Discussiegroep

Onderwerp: Beschietingen vanuit de Betuwe ?

Totaal berichten: 431
2.417 keer gelezen
6 reacties
Categorie: Slag om de Grebbeberg en Betuwestelling / Gevechten en gevechtsomstandigheden
Vaak levert archiefonderzoek, behalve antwoorden, ook nieuwe vragen op.
Gisteren naar het Gemeentearchief Wageningen geweest, om de in mei 1940 door eigen artillerievuur aangerichte schade in kaart te brengen. Een verslag hiervan zal de komende dagen op mijn blog verschijnen.

Opvallend is, dat (behalve door Landgoed Oranje Nassau's Oord) geen enkele schade gemeld werd O van de Diedenweg, terwijl ook daar vermoede vijandelijke stellingen zijn beschoten en gebombardeerd.

Het meest opvallend is nog, dat er ook N en O van de stad (Dijkgraafseweg 50 - 115, Lawickse Allee 12 - 46, Rijksstraatweg 1 - 78, Veerstraat 34 - 84) sprake is van hele rijen huizen, waarvan schade gemeld werd. Dat lijkt niet gevolg te kunnen zijn van Nederlandse beschietingen vanuit bekende artilleriestellingen.

Heeft iemand hier een andere verklaring voor ? Zijn er bijvoorbeeld (zware) beschietingen vanuit de Betuwe bekend ?
Ik ken alleen het flankerend mitrailleurvuur vanuit de linie Ochten - De Spees. En een artillerievuur, afgegeven door I - 22 RA bij Blauwe Kamer.
» Dit bericht is geplaatst op 6 juli 2010 07:48
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Mijn idee is dat dit geen beschietingen vanuit de Betuwe zijn geweest, die volgens mij slechts zichtvuren, vuur op de landhoofden en de spoorbrug alsmede afsluitingsvuur op de Grebbeberg/viaduct sector hebben gegeven. Ik zou denken aan de 10 velds of bommen van de C-X's of de ene bombarderende C-V. We weten slechts van één van de twee C-X aanvallen min of meer zeker dat die op het landgoed Oranje Nassau Oord vielen.

Ik ken overigens de aard van de schade niet. Kan het ook zijn dat er door Duits artillerievuur schade werd aangericht (blastschade) of dat ze ruimingen verricht hebben voor schootsvelden?

Je zegt geen schade oost van de Diedenweg. Volgens mij is dat niet zo onlogisch toch? Dat was de oostelijke uitvalsweg en daar was dus geen (nauwelijks) bebouwing. Ik neem aan dat men alleen maar opstallenschade meldde.
» Deze reactie is geplaatst op 6 juli 2010 08:01
Totaal berichten: 431
Allert,

Ik verwachtte O van de Diedenweg juist blastschade. Jaap van Tricht meldde, dat de schoorsteen van zijn ouderlijk huis was afgeblazen.

Duitsers hebben, voorzover ik weet, in die tijd geen schootsveldruimingen gehouden door het slechten van gebouwen.

Mogelijk is er wel schade geweest van eigen bombardementen. De doelgebieden waren maar vaag omschreven. De effecten zijn niet met zekerheid bekend.

Tenslotte dacht ik aan mogelijke "bewoningsschade" (vernielingen).
De schadebedragen waren overwegend maar f 500 - f 2.000. Maar ik kan de waarde van een huis toen niet goed inschatten.
» Deze reactie is geplaatst op 6 juli 2010 08:59
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Dat is niet 'maar' Cees. De waarde van eenvoudige huizen lag op 6,000 tot 7,500 gulden. Villa's waren rond de 25,000 - 30,000 gulden al bereikbaar. Ik kan er een beetje naastzitten omdat het toen vermoedelijk ook al streekgebonden was.

Vergelijken we het dus percentueel op een normale woning dan praat je over percentages van de waarde van 10-25%.
» Deze reactie is geplaatst op 6 juli 2010 12:11
Totaal berichten: 431
Nee, klopt.

Mijn "maar" wilde slechts aangeven, dat het waarschijnlijk vooral over deelschades (niet over compleet vernielde huizen) ging. Maar schades waarvan, buiten de Stad en Stadsrand ? Bombardement, beschieting, vernieling, anders ? Waren er toch vuren voorbereid O van Wageningen, op de Duitse aanvoerlijnen ?

Volgens de gevechtsverslagen zijn er alleen vuurconcentraties in het gebied pal O van Wageningen afgegeven. Niet in het gebied van Veerstraat en Rijksstraatweg verderop.

Ter info nog over het prijsniveau:
De typische kosten van een huis in de Villawijk lagen in 1926 (volgens een tabel in R.A.R. Elders "Bommen en bouwen") tussen f (!) 9.000 en f 12.000. In mei 1940 waren die volgens CBS-index ongeveer een kwart hoger.
» Deze reactie is geplaatst op 6 juli 2010 18:27
(redactie)
Totaal berichten: 224
Kees,

Van de Lawickse Allee weet ik dat er een verhakking [een hindernis van omgehaalde bomen] was geplaatst ter hoogte van de door jou genoemde huisnummers. De Allee werd vooroorlogs door veel mooie bomen geflankeerd, ook tussen de weg en de tuinen van de bewoners. De laan zag er overigens totaal anders uit dan nu het geval is. In de meidagen 1940 zijn die bomen gebruikt om de verhakking/versperring op te werpen.

Het neerhalen van de bomen gebeurde doorgaans met een aantal trotyl blokjes rondom de stam op ongeveer borsthoogte of lager. Die explosies kunnen de beschadigingen aan de huizen hebben veroorzaakt. Iets dergelijks kan ik me ook bij de Veerstraat en de Rijksstraatweg (Generaal Foulkesweg) voorstellen, bij de Dijkgraafseweg niet.

Ik denk dat van beschietingen vanuit de Betuwe op dit deel van de Gelderse Vallei geen sprake is geweest.
» Deze reactie is geplaatst op 19 juli 2010 15:03
Totaal berichten: 431
Joost,

Dank voor deze aanvullende info. In het archief van de gemeente Wageningen kwam ik pas een kaartje met daarop loopgraven aangegeven. Daar moet ik nog eens naar kijken.
En aan beschietingen vanuit de Betuwe denk ik niet (meer). Ons flankerend vuur lag meer tussen Grebbeberg en Wageningen.
Op mijn blog heb ik onlangs de schade bij Wageningen nader in kaart gebracht. Zie http://geschutopdewageningseberg.blogspot.com/2010/07/oorlogsschade.html en de afleveringen daarna (als je verdere belangstelling voor deze materie hebt).
» Deze reactie is geplaatst op 19 juli 2010 16:18

Plaats hier uw reactie

Opgelet: We behouden ons nadrukkelijk het recht voor om nieuwe berichten of reacties die voor de thematiek van onze websites en de discussiegroep irrelevant zijn, onbetamelijk of onbegrijpelijk geformuleerd zijn, ongewenste politieke of commerciële lading hebben of inbreuk maken op de privacy van nog levende personen niet te plaatsen. Uw reactie zal pas na goedkeuring door de beheerders zichtbaar zijn in de discussiegroep.

De inhoud van berichten - en daarin vermeldde gegevens en personalia - wordt na publicatie niet gewijzigd en/of verwijderd, tenzij daarvoor een dwingende aanleiding is. Berichtenschrijvers zijn zelf verantwoordelijk voor het toetsen van de inhoud van hun berichten voordat deze worden gepost.

Zie voor meer informatie de Gebruiksvoorwaarden. Tevens verzoeken wij u om kennis te nemen van de FAQ (veelgestelde vragen), wellicht dat uw vraag daar al beantwoord wordt.

Wenst u een gescande foto of ander beeldmateriaal op te nemen bij uw bericht, e-mail deze naar info@grebbeberg.nl en wij verzorgen de plaatsing (meestal nog dezelfde dag).

Bericht:   * 
Uw naam:   * 
 
E-mailadres:     * 
Om ongewenste (spam)berichten op onze website te beperken vragen wij u hieronder een eenvoudige controlevraag te beantwoorden. Berichten worden alleen geaccepteerd indien deze vraag correct is beantwoord.
1 + 1 =     * 
*) = verplicht veld  

2554