Discussiegroep

Johan Kuiper versus Hans de Vries

Mijn oom, Johan Kuiper, was ingedeeld bij de Mitrailleur Compagnie derde Bataljon negentiende Regiment Infanterie; M.C. III- 19 R.I. Hij was daar ingedeeld bij de sectie van 1e luitenant Storms.Welke sectie dit is, is mij niet duidelijk. Hij is gesneuveld op 13 mei 1940 nabij de commandopost van zijn compagniescommandant, volgens de mutatie waarin hem postuum het Bronzen Kruis wordt toegekend. Hij is geboren op 8 augustus 1904 te Zuidwolde. Dit bleef zijn woonplaats. Omtrent zijn sneuvelen is nauwelijks iets bekend. Er zijn echter wel aanwijzingen. In het boek Doodenwacht bij onze gevallen door G.H. Hoek treffen wij de volgende passage op bladzijde 120 aan:
Daar had je dien jongen achter dien boom. Ik zie hem nog zo voor me, zooals die daar rustig zat te mikken. We liepen daar rond en in eens zagen we hem . Den naam weet ik nog …. Het was H.J. de Vries uit Zuidwolde. Je zou zeggen als hem zoo zag. Die zit daar nog op post. ( )zo kalm en rustig als die man daar zat. Een wond was ook nauwelijks te zien. Toen we zijn helm optilden, toen geloofden wij pas goed dat hij door een kogel was gedood.

Hier klopt iets niet, Hans de Vries kwam niet uit Zuidwolde maar uit Delft. Beiden, Johan Kuiper en Hans de Vries zijn geboren op 8 augustus. Op een foto van het graf van mijn oom, gemaakt in de zomer van 1940 ligt het graf van Hans de Vries naast zijn graf. Deze situatie is thans ongewijzigd.
Hier moet door de schrijver een vergissing zijn gemaakt. Maar welke?

Omtrent de postume onderscheiding van mijn oom ben ik op zoek gegaan naar informatie. Via de kanselarij der Nederlandse orden kreeg ik een uittreksel van de mutatie.
Er moet echter iemand melding hebben gemaakt van hem,waardoor hem postuum het Bronzen Kruis is verleend. In gevechtsverslagen is niets te vinden. Misschien kan iemand mij helpen hier het antwoord op te vinden.
Mogelijk ligt het antwoord in het boek “ Tusschen vuur en Ijzer ” door H. van Heerde. Zie hiervoor blz. 39/40. Deze passage is voor zijn familie zeer aannemelijk.Enkele regels vallen hierbij in het bijzonder op: “ met eere denk ik altijd terug aan dien eenvoudigen Drenschen soldaat, die met zijn mitrailleurs de aftocht van een geheel bataljon dekte.
Ik wil de gehele passage graag mailen naar geïnteresseerden.
Wie heeft informatie en/of zinvolle tips?
Met vriendelijke groet,
P.Kippers

» Dit bericht is geplaatst op 8 februari 2004 23:07

Wat ik je in elk geval kan melden is dat de luitenant Storms de 1ste sectie leidde.

» Deze reactie is geplaatst op 9 februari 2004 01:36

Ik ben bekend met het bedoelde stukje uit het boek van Van Heerde, dat ik zelf bezit.Hoewel ik weet dat het verleidelijk klinkt dat het zou gaan om soldaat Kuiper ( immers: Drents ), acht ik het toch geen uitgemaakte zaak.
Van Heerde behoorde tot de Staf van 2 - 19 RI. Hij vertelt ( niet zo zeer in zijn boek, als wel in een rapport, dat ook op de site van De Greb te lezen is ),dat hij in de middag van de 13e met die Staf is teruggetrokken vanuit de commandopost in Rhenen naar de hoofdweg Rhenen - Elst. Daar aangekomen trof men fietsen aan, waarmee men naar Elst reed. Dat " dekken " door soldaat Kuiper zou dan ergens op die route plaatsgevonden moeten hebben , immers Van Heerde heeft de betreffende persoon daarbij zelf gezien. Indien soldaat Kuiper inderdaad bij zijn eigen commandopost ( van MC - 3 - 19RI, ligging is mij bekend ) is gesneuveld, kunnen hun wegen elkaar niet hebben gekruist.Ik heb wat oude stafkaarten bekeken en moet daaruit die conclusie welhaast trekken.
Nu zijn er meer gevallen bekend van militairen die de aftocht van hun mede-soldaten dekten ( van de videoband van of De Greb of de Humanistische Omroep ken ik b.v het verhaal van die sigarenrokende militair die iets dergelijks deed ) , dus ik denk toch enigszins dat hier sprake is van 2 verschillende gevallen.
Er is een passage in het boek van Van Heerde, die me toch even aan het twijfelen bracht. Bij zijn verhaal over deze heldhaftige militair heeft hij het ook " verraderlijke landmijnen " en die lagen m.i alleen in de buurt van kilometerpaal 25 Oost van de spoorlijn.Dat (meer precies de " poort " onder het spoor ) was op 13 mei het doel van vele terugvluchtende militairen. Het zou in elk geval dichter bij de stelling van MC-3-19RI zijn geweest. Maar het lijkt me vrij onwaarschijnlijk, dat hij daar aanwezig was.
Uit het boek van Van Heerde is namelijk af te leiden dat hij vanaf 11 uur 's morgens op de commandopost in Rhenen was.

» Deze reactie is geplaatst op 9 februari 2004 20:12

Volgens de databank gesneuvelden mei 1940 is Johannes Kuiper op 13 mei gesneuveld te Achterberg, in de omgeving van de Snijderweg. Hij werd op last van de Duitsers op 17 mei uit dit gebied aangevoerd en op dezelfde dag op het Militair Ereveld Grebbeberg begraven.
De voordrachten voor een onderscheiding werden doorgaans opgesteld door de compagniescommandant, in dit gevel de res.kapitein N.A. Schumann. Het is waarschijnlijk dat daarbij de sectiecommandant, de res.1e luitenant P.F.J.J. Storms, mede een rol heeft gespeeld.
Hans Jan de Vries was inderdaad te Delft geboren (8.8.1909), maar woonde in Rotterdam. Hij sneuvelde in de omgeving van Dolderen tijdens de tegenaanval van 29 RI.

» Deze reactie is geplaatst op 9 februari 2004 21:33

De schrijver van " Doodenwacht " is ietwat onduidelijk, maar bedoelt waarschijnlijk toch De Vries. Bij het citaat hoort namelijk ook nog dat hij zijn GEWEERkogels keurig naast zich had gestapeld. De Vries was, voor zover ik weet, een gewone infanterist bij 2 - 2 - 24RI. Kuiper was mitrailleurschutter, al kan hij natuurlijk ook een geweer te pakken hebben gekregen. Een sluitend bewijs is dit natuurlijk niet, het viel me alleen op. Waarom de geboorteplaats verwisseld met die van Kuiper weet ik niet. Gewoon een vergissing? Hij was waarschijnlijk op beide gevallen gestuit.

» Deze reactie is geplaatst op 10 februari 2004 00:57

Heer Groenman, heer Brongers,
Dank voor uw reacties.Blijkens de gegevens van de databank gesneuveld is Hans de Vries gesneuveld bij Dolderen. Ik vermoed dat hiermee de boerderij van Dolderen aan de Weteringsteeg wordt bedoeld. Ongeveer 300 a 400 meter verder lag de Snijdersteeg. Dit zou mogelijk een verklaring kunnen op leveren voor de vergissing in “Doodenwacht”.
De Snijdersteeg of straat lag evenwijdig aan de Vriessensteeg en haaks op de Weteringsteeg volgens een intekende kaart behorend bij gevechtsverslag van de kapitein Schumann. Klopt het,volgens de stafkaarten van de heer Groenman, dat hier (Snijdersteeg) de commandopost van MC III-19 RI. lag? ( Ongeveer 500 meter achter de lijn tussen gietstalen koepel 36 en 35)
Heer Brongers, blijkens uw reactie is de databank zeer gedatailleerd. Is er een mogelijkheid dat ik een uittreksel kan krijgen van de gegevens omtrent mijn oom Johan Kuiper. Daarnaast wil ik u vragen naar gegevens van de overige drie gesneuvelden van MC III-19 RI. te weten:

Blijkens de reactie van de heer Groenman, behoorde Johan Kuiper tot de 1e sectie van de res. 1e luitenant P.F.J.J. Storms. MC III-19 RI had nog drie ander gesneuvelden allen behorende tot de 1e sectie :
Sergeant H.J. (Herman Johannes) Nijhof , geboren 06,101918.
Soldaat G.J. (Gerrit Jan) Paalman, geboren 19.12.1911.
Sergeant J. (Jacob) Visser, geboren 05.01.1917.
Allen zijn gesneuveld op 13 mei 1940. Zijn zij ook in de omgeving van de Snijdersteeg of elders gesneuveld. Alle gegevens zijn zeer welkom.
P.Kippers

» Deze reactie is geplaatst op 10 februari 2004 08:39

Wat mij enigszins verbaasd - het moet toch mogelijk zijn de kwalificaties behorende bij het uitgereikte Bronzen Kruis te bemachtigen voor een familielid van de heer Kuiper?

Volgens mij kan het bureau van de Secretaris Generaal (Min v Def), sectie Onderscheidingen (Postbus 20701 - Den Haag) hier volledig de kwalificaties geven welke ten grondslag lagen aan de uitreiking van het Bronzen Kruis. Zij bewaren alle gegevens van hun voorloper de defensiecommissie Dapperheidsonderscheidingen, welke medio jaren zestig werd opgeheven.

» Deze reactie is geplaatst op 10 februari 2004 09:05

Beste Peter.

Ik denk dat ik veel van jou vragen kan beantwoorden.
Zoals ik jou reeds telefonisch heb verteld heeft mijn vader in dezelfde stelling gelegen en heeft op ± 50 tot 100 meter van de MC stelling gelegen toen deze meerdere malen is getroffen.
Hierbij zijn naar mijn weten volgens het verhaal van mijn vader jou oom, Visser en Paalman om het leven gekomen.
De stelling was niet meer te benaderen i.v.m. exploderende munitie. Soldaat Nijhof uit Borne is uit de stelling teruggetrokken en in de boomgaard achter de loopgraaf vanuit een boom door een Duitser (uit Pforzheim ) doodgeschoten.
Enige twijfel hierover is uitgesloten dit gebeurde op 1 mtr naast mijn vader. Dit gebeurde op 13 mei tussen 5 en 6 uur.
De Duitser is daarop door mijn vader uit de boom geschoten. De rest vertel ik later.
Mijn vader is daarop naar de commandopost getrokken die verlaten was.

Graag zou ik kaarten met de stellingen en verslagen van het I-III-19RI en MC-III-19RI ontvangen om het een en ander te verduidelijken.
Ook de verlaten post staat ergens beschreven?
Ik wil graag alle verslagen en kaarten naast elkaar leggen om zo mogelijk een beter beeld te krijgen.
Ik heb contact met 3 andere geïnteresseerden die ook informatie hebben.


Groet

Jan Sleiderink

» Deze reactie is geplaatst op 10 februari 2004 13:14

Hans de Vries behoorde tot 2-II-24 RI en sneuvelde noord van Dolderen aan de Weteringsteeg. Begr.Rij 4-Graf 32. De cp van de MC lag aan de Frieschensteeg, ca 250 m.vanaf de Cuneraweg (Kaart C.6 Stafwerk). Over Uw oom geeft de databank niet veel meer gegs dan ik gaf. Ik neem aan dat geboortedatum en -plaats, religie en grafnr bekend zijn. De mutatie van zijn Bronzen Kruis (reden toekenning) heeft U vlgs Uw 1e bericht al. Alle gesn. van de MC behoorden tot de 1e Sectie. Niet genoemd was de dpl sgt Willem Visscher, Cdt van Kazemat 32, op 18.10.1940 in het Diaconessenhuis te Arnhem ov aan zijn zware verwondingen. Aanvankelijk in zijn woonplaats Deventer begr. Herbegr.28.5.1979 op Ereveld Grebbeberg, Rij 10, Graf 46. Dpl sgt tit.Visser, dpl sld Paalman en dpl sgt Nijhof zijn allen te Achterberg aan de Hoogesteeg gesneuveld en rusten in Rij4, resp. de graven 13, 35 en 37.

» Deze reactie is geplaatst op 10 februari 2004 13:41

Ik heb inmiddels een paar verslagen van MC-III-19 R.I. gereed om op de website te plaatsen. O.a. een rapport van luitenant Storms. Morgen zet ik deze op de site.

» Deze reactie is geplaatst op 14 februari 2004 19:39

l.kol.b.d. E.H. Bongers melde dat Hans Jan de Vries, Soldaat 2-11-24 R.I. Geboren 8 augustus 1909 en gesneuveld 13 mei 1940,niet uit Zuidwolde maar uit Rotterdam kwam en geboren was in Delft, hij heeft gelijk, want zolang ik op de wereld ben, draag ik zijn naam en weet niet anders, dan dat het grafmonument wat bij de des betreffende pagina staat en aanwezig is op de Ere begraafplaats de Grebbenberg zijn graf is.Hij (H.J. de Vries) was namelijk mijn oom.

» Deze reactie is geplaatst op 21 april 2004 20:57