(redactie)
Totaal berichten: 849
|
Edwin,
In de boeken Blik Omhoog (4-delig) van Cor Janse wordt de opmars van de SS door Oosterbeek / Heelsum / Renkum, gezien door de ogen van de burgers aldaar, uitvoerig beschreven. Ook heb ik een fragment uit een lokaal historisch blaadje (excuses, exacte bron is mij ontschoten, ik vermoed een uitgave van het Genealogisch en Historisch Genootschap Redichem, moet het ergens hebben liggen ;-) uit Renkum waarin het binnentrekken van de SS in die plaats wordt beschreven. Hieronder een gedeelte van dat verhaal dat betrekking heeft op 10 en 11 mei 1940.
SCHOUWBURCHT, 60 JAAR NA DATO!
Door Gerard van der Schouw.
Het was augustus in 't jaar 1939 en ik werd 11 jaar, toen de Nederlandse Regering een oproep deed tot mobilisatie van het leger en alle mannen van 18 t/m 35 jaar zich moesten melden bij hun onderdeel, waaronder mijn vader Jo van der Schouw en oom Lamert Wennekes, de schipper. Op dat moment waren beiden 35 jaar oud en ook zij moesten zich melden. Mijn vader werd gelegerd te 'Gemert' in de Peel-Linie en oom Lamert in 'Beneden-Leeuwen', het verlengstuk van de Grebbelinie. Met de weekenden kwamen zij thuis, behalve als ze wachtdienst hadden. Dan zag je Pa of Oom maar om de 14 dagen.
Tijdens die mobilisatie woonde tante Marie Wennekes - van der Schouw met haar 3 kinderen Arie, Annie en Cobie (van enkele maanden oud) in ons huis op de Achterdorpsstraat 1 en mijn broer, zus en ik bij mijn grootvader Gradus en tante Co van der Schouw op Achterdorpsstraat 3, aangezien de beide vaders in militaire dienst bivakkeerden. Eind april werden alle verloven van de militairen ingetrokken en kregen we dus alleen nog een geruststellende brief van Pa en Oom, daarna niets meer. Vrijdags de 10e mei 1940 hoorden we vliegtuigen en via de radio vernamen we dat op deze zo mooie zonnige lentedag 's morgens vroeg de Duitsers ons land waren binnen gevallen.
Wij, als kinderen, kregen de opdracht zo dicht mogelijk bij huis te blijven met het verbod niet de straat op te gaan. Maar zo jong als je was, gingen we toch stiekem af en toe eens kijken of we in de Dorpsstraat nog geen Duitsers zagen, toch verliep die dag bij ons vrij rustig behalve dan geronk van de vliegtuigen. Alhoewel, achteraf bleek dat de Duitsers al hevige gevechten met onze Nederlandse voorposten hadden geleverd in Oosterbeek en Heelsum.
Wij hadden net om 17.00 uur brood gegeten en gingen tegen de waarschuwingen in, toch nog gauw even de straat op om te kijken of er nog niets te zien was van de bewuste Duitsers.
Nou, daar kwamen we al gauw achter en ik weet het nu nog! Het was ca. 17.20 uur toen daar de eerste SS-ers lopend en met motorfietsen via de Utrechtseweg / Dorpsstraat langs huize "Frisia" en het postkantoor, het dorp Renkum binnen kwamen en al schreeuwend tegen ons van "zu hause", zich een weg baanden de Dorpsstraat in richting Wageningen. We schrokken ons een hoedje en vlogen naar huis met gevolg dat we thuis ook nog op onze duvel kregen en nu verplicht werden in huis te blijven. Als kind beseften we toen niet hoe gevaarlijk de situatie op dat moment was.
Ondertussen trokken die SS-ers dus door de Dorpsstraat naar de Bokkedijk, maar werden daar wel verrast door een mitrailleursnest van een Nederlandse vooruitgeschoven verdedigingspost, nabij het Wageningse pompstation, onder aan de Wageningseberg, alwaar dhr. Bloemers machinist was en deze SS-ers mooi de weg versperden.
Hier werden de heren ook nog op het verkeerde spoor gezet doordat het Wageningse 'Prinsje' (een student van prinselijke afkomst uit Ned. Indië, die in Wageningen aan de landbouw Hogeschool studeerde) het bord "Grebbe berg" had geplaatst onder aan diezelfde Wageningseberg! Verdere details weet ik hier niet van, maar volgens dhr. van den Wollenberg van het 'Genealogisch en Historisch genootschap Redichem' moet er in één van de hoge bomen op de Wageningseberg ook nog een Nederlandse uitkijkpost hebben gezeten, die alle waarnemingen doorgaf aan zijn collega's in het mitrailleursnest en in de stad Wageningen.
De nacht van vrijdag op zaterdag 10 mei verliep zeer onrustig, steeds hoorden we Duitse militairen praten, dan dichtbij en dan weer veraf, maar toen het tegen 04.30 uur licht werd, zagen we wat er gaande was. Deze militairen liepen bij ons door de groentetuin en plaatsten via de Schoolweg (nu Don Boscoweg) zware kanonnen (zogenaamde 'dikke Bertha's') bij ons op het aardappelenveld, waarbij de plantjes finaal kapot gereden werden, vlak achter de huizen van de Le Maitreweg. Deze kanonnen hadden een reikwijdte van pl.m. 10 km en ze konden dus met dit zware artillerievuur over Wageningen heen de stellingen onder aan de Grebbeberg bereiken, om zo de oprukkende SS-ers rugdekking te geven, aldus ook geschied is. Vooral toen om pl.m. 07.30 uur het eerste schot afging, dachten we: "De huisjes storten in elkaar". Het was één grote stofwolk in huis en we stikten bijna van dat stof. Vlak daarop volgde weer een schot en even later weer één en nog weer één. Zo volgde de schoten zich achter elkaar op en na verloop van pl.m. 10 minuten kwam er een Duitser binnenlopen en zei dat we maar weg moesten gaan omdat het te gevaarlijk werd voor de burgers... » Deze reactie is geplaatst op 22 februari 2007 20:29 |
