Vergroting afbeelding

Zwarteweg in Rhenen - 16 mei 1940

Deze foto van militair/fotograaf Ferdinand Schrangl brengt ons naar de Zwarteweg in Rhenen, gelegen aan de oostkant van de toenmalige spoorlijn Amersfoort - Kesteren. Aan de westkant van deze spoorlijn (links op de foto) lag de laatste Nederlandse verdedigingslijn op de Grebbeberg, de zogenaamde "grendelstelling". In de nacht van 12 op 13 mei 1940 brak een SS-eenheid (groep Wäckerle) door de hoofdverdediging (stoplijn) op de Grebbeberg. Deze groep (ca. 50-75 man sterk) belandde zuid van de Grebbeweg in de panden en gebouwen van o.a. Timmerfabriek De Stoomhamer langs de Zwarteweg. Nederlandse en Duitse troepen lagen daar slechts enkele tientallen meters van elkaar. Vanuit de grendelstelling en het treinstation werd een tegenaanval ondernomen door de 1e compagnie van het 11e Grensbataljon (1-11 G.B., onder bevel van kapitein Th.J.A. Boers) om de Duitsers uit het gebied terug te dringen. In één van de gevechtsrapporten van 1-11 G.B. schrijft sergeant-capitulant H.J. Baring dat hij bij die tegenaanval al kruipende door de boomversperringen terugging naar de overzijde van het spoor. Op de foto zien we de restanten van deze boomversperringen langs de Zwarteweg. De omgevallen bomen zelf waren ten tijde van het maken van de foto reeds door Duitse troepen van de weg verwijderd om de opmars richting het westen van Nederland ongehinderd doorgang te laten vinden. De foto is in noordelijke richting gemaakt en toont in het midden het op 13 mei 1940 rond 13:00 uur opgeblazen viaduct over de spoorbaan. Erboven uit steken de woningen langs de Spoorbaanweg. Links op de foto het genoemde treinstation van Rhenen dat indertijd aan de zuidwestkant van het viaduct lag (tegenwoordig ten noordoosten). Rechts komt een Duitse motorrijder vanaf de Grebbeweg de Zwarteweg afrijden en zien we tussen de bomen het cafe-restaurant 't Viaduct.