Vergroting afbeelding

Ehrenfriedhof Grebbeberg - winter 1944

In de septembermaand herdenken we in Nederland Operatie Market Garden, één van de grotere geallieerde militaire operaties uit de Tweede Wereldoorlog. Op 17 september 1944 landden vele duizenden Amerikaanse, Britse en Poolse parachutisten rond Eindhoven, Nijmegen en Arnhem met als doel het veiligstellen van een aantal belangrijke bruggen en het creëren van een corridor waarlangs de geallieerde hoofdmacht vanuit het zuiden kon oprukken richting IJsselmeer. Hiermee hoopte Montgomery de Duitse troepen in het westen van Nederland de pas af te kunnen snijden. De indruk bestond namelijk dat het Duitse leger al bijna verslagen was. Niets bleek minder waar. De lichtbewapende geallieerde troepen stuitten bij Arnhem op hevige tegenstand van o.a. de 10e SS-Panzer-Division onder bevel van brigadegeneraal Heinz Harmel. Aan beide zijden vielen veel slachtoffers en een gedeelte van de Duitse gesneuvelden werd op de Grebbeberg begraven. In september en oktober 1944 werden respectievelijk 165 en 64 - bij naam bekende - gesneuvelden overgebracht naar het Ehrenfriedhof op de Grebbeberg evenals enkele tientallen waarvan geen (enkele) gegevens bekend zijn. Overigens is dit niet de enige link tussen de Grebbeberg en Operatie Market Garden (ook bekend als de Slag om Arnhem en diens verfilming, A Bridge Too Far). Genoemde Heinz Harmel nam in mei 1940 als commandant van de 9e compagnie van het SS-Regiment Der Führer deel aan de Slag om de Grebbeberg. En dan nu de foto: deze Duitse opname is gemaakt in de periode oktober-december 1944 toen de Grebbeberg tot Sperrgebiet (verboden gebied) was verklaard vanwege de geallieerde opmars vanuit de Betuwe. Enkele Duitse militairen brengen per fiets een bezoek aan het Grebbekerkhof. Onderhoud lijkt al enige tijd niet meer plaats te hebben gevonden, de beplanting maakt een verwaarloosde indruk. Wat verder opvalt is dat de Nederlandse graven reeds zijn voorzien van een uniforme (liggende) grafsteen en dat het kleine beheerdersgebouwtje (rechts) er ook al stond. Dit werd in 2001 gesloopt en op dezelfde plek verrees het huidige (veel grotere) informatiecentrum.