Discussiegroep

Onderwerp: Een "mythe" blijkt waar

Totaal berichten: 431
640 keer gelezen
8 reacties
Categorie: Slag om de Grebbeberg en Betuwestelling / Gevechten en gevechtsomstandigheden
Een gevechtsactie die tot nu toe als mythe beschouwd werd blijkt toch een ware gebeurtenis te zijn geweest.

Onder meer Wynekes en Van Heukelom geven aan dat Duitse artillerie op 12 mei "op het plein bij de kerk" in Wageningen met succes bestreden werd. Gevolg: geweldige ontploffingen en een rookwolk die boven de kam van de Wageningse Berg uitkwamen.

Het "bij de (PK ?) kerk" blijkt nogal ruim genomen te zijn. Het vuur is te herleiden naar vuur op infanteriegeschut (!) bij de tweede g van Synagoge, in de westrand van Wageningen. Vierkant 173.55 - 441.90. Op het gevechtsbericht van Maj. Kramer (bron Elt Houdret) is bij dit vuur "Wageningen - synagoge" bijgeschreven in handschrift.

De schietopdracht werd door LKAC op 12 mei 14.05 aan I-15 RA gegeven.

Dit kwartje viel vandaag bij me.
» Dit bericht is geplaatst op 16 augustus 2021 16:28
Totaal berichten: 431
Een andere "mythe" die heel goed waar zou kunnen zijn is die van de handgranaten gevuld met zand en zaagsel. Die bestonden als "halfscherpe" granaten no. 1 en no. 3. Ze kunnen heel goed in plaats van de scherpe varianten geleverd zijn. Hiernaast bestonden nog oefeningshandgranaten voor oefening in het gebruik van de trekker en/of het werpen. Bron: Handboek Soldaat 1935.
» Deze reactie is geplaatst op 6 september 2021 06:02
Totaal berichten: 2.107
Zand/zaagsel/hout werd gebruikt bij een ontbrekende ontsteking. Bij granaten, landmijnen, handgranaten, luchtafweergranaten. Ook werden bij landmijnen van de provisorische soort (de omgebouwde granaatwerper granaten uit WO1) houten constructies gebruikt als 'trigger-plate'. Al deze zaken zijn bij ruimingen van stellingen eigen levens gaan leiden (lijden) in de zin van sabotage en wat dies meer zij. Datzelfde geldt voor bijvoorbeeld lege munitiekisten van luchtdoelgeschut en artillerie. Die werden gebruikt voor scherfdekking en met zand gevuld. Bij 10 LuA werden die na 15 mei gevonden en prompt ontstond de suggestie dat er munitiekisten met zand waren geleverd.
» Deze reactie is geplaatst op 6 september 2021 19:53
Totaal berichten: 431
@Allert
Eens dat verhalen een eigen leven (kunnen) zijn gaan leiden, maar vind je het niet denkbaar dat halfscherpe granaten no. 1 geleverd zijn in plaats van scherpe no.1 (of beter no. 23) ? Zie Handboek soldaat.
» Deze reactie is geplaatst op 9 september 2021 07:26
Totaal berichten: 431
@Allert (2)
Mensen van mijn generatie kennen misschien nog wel het stukje uit de conference van Paul van Vliet als (sergeant-)majoor Kees. Als ik het goed onthouden heb kondigt een sergeant of korporaal dan een zonsverduistering aan in opdracht van majoor Kees (dan, op dat punt in de bevelsketen, opgevat als "de zonsverduistering is door majoor Kees geregeld"). Vervorming komt dus vaak door onbegrip of maar half horen door de ontvanger. Hoe langer de doorvertelweg, hoe groter de vervorming dus vaak.

Dat verhaal is voor mij nog altijd een goede waarschuwing om voorzichtig te zijn met verhalen "van horen zeggen". Die waarschuwing neem ik ook hier ter harte. Een historicus onderzoekt dan wel of er misschien een kern van waarheid in zit en welke dan. De sabotageverhalen over "zand in munitiekisten" zijn duidelijk vervormd. Zo geloof ik ze ook niet.
» Deze reactie is geplaatst op 9 september 2021 08:14
Totaal berichten: 431
@Allert (3)
Blijkt weer hoe kwetsbaar herinneringen zijn (veel gevechtsverslagen zijn later opgeschreven !)
Majoor Kees is inderdaad van Paul van Vliet, maar de sketch over de zonsverduistering van Jan Blaser, beide op You Tube.
» Deze reactie is geplaatst op 9 september 2021 08:55
Totaal berichten: 2.107
Cees. Volgens mij werd alle granaatmunitie halfscherp geleverd, wat nog steeds zo is. In onze tijd van kunststoffen en aanverwanten hebben we meestal vervanging voor basale vulmiddelen als hout en zaagsel. Mythevorming is van alle tijden, dat zien we dezer dagen wel, waarin de vox populi alles overheerst en de grootst mogelijke onzin gretig aftrek vindt en iedere verjaardag weer ergens wordt gebezigd en onmogelijk is 'te bestrijden'. Nederland heeft door twee oorzaken heel hardnekkige mythes over WO2 gekregen. De eerste is de Duitse parade door de grote steden met bij uitstek hun modernste twee eenheden (SS-Leibstandart en 9e Panzer Division), wat de indruk wekte alsof een boerenleger het tegen een geregeld leger had opgenomen (quod non) en de tweede was de massale defaitistische verhalenreeks die uit het nietswetende 'boerenleger' richting thuisfront kwam waar de zaagsel en lege munitiekistenverhalen prominent zouden beklijven. Het zijn hardnekkige mythen.
» Deze reactie is geplaatst op 21 september 2021 08:59
Totaal berichten: 431
Dank voor je aanvulling. Dat plaatst weer het een en ander in perspectief.

Het blijkt nu ook min of meer een "mythe" dat de 7 Veld zo'n grote dracht had gekregen door de later aangebrachte verbeteringen van affuit en munitie. De praktijk was in elk geval duidelijk anders.
Volgens de geldende richtlijnen diende de 7 Veld (met na de verbeteringen een maximale dracht van ruim 10 km) zoveel mogelijk maar tot ongeveer 50% - 60% daarvan vuren.

In de schootstafel 7 Veld (1939) staat onder "Gegevens voor het vuren" punt 2 als richtlijn: "Voor zover de omstandigheden zulks toelaten, moet steeds bij bg vuur met de verminderde lading (!) [en dus met de bg nr 1] worden geschoten". Hiermee werd de dracht beperkt tot 5 of max 6,3 km. De aanlevering van munitie bij I-8 RA was hier duidelijk op afgestemd.

Bij de batterijen was in de ochtend van 10 mei de verhouding al ongeveer 2x zoveel bg's met verminderde lading (vl) als met normale lading (nl). Per batterij 898 bg's vl, 456 bg's nl en 180 brisantgranaatkartetsen (bgkt's). Die dag werden als aanvulling alleen bg's vl aangevoerd, naast nog wat bgkt's (Bron: NIMH 511/007, Vuurregelingsregister Maj. A. van der Wiel, Cdt I-8 RA.

I-8 RA was natuurlijk als divisieartillerie niet bedoeld om storende vuren af te geven ver in het voorterrein of daar vijandelijke artillerie te bestrijden.
» Deze reactie is geplaatst op 21 september 2021 11:20
Totaal berichten: 2.107
Cees, datzelfde geldt denk ik voor alle artillerie. De maximale dracht is een te vermijden dracht, een excesdracht. Het legt immers zoveel erosielast bij kulas, sluitstuk en de ziel dat het enorme acceleratie van de slijtage teweegbrengt dat alles bijeen de accuratesse van de vuurmond snel vermindert. We zien de 15 lang staal vuren met maximale dracht op 10 mei bij de Schenkeldijk (Mookhoek ten westen van de Kil) en vuurmonden krijgen daar stuk voor stuk met lekkende plastische afsluiting te maken. Ontzetting door de enorme normaalkracht en de verouderde pakkingen en sluitingen.

De Duitsers mochten ook niet zo maar op maximale dracht vuren, kregen de drijfladingen ervoor slechts na akkoord van batterijcommandant en die na fiat van hoger af. Jouw observaties over de 7-veld dracht zie ik terug in de meidagen. Ook bij de veel vurende 23.RA afdelingen 7-Veld zie je dit gedrag terug. Altijd binnen de 'groene' dracht blijven.
» Deze reactie is geplaatst op 22 september 2021 12:35

Plaats hier uw reactie

Opgelet: We behouden ons nadrukkelijk het recht voor om nieuwe berichten of reacties die voor de thematiek van onze websites en de discussiegroep irrelevant zijn, onbetamelijk of onbegrijpelijk geformuleerd zijn, ongewenste politieke of commerciële lading hebben of inbreuk maken op de privacy van nog levende personen niet te plaatsen. Uw reactie zal pas na goedkeuring door de beheerders zichtbaar zijn in de discussiegroep.

De inhoud van berichten - en daarin vermeldde gegevens en personalia - wordt na publicatie niet gewijzigd en/of verwijderd, tenzij daarvoor een dwingende aanleiding is. Berichtenschrijvers zijn zelf verantwoordelijk voor het toetsen van de inhoud van hun berichten voordat deze worden gepost.

Zie voor meer informatie de Gebruiksvoorwaarden. Tevens verzoeken wij u om kennis te nemen van de FAQ (veelgestelde vragen), wellicht dat uw vraag daar al beantwoord wordt.

Wenst u een gescande foto of ander beeldmateriaal op te nemen bij uw bericht, e-mail deze naar info@grebbeberg.nl en wij verzorgen de plaatsing (meestal nog dezelfde dag).

Bericht:   * 
Uw naam:   * 
 
E-mailadres:     * 
Om ongewenste (spam)berichten op onze website te beperken vragen wij u hieronder een eenvoudige controlevraag te beantwoorden. Berichten worden alleen geaccepteerd indien deze vraag correct is beantwoord.
1 + 1 =     * 
*) = verplicht veld  

2554