Discussiegroep

Wie kan mij iets vertellen over mijn in 1982 overleden vader H W
Maasbach die in mei 1940 op de Grebbeberg gelegerd was.
Het enige dat hij mij ooit vertelt heeft is dat hij met zijn
maten aan de oostelijke zijde van de weg, die nu vanaf de brug bij
Kesteren naar het noorden loopt, verschanst zat.: Hier links in die
huizen zaten wij en daar aan de overkant in die fabriek zaten de
duitsers; Dit is alles wat hij daarover heeft gezegt. Op een van die
dagen is hij gewond geraakt aan zijn rechter been door
mitrailleurvuur. Als het mogelijk is graag meer info over mijn vader
:Henk:

» Dit bericht is geplaatst op 13 augustus 2006 00:33

Ik heb het idee dat uw vader niet aan de oostelijke kant van de weg heeft gezeten, maar aan de westelijke kant. Komend over de brug vanuit de richting van Kesteren. U heeft het daarna ook over LINKS.Mocht dit apert NIET zo zijn, laat dat dan even weten.

Die fabriek is met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de STOOMHAMER, waar zich sinds de avond van de 12e mei rond 23.00 uur een SS-afdeling had verschanst. Vanaf dat moment tot diep in de 13e mei is er vrijwel voortdurend vuurcontact geweest met de Nederlandse militairen aan de westkant van het spoorravijn bij het Viaduct. Verschillende pogingen van de SS over het Viaduct te komen werden daarbij verijdeld.
Bij die Nederlandse militairen waren verschillende onderdelen vertegenwoordigd: Marechaussee, Huzaren en gewone infanterie. Uw vader moet gewond zijn geraakt laat op de 12e mei of, wat mij meer waarschijnlijk lijkt, op de 13e.

Belangrijk is het om het juiste onderdeel vast te stellen. Dat kan via DARIC, zie ons Stappenplan ( te vinden via de zoekfunctie, die op elke pagina te vinden is ).Het duurt in de regel enkele weken voor er antwoord komt.
Intussen zal ik toch al vast proberen te achterhalen welk onderdeel het meest in aanmerking komt die huizen bezet gehouden te hebben en mogelijk meldt een van de verslagen uit die sector nog specifiek een beenwond. De naam van uw vader komt in elk geval in ons Archief en dus in de verslagen en rapporten waarover wij beschikken ( en dat zijn er heel wat ) niet voor.

De kans dat zich iemand meldt met persoonlijke kennis van de zaak is in theorie aanwezig, maar buitengewoon klein ( al hebben wij juist deze week zo'n geval gehad ).

» Deze reactie is geplaatst op 13 augustus 2006 01:08

Het kan ook zijn dat de heer Maasbach in de huizen noord van de Grebbeweg zat, en dan zat hij wel oostelijk en ook aan de overkant van de fabriek. Daar zaten immers ook Nederlandse soldaten. Overigens ben ik het met Hajo eens dat het vermoedelijk inderdaad de huizen betreft west van het spoor. Die kans lijkt beduidend groter. En een foutje oost/west is zo gemaakt ...

Trouwens - het is opvallend dat hij een beenwond opliep door mitrailleurvuur terwijl hij in de huizen zat. Het zal wel tijdens een verplaatsing of actie zijn gebeurd.

Als hij daar zat zal het trouwens weinig hebben uitgemaakt van welk onderdeel hij was. Er zat daar immers een allergaartje aan troepen. Wel is het mogelijk dat indien hij daadwerkelijk met een opdracht bij het viaduct lag dat het onderdeel ons kan leiden tot een completer verhaal.

» Deze reactie is geplaatst op 13 augustus 2006 01:39

Het is mij inmiddels duidelijk dat uw vader NIEt heeft behoord tot de Marechaussee - groep van kapitein Gelderman. Van deze 14 militairen zijn namelijk de namen bekend.
De kans lijkt mij het grootst dat hij deel heeft uitgemaakt van 3 - 4 RH. Dit Huzaren-onderdeel heeft vanaf de avond van de 12e mei in de sector bij het Viaduct meteen ten zuiden van de weg gelegen en in hun verslagen en rapporten is ook sprake van het bezet houden van bepaalde huizen en villa's en bovendien van uitwisseling van vuur met de SS bij de Stoomhamer.
Aanvankelijk lagen daar 2 pelotons.
Vanaf ongeveer 9.00 uur op de 13e mei was er nog slechts een groepje van over, de rest was inmiddels teruggetrokken op een punt meteen ten westen van Rhenen tussen de straatweg en de Rijn.In de door mij geraadpleegde verslagen is wel sprake van gewonden en verwondingen, maar er is niets wat direct wijst op een beenverwonding.

Verder zuid, richting brug, lag nog een compagie infanterie, maar die is in de morgen van de 13e al vrij spoedig verdwenen. Er is in de buurt van het Viaduct op de 13e overigens wel sprake geweest van de aanwezigheid van enkele " verdwaalde " infanteristen.
O.a van 11 RI.
Maar nogmaals, 3 - 4 RH lijkt mij de beste optie.
Misshien kan dat worden bevestigd door DARIC ( zie stappenplan / gebruik de zoekfunctie ).

Ik heb overigens geprobeerd u prive te berichten, maar kreeg mijn emails even hard weer terug. Dit kan niet hebben gelegen aan een verkeerd intikken van het adres, want dat was absoluut het opgegevene.

» Deze reactie is geplaatst op 13 augustus 2006 12:57

Enig nader onderzoek wijst overigens uit dat 3 - 4 RH zeker niet de volle tijd in de genoemde sector aanwezig was.

Op 12 mei om ongeveer 23.00 uur ( de Eskadronscommandant was toen tijdelijk afweig ) meende de oudste luitenant zomaar op eigen initiatief het eskadron te moeten terugtrekken naar de westrand van Rhenen, daar de nacht door de brengen en de volgene dag terug te keren.Hij deed daarvan om 23.30 melding aan de commandant van de 4e divisie, kolonel van Loon. Deze gaf onmiddellijk bevel terug te keren naar de spoorweg, wat rond 3.00 uur op 13 mei ook is gebeurd ( de Eskadronscommandant was inmiddels teruggekeerd ).
Het 3e en 4e peloton kwam in de voorste lijn te staan ( dus meteen zuid van het Viaduct, waar de bedoelde huizen stonden ), de rest stond in reserve iets naar achteren. Als gevolg van een nachtelijk Duits bombardement op Rhenen nam de Eskadronscommandant de reserve vervolgens nog 300 meter verder terug.
Toen hij later in de morgen ( over de juiste tijdstippen bestaat geen zekerheid ) bevel kreeg te beletten dat de Duitsers tussen Rhenen en de Rijn doorbraken trok hij nog verder terug, naar de Veerweg aan de westrand van Rhenen en nam daar stellingen in. De bedoeling was natuurlijk geweest dat doorbreken te beletten bij de spoorlijn en niet een behoorlijk stuk westelijker.
Toen de Eskadronscommandant vervolgens ook nog eens ( bij geruchte ) vernam dat de Duitsers ten noorden van Rhenen waren doorgebroken waardoor de commandpost van Overste De Marees van Swinderen ( zijn regimentscommandant ) gevaar liep, riep hij zo zonder meer ook het 3e en 4e peloton, die daar aan de strijd waren blijven deelnemen, van de spoorlijn terug om de commandopost te helpen beschermen.
De commandant van het 4e peloton en enkele van zijn manschappen bleven onkundig van dit bevel en zijn tot in de middag ter plaatse gebleven. De rest is weggegaan.

Samenvattend: 3 - 4 RH heeft in de avond van de 12 enkele uren in de genoemde sector gestaan, is vervolgens weggegaan en daarna weer teruggekomen. Het 3e en 4e peloton hebben vervolgens tot een bepaald moment ( als gezegd varieren de meningen over de tijdstippen, maar ergens tussen 9.00 uur en 11.00 uur is een redelijk veilige schatting )aan de strijd met de SS aan de overkant van het spoorravijn deelgenomen en uiteindelijk is daar dus maar een klein groepje van over gebleven.

Overigens: een van de vele voorbeelden van volkomen eigenmachtig optreden van de officieren van 4 RH bij de Grebbeberg. Op het kleine groepje van 3 - 4 RH en 1 - 4 RH ( dat wel bevel kreeg terug te trekken uit zijn stelling ten noorden van het Viaduct, maar dat in eerste instantie niet vertrouwde ) na, waren alle onderdelen van 4 RH op een vrij vroeg tijdstip al weg van de spoorlijn, die ze als een soort laatste schans hadden moeten verdedigen.
Zonder enig bevel van hogerhand en zonder enig overleg met andere in de nabijheid gelegerde onderdelen.

» Deze reactie is geplaatst op 13 augustus 2006 15:21

Iedereen die tot dusver een reactie heeft geplaatst n.a.v. mijn oproep,hartelijk dank. Voor de heer Groenman,u heeft gelijk. Met ,hier links, is bedoelt de westelijke zijde van de weg en niet de oostelijke zoals ik heb vermeld. Voor de vollediheid de geboortedatum van mijn vader 24-12-1916 te Tiel. Voordat de oorlog was uitgebroken fietste een van zijn zussen regelmatig naar Rhenen om eten e.d te brengen. Dit heeft zij mij laatst vertelt. mvg M.H.W. Maasbach

» Deze reactie is geplaatst op 26 augustus 2006 19:27

Als dat eten brengen naar Rhenen al VOOR het uitbreken van de oorlog gebeurde kan uw vader niet tot die onderdelen hebben behoord die pas na de 10e mei daar zijn gearriveerd, zoals b.v 3 - 4 RH.
I - 46 RI, dat op de 12e uit de Betuwe kwam, wordt dan ook minder waarschijnlijk. Hij moet dan toch hebben behoord tot de regimenten, die er al tijdens de mobilisatie lagen, het 8e en het 19e.
We zullen eens kijken wat het waarschijnlijkst lijkt, gezien de plek zuid van het Viaduct waar sprake van is.

» Deze reactie is geplaatst op 26 augustus 2006 19:41

Je zou, als uw tante inderdaad met dat eten naar Rhenen is gekomen tijdens de mobilisatie, zeggen dat de kans dat hij tot 8 RI behoord heeft relatief groot is. Immers, alleen van dit regiment lagen voor zover ik kan nagaan tijdens die periode ( de mobilisatie ) onderdelen IN Rhenen. Onderdelen, die organiek niet tot 8 RI behoorden, maar wel hun stellingen op en rond de Grebbeberg hadden, zoals b.v II - 19 RI, 4 MC en 16 MC, waren gelegerd in andere plaatsen zoals Wageningen, Achterberg, Remmerden en Elst
Artillerie-onderdelen betrek ik hierbij niet, omdat uit uw verhaal duidelijk genoeg blijkt dat hij daarvan geen deel uitgemaakt zal hebben.

Ik moet er wel aan toevoegen dat de ontmoetingen met uw tante natuurlijk ook plaats gevonden kunnen hebben in Rhenen ( b.v op zondag ), terwijl uw vader toch elders was gelegerd, b.v in een van de genoemde omliggende plaatsen.
Dan zou b.v ook II -19 RI in aanmerking kunnen komen.

Als u meer zekerheid wilt hebben schakel dan inderdaad DARIC in ( zie Stappenplan, te vinden via de zoekfunctie ), dat levert in elk geval het regiment op, waar hij destijds ( gezien zijn leeftijd in 1940 zou dat in b.v 1936 geweest kunnen zijn ) is opgekomen.

» Deze reactie is geplaatst op 1 september 2006 09:44

Na veel zoeken heb ik het i.d plaatje van mijn vader, H.W.Maasbach, gevonden. Daarop staat wat u al vermoedde 8 RI met nummer 1936 1 166. Natuurlijk ben ik erg beniewd of er meer informatie is over dit regiment en zo voor mij het verleden van mijn vader op de Grebbeberg duidelijk wordt.

» Deze reactie is geplaatst op 15 mei 2007 20:35

Over geen enkel onderdeel staat meer op onze website ( zie onder bibliotheek ) dan over 8 RI. Geen wonder, want juist dit regiment had de taak gekregen de Grebbeberg te verdedigen.
Het probleem blijft echter in zoverre bestaan, dat we nu weliswaar weten of met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid kunnen aannemen dat uw vader behoord heeft tot 8 RI, maar aan de andere kant is nog steeds niet duidelijk van welk bataljon of compagnie hij deel uitgemaakte.
Dat is van belang omdat 8 RI uit allerlei kleinere onderdelen bestond en in totaal rond de 2500 man telde. Pas dan, wanneer je ook het juiste sub-onderdeel zou kennen, is enigszins redelijk na te gaan wat zijn belevenissen zijn geweest.
Het enige aanknopingspunt is nu dat we weten uit uw eerdere mededelingen dat hij in een later stadium van de slag tegenover de Duitsers stond ergens in een huis zuid-west van het viaduct. Het is dan vrij waarschijnlijk dat hij op enig moment, mogelijk in de avond van de 12e, vanaf de Grebbeberg (waar het 1e en 2e en een deel van het 3e bataljon van 8 RI waren gelegerd ) is teruggegaan over het spoorwegravijn ( waarschijnlijk via het viaduct, maar dat hoeft niet perse ) naar de opgegeven positie, van waaruit opnieuw strijd werd geleverd met de vijand. Daar bevonden zich trouwens militairen van allerlei teruggetrokken en daar al geposteerde onderdelen.
Behalve van 8 RI ook van b.v 19 RI, 4 RH, 46 RI, 24 RI en 11 RI.
Aangezien zijn naam niet in ons archief ( en dus ook niet in de verslagen die wij in onze bibliotheek hebben ) voorkomt lijkt het me moeilijk om nog meer concrete informatie te vinden.
Tenzij u mogelijk nog iets tastbaars te binnen zou schieten.

» Deze reactie is geplaatst op 15 mei 2007 22:20

ik heb een fo'to waar meer dan 100 soldaten kolonels offisieren' van het hele batteljon van 8ri op staan dat is het fo'to boek van alle manschappen van 8ri van 1940 misschien staat uw vader er ook wel op ik sta onder de berichten van fo'to's mijn vader zat ook bij het regement 8ri . maar die is goed uit de oorlog gekomen. laat mij weten of u interessen heeft met vriendelijke groeten mev j bandsma zeelt

» Deze reactie is geplaatst op 16 mei 2007 22:54