
- A.I: 2
Totaal 310 stukken.
[bron: Algemeen Hoofdkwartier, Afd. Landmacht, Sectie Ie, No. 8171A - onderwerp: bestemming pag (Nationaal Archief 2.13.70 - Inv. No. 1225]

In een overzicht van januari 1940 kom ik 386 stukken tegen, ik vraag me af of deze op dat moment daadwerkelijk allemaal ingedeeld waren.

Tussen oktober 1939 en mei 1940 zijn nog opgericht:
- acht divisie pag-compagnieën: 8 x 6 = 48 stukken
- III-1 RW en III-2 RW: 2 x 4 = 8 stukken
- pag compagnie voor 29, 44 en 46 RI: 3 x 4 (?) = 12 (?) stukken
- pag compagnie voor 24 RI: 6 stukken
- vijf losse sectieën (bij 27, 30 en 41 RI; TBF en TBZL): 5 x 2 = 10
Totaal 84 stukken, deels afkomstig van depottroepen (een aantal van voornoemde eenheden diende in geval van nood door de infanteriedepots geformeerd te worden). Op detailniveau kwamen nog wat kleine afwijkingen voor, zo beschikte 13 GB bijvoobeeld over vijf stukken pag (ipv de organieke vier).

» Deze reactie is geplaatst op 28 januari 2010 22:05

Rogier, bedankt voor deze uitgebreide info. Schitterend, dat er nog documenten zijn waar wat was, en dat je die gevonden hebt.

» Deze reactie is geplaatst op 29 januari 2010 11:18

Vraag: in 1940 worden er 280.000 man gemobiliseerd.
Nederland had indertijd 4 legerkorpsen elk 2 divisies en per divisie 10.000 man.
Kom ik op 80.000 man, waar blijven die andere 200.000 man dan?
Misschien ben ik onnozel maar ik snap dat niet.

Met vriendelijke groet,

» Deze reactie is geplaatst op 8 maart 2010 21:56

Een legerkorps bestond uit 25,000 man, want naast divisies waren er nog zelfstandige legerkorpseenheden. Voorts had het Veldleger nog twee brigades, de Lichte Divisie, het pluriforme grote verband dat als Peel-Divisie bekend was alsmede grensbataljons en enige zelfstandige eenheden. Het Veldleger kende zodoende een sterkte van circa 150.000 man. Daarnaast waren er nog circa 16 regimenten en overige zelfstandige eenheden die onder het vestingleger vielen en passieve verdedigingen bezetten. Tenslotte was er sprake van een grote verzorgende en ondersteunende verzameling formaties.

Bovendien werden tot de landmachtsterkte van 280,000 man gerekend de kustartillerie (ca. 4,500 man), luchtverdediging en legerluchtmacht.

Niet genoemd zijn nog de vrijwillige korpsen zoals de luchtwachtdienst, VLSK luchtafweer en VLSK vaartuigendienst. Dat waren ettelijke duizenden gemilitariseerden. Om het duidelijker te maken zal ik e.e.a. opsommen voor je.

- Het Veldleger bestond uit 153,000 man.
- De territoriale bevelhebbers hadden (TBO: 11,000, TBF: 6,500, TBZL 4,700, StDnHl 7,000, Vesting Holland 33,500) 63,000 man.
- Luchtverdediging had 13,200 man
- Etappen en verkeersdienst 8,000 man
- Infanterie depots 9,000 man (recruten en instructeurs)
- Cavelerie depots 1,200 man (recruten en instructeurs)
- Artillerie depots 1,400 man (recruten en instructeurs)
- Geneeskundig en intendance dept 2,000 man (recruten en instructeurs)
- Officieren: 9,000
- Opgekomen in april en mei 1940: 20,000 man

Dat geheel brengt 280,000 man. Dit is dus exclusief de marine en maritieme troepen, zoals de mariniers en marinetroepen.

» Deze reactie is geplaatst op 8 maart 2010 22:18