Beste mede-geintereseerden,
ik heb een groot deel van de website met grote passie doorgelezen, maar er is iets wat ik me sterk ben gaan afvragen. Hoe was de publieke opinie rondom de soldaten die terugkeerden na een capitulatie in een gevecht dat relatief kort duurde in vergelijking met andere gevechten. Ik heb termen als schaamte voorbij zien komen en gelezen dat de legerleiding sprak van laffaards. In hoeverre werd dit maatschappelijk gedragen en hoe heftig werd dit op persoonlijk niveau ervoeren door de dappere landsverdedigers. » Dit bericht is geplaatst op 3 januari 2022 21:54 |
|
|
|
Een hele goede vraag.
Ik heb geen gezaghebbend antwoord. Mij staat slechts de weg open naar heel veel leeswerk in contemporaine bronnen en enkele opmerkelijke gebeurtenissen.
Voorop dient te worden gesteld dat we de denkfout niet moeten maken dat de algemene ontwikkeling en ontsluiting van nieuws en nieuwsgaring ook maar in de buurt van deze tijd komt. In het westen des lands en de betere kringen was men aardig aangesloten op nieuws, maar kerk (verzuiling) en politieke voorkeur waren sterk bepalend voor hoe men nieuws las en tot zich kreeg én nam. De ideologische en evangelische verdeeldheid was nog enorm, net als de gelaagdheid van de samenleving. Vanuit dat vertrekpunt was voor de meerderheid dat wat men zintuiglijk waarnam (zag, hoorde) de waarheid, in elk geval tastbaar richtinggevend.
De Duitsers waren na de overrompeling van ons land heel snel in het schakelen naar de voorgenomen toekomst. Nederland was samen met Scandinavische landen en het Vlaamse deel van België voorbestemd om genazificeerd te worden. Dat wil zeggen dat het inrichten als provincie van Duitsland ons beoogde lot was. Hitler en zijn planners wensten daarom dat er een soepele overgang zou plaatsvinden. Daarbij werd echter wel ingezien dat ontzag voor de nieuwe machthebbers nodig was. Dat het mes aan twee kanten kon snijden werd al direct op 15 mei 1940 ingezien. De commandant van het 39e Armee Korps, waar de 9e Panzer Division en de SS-Leibstandarte deel van uitmaakten, waren direct na de capitulatie van ons land teruggeroepen naar Heeresgruppe B om te worden overgenomen door de Heeresgruppe A voor inzet in Frankrijk. Daartoe moesten zij via het oosten om terug naar het zuiden verplaatsen. Omdat 'shock and awe' beoogd werd, werd een indrukwekkende parade van de gemotoriseerde en modern uitgeruste SS-Leibstandarte en de 9e Pz.Div. bevolen langs alle grote steden die min of meer logisch op de route lagen. De tochten in Amsterdam en Utrecht, maar ook Arnhem en Nijmegen, maakte op alle kijkers diepe indruk. Ze meenden een hypermoderne krijgsmacht te hebben gezien. Wat had ons boerenleger daartegen moeten beginnen?
De fopspeen die werkte. In werkelijkheid was 90% van het Duitse leger even matig uitgerust en voorgeoefend (qua tijd) als het onze, was hun gemiddelde leeftijd (net als bij de Fransen en Belgen) beduidend hoger en waren ze gewoon te voet. Het was de Duitse avant garde die indruk maakte. Dat in combinatie met de spectaculaire luchtlanding in ons land maakte op Nederland diepe indruk. Dat de luchtlanding tactisch grotendeels mislukt was, behoudens in de zuidelijke component, en vooral slaagde doordat de NLD landmacht haar niet adequaat bestreed, wist niemand. De indruk bleef bestaan dat onze krijgsmacht archaïsch was geweest en de 'hunne' hypermodern. Nederland wist dat schijnbeeld nooit meer af te schudden. Zelfs hedendaagse standaardwerken van defensie zelf bevestigen nog steeds dit onwerkelijke beeld, zij het dat qua bewapening en uitrusting inmiddels wel enige nuance verschijnt.
De militairen zelf waren op veel fronten extreem zwak voorbereid en geleid, waren door de zwaartepunttactiek van de tegenstander vaak overlopen, en hadden de vijandelijke voorhoedes gezien die diepe indruk nalieten. Toen ze stellingen moesten slechten troffen ze zand in munitiekisten (in feite leeggeschoten en voor dekking met zand gevulde kisten), hout of zaagsel in landmijnen (landmijnen werden zo ingegraven en wanneer nodig werd het hout of zaagsel vervangen door de ontsteker en drukplaat; wat niet altijd gebeurde door de snelheid van het Duitse offensief) en hoorden elkaars defaitistische verhalen. Zoals je elkaar collectief een wereldkampioenschap kunt aanpraten, kun je mekaar ook zonder problemen de put in preken. Het is maar waar je bevattelijk voor bent. Mannen die bij Scherpenzeel een grote Duitse aanval hadden afgeslagen of bij Kornwerderzand alleen het stof uit de haren hoefden te slaan na ook een Duitse stoot te hebben afgewezen voelden zich niet overwonnen; mannen die bij Mill waren achtergelaten door hun eigen veldleger voelden zich verraden, zoals hun kameraden in Zeeland die leger en Koningin zagen buigen, maar zelf door moesten vechten zonder behoorlijke leiding. Mannen van de marine of de ML hadden resultaten gezien of voelden zich nog sterk, zij konden soms ook naar het VK evacueren. Zij hadden het 'Je maintiendrai' nog in zich. Het was, kortom, heel erg afhankelijk welke marinade jouw deel was. Helaas, velen beïnvloedden mekaar met negativiteit en maakten het allemaal veel erger dan het was geweest. Het leidde tot een gelatenheid en een diep respect voor de overwinnaars dat zorgde voor een grote conformistische stroming dat onder meer de voedingsbodem legde voor ambtelijke onderwerping en de Nederlandse Unie. Het was een samenkomst van twee Nederlandse eigenschappen: defaitisme en realisme c.q. aanvaarding van de geldende realiteit.
Welk gevoel was er bij de krijgsmacht? Die werd vooral besmuikt. Dat dit best een beetje hypocriet was, omdat het land niet wilde betalen maar ook niet serieus wilde dienen, doet er niets aan af dat naar goed Nederlands gebruik het aan de regering ligt. Het gebroken geweertje zou de boosdoener zijn geweest. Hoewel dit voor een klein deel waar was, was de werkelijkheid dat de beroepskern zeer incompetent was geweest, zelfgenoegzaam en met de middelen voorhand alleen maar defaitistisch was omgegaan. De opleiding van onderofficieren en reservisten/dienstplichtigen was van een bedroevend niveau. De elitaire gedachten van de beroepsofficierenkern binnen de generale staf was dat alleen zij het wisten, die paar honderd met een zilveren of gouden zon op de borst. De rest werd niet voor vol aangezien en de opleidingen waren daarom waardeloos. Waar Duitsland in drie maanden 3 miljoen man een militaire basisopleiding kregen en daarna net zo veel of meer konden na de NLD dienstplichtige na 6-11 maanden opleiding, daar werd de NLD opleiding gevuld met zinloosheid. Het gros mocht in een lokaal vooroefening vendeltje zijn eerste maanden afdraaien en leerde daar precies zich kleden, zijn schoenen poetsen, marcheren en basis wapentechniek. Daarna werd er nog wat nagevormd op een kazerne en hoppa in de reserve. Dat was niets anders dan een generale staf die zijn taken verzaakte. De Duitsers hadden niets. Versailles verbood ze alles, maar de Duitsers maakten het maximum van niets. Improviseerden erop los. De onzen? Ze vulden hun tijd, kregen relatief goed betaald en kost&inwoning en drukten zich zoveel mogelijk. Onze instructeurs waren zelf ook zwak gevormd want de onderofficier was een sloofje in ons vooroorlogse officierenleger. Ze waren geen tactische groepscommandanten, ze waren uitvoerders voor de officieren zodat die geen vieze handen en laarzen hoefden te maken. Het was, kortom, een echte Hollandse landdag. Dat wetende en voor vele het echec te velde meemakende, maakte dat er een gevoel van schaamte over de krijgsmacht viel dat ervoor zorgde dat je je niet hoefde te laten voorstaan op dienen. In Indië zag men in 1941-1942 hetzelfde, terwijl men daar veel zwaarder moest lijden wegens de loodzware internering naderhand.
De reputatie van dat kansloze leger, dat zogenaamd door een gebroken geweertje machteloos was geweest, bestaat tot de dag van vandaag. Het is de enige echte mythe van de oorlogsdagen. Dat het gebroken geweertje ons deed verliezen. Het was slechts een bescheiden deel. Het was onze defensiementaliteit voor de oorlog en tijdens de gevechtsdagen zelf, met name in het officierenkorps. Het had een onbekwaam leger te velde gebracht dat bovendien zeer onbekwaam werd aangevoerd door een opperbevelhebber die de Fransen bewust de kont keerde en dacht dat iedereen uit zichzelf Nederland wel te hulp zou komen. De analogie met nu is treffend. Wederom hebben we onze krijgsmacht ontmanteld, hebben we een krijgsmachtleiding die fantaseert over maakbare oorlogen en technologie maar is de basale kwaliteit van de tactiek, manoeuvre en vuurkracht totaal verloren gegaan. En wederom staan we aan de vooravond van grote internationale spanningen. In 1935 stond ons 5 jaar ten dienste voor bijpassen in de vorm van materie en opleiden en dat kon toen nog. Nu staat ons minimaal 15 jaar reparatie als taakstelling. Die tijd krijgen we nooit meer. We hebben weer gedwaald. Als volk, als regeringen, als krijgsmacht. We leren helaas nooit van onze fouten omdat het adagium 'peace in our time' de arrogantie van elke volgende generatie weer is ... » Deze reactie is geplaatst op 4 januari 2022 13:37 |
|
|
|
Allert, vooral het laatste is mij uit het hart gegrepen! De geschiedenis herhaalt zich. En weer iemand met vermoedelijk met weinig verstand van militaire zaken en de benodigheden op defensie, misschien een functie elders.? Helaas merk ik ook als de Generaal met pensioen gaat lees je dat het allemaal anders moet!
Allert waarvan acte.
Albert. » Deze reactie is geplaatst op 4 januari 2022 16:59 |
|
|
|
Het gebrek aan leiderschap van officieren werd ook nog overduidelijk bij het formeren van de PIB. Het aantal officieren die naar Engeland was uitgeweken en het kaliber was laag. Het waren vooral staf officieren en geen troepen officieren om het zo maar te zeggen die leiding moesten geven aan de uitgeweken eenheden. Dat werd een puinhoop. Dat veroorzaakte ook het rondpompen van officieren naar verschillende functies. Als ze niet voldeden, dan werden ze overgeplaatst naar andere functies wat ook niets werd. Pas toen sulbaterne officieren werden bevorderd, kreeg het kader wat niveau.
H.J Neuman heeft daar een zeer goed ( en hilarisch) boek over geschreven "impasse te Londen". Ook de recrutering in het buitenland komt aan de orde. Het zo typisch Nederlandse gepruts en geklungel loopt als een rode draad door het boek.
Front officieren die in de Meidagen daadwerkelijk strijd hebben geleverd, of KNIL officieren die kans hadden gezien uit te wijken of naar Australie of naar Engeland, daar waren er meer heel weinig van. » Deze reactie is geplaatst op 5 januari 2022 14:24 |
|
|
|
Eric, wat jij aandraagt is verbonden met wat ik als kernprobleem voor onze krijgsmacht toen - maar ook nu - aandraag. De kwaliteit van de generale staf en het beroepskader. Bij het KNIL was dit relatief hoog, opmerkelijk genoeg. Deels te verklaren uit de vele grotere en kleinere acties en operaties, die het KNIL in zekere zin scherp hielden, anderzijds lijkt het ook een professionelere mores te hebben gehad. Onze Nederlandse krijgsmacht was een theorieclubje geworden, waar ijdelheid en rang allesbepalend waren. Wie zich verdiept in hoe de hogere krijgsschool werkte, hoe de baantjes verdeeld werden onder de gouden zonnen, hoe onwerkelijk het HKS-systeem was (eigen kosten, geen promotiegarantie, geen toelating tot generale staf garantie) en hoe de handvol beurzen voor buitenlandse opleidingen verdeeld werden (met alle elitaire gevolgen van dien) weet hoe het zo mis kon gaan. In mei 1940 stond zodoende een leger gesteld dat voorbereid was op de oorlog van augustus 1914. De generale staf - met name de HKS-kliek - had grotesk gefaald in het te velde brengen van een leger dat de basisbeginselen van het militaire vak was bijgebracht. Meer dan marcheren, sorteren en piepers schillen kon een gemiddeld zandhaas niet. Ze waren in basale tactiek en manoeuvre totaal niet gevormd. Het vuurplan, het heilige vuurplan. Dat was de mantra van het veldleger. Zo kon het dat een op zichzelf volkomen modern uitgerust en goed bewapende Lichte Divisie - die echt niet onder deed voor 'peers' in andere legers (behoudens de absentie van eigen luchtafweer) - volkomen faalde bij Alblasserdam en rond Dordrecht.
Een harde kern van de generale staf ontsnapte naar het VK. Ze werden aangevuld met toevallige evacuees, een relatief groot contingent politietroepen en marechaussee en de minste courante reserve-militie. Van de jongste regimenten wist vrijwel niemand te ontkomen. En er was ook geen enkele behoorlijke poging vanuit het AHK ingegeven om een evacuatie te bevelen dan wel te entameren. Het was dat de marinestaf een eigen plan trok anders waren nog meer eenheden verloren gegaan door de slappe hap die onze krijgsmacht in mei 1940 leidde. Wat er ten slotte in Londen zat was veel van hetzelfde. De generale staf kern zwaaide daar de scepter, zoals Gijs Sas merkte toen hij daar terugkeerde. Zelfs Dijxhoorn zat er nog. Het was zo weinig soldatesk allemaal dat Nederland geen moment een brigade wist te bemannen. De enige redelijk overtuigende efforts zagen we bij de marine en de luchtmacht(en). Daar hebben we niets over te klagen. Het groene spul - met alle respect voor een selectie van de PIB die wel presteerde - had heel weinig om met tevredenheid op terug te zien. Dat we uitstekend vechtvolk kúnnen leveren als Nederland bleek treurig genoeg bij de Duitse SS-Freiwillige. Daar behoorden de Nederlanders tot de beste gevechtstroepen. Het kon dus wel, als de tucht, opleiding en de aanleiding er maar was.
Wie nu naar onze krijgsmacht kijkt en weet hoe slecht het er voor stond in 1939/1940 dient zich te realiseren dat het nu nog veel slechter gesteld is. We hebben in feite momenteel geen krijgsmacht meer. We kunnen netto nog twee brigades te velde brengen, twee bataljons mariniers een paar compagnieën bewakingstroepen en over vuursteun hoeven we het niet eens te hebben. Dat komt neer op drie batterijen (sic) werkende PzH en een handvol 12 cm mortieren. We hebben geen grond-luchtverdediging meer behoudens enkele sectoren die we matig zouden kunnen verdedigen zo lang we raketten hebben. We hebben twee squadrons operationele jachttoestellen waar de D-21 hypermodern bij te noemen viel (de F-16A van onze KLu is ondanks MLU gewoon 40 jaar oud), een flight F-35's en een handvol gevechtsheli's. De KM heeft zes fregatten waarvan momenteel drie operationeel varend, vier onderzeeboten waarvan twee operationeel. Dat is het. Met 11 miljard budget kom je er niet. Dat is 1,2% BNP en daar zitten dan de pensioenen bij in. De slechtste jaren in 1918-1939 was het 3% BNP aan de krijgsmacht, meestal lag het nog iets hoger én delen ervan werden aanvullend betaald door andere departementen zoals de Waterstaat. We hadden toen voor infanteriesystemen drie weken munitie, nu voor sommige wapensystemen voor 1 dag oorlog, voor infanteriewapens voor volle oorlog geen week, voor sommige systemen hebben we letterlijk geen enkele gecertificeerde raket. Meneer Rutte en zijn pacifistische vriendjes en vriendinnetjes hebben ook nog eens bepaald - heel woke - dat we niet meer in defensie-industrie investeren. Banken trekken zich daaruit terug, pensioenfondsen ook. Nu moet onze krijgsmacht ook nog vergroenen en dan niet in camo, maar we willen stekkertanks en biobrandstoffen. Natuurlijk. Al die onwerkelijke NuKuBu keuzes en besluiten maken onze krijgsmachten tandeloze tijgers. De Russen en Chinezen lachen zich een kriek, zoals Hitler juist dat, die decadente westerse benadering van krijgsmachten en de maakbaarheidsgedachte als zijn grote bondgenoot beoordeelde. En gelijk had hij. Overigens - de VS hebben ook een halfleeg munitiemagazijn. Al die oorlogen hebben heerlijke gaten geslagen in de ammo caches maar de bizar lange aanmaaktijd van munitie en raketten maakt dat zelfs de VS haar vliegtuigen en vloot niet onuitputtend kan laten uitvliegen en -varen. De VS is zelf in de val gestonken die het tijdens WO2 nog vermeed zodat het anno nu 1,000 systemen heeft. Dat is logistiek niet te doen en zeer oneconomisch. We staan er in het westen erg slecht voor. Reden waarom de Rus weer met de wapens op tafel onderhandelt. De combinatie van Rus en Chinees maakt dat de VS niet meer dominant is, de NATO extreem in gevaar is in Europa. We snurken lekker door. Geen medium heeft de laatste weken over defensie gesproken als het over uitdagingen van de kabinetten gaat. Nederland denkt nog steeds dat het oorlog wel kan voorkomen en de premie dus niet hoeft te betalen. En áls we hem betalen willen we weer overal aan meedoen, wordt geldt weer verjubbeld of voor snipperinvesteringen gedaan. Twee van die kanonnetjes, drie van die raketjes, vier systeempjes dat, eentje dit. Het is gewoon dezelfde mores als 12 pantserwagentjes M.36, 14 pantserwagentjes M.38, 12 paw M.39. Niets veranderd. En wie de krijgsmacht zelf hoort, met haar carrière vertegenwoordigers, die droomt alleen maar over nieuwe dimensies, meer IT, satellieten, cyber en Defense 4.0. Heel leuk. Maar de gewone werkvloer heeft aan alles tekort, niet in de laatste plaats mensen en basale krijgskunsten. En de leidende gedachte nu bij de defensiedenkers is dat technologie de volgende oorlog zal bepalen. Het tegendeel dringt zich op. Technologie zal worden geneutraliseerd, de oude krijgskunsten en domme wapensystemen zullen weer prevaleren. Wie zou dat die balans domineren bij een NATO-Rusland conflict? Drie keer raden ... » Deze reactie is geplaatst op 7 januari 2022 13:20 |
|
|
(redactie)
Totaal berichten: 231
|
Dat is een mooie vraag, Jaro.
Wat de collectieve maatschappelijk gedragen stemming was in juni 1940, kan ik met terugwerkende kracht moeilijk inschatten. Krantenartikelen uit die tijd zouden daarvoor een indicatie kunnen zijn, ware het niet dat die destijds onder censuur stonden en/of kwamen waardoor vrije meningsuiting in de media illusoir werd. Het geeft dus geen eerlijk beeld.
Mijn vermoeden is dat vooral meewarigheid en desillusie de boventoon voerden bij de Nederlandse samenleving toen haar voormalig strijders uit krijgsgevangenschap terugkeerden; zo medio juni 1940. Tegelijkertijd werden door veel betrokkenen ook de zaden voor het (latere) verzet gezaaid, gevoed door wraakgevoelens en hoop op (toekomstige) vrijheid. Dat is althans mijn persoonlijke perceptie op basis van mijn huidige kennis.
Op individueel niveau ken ik de verhalen over blijheid om weer thuis te zijn maar tegelijkertijd was er bij velen het verdriet van verloren kameraden en familie en/of het verlies van gezondheid van betrokkenen zelf of bekenden.
De veteranen die ik destijds heb mogen spreken noemden vaak het gebroken geweertje als terugkerend thema. Veelal kwamen ze aan het eind van het interview met de onthutsende conclusie dat het allemaal weinig zin had gehad, de Nederlandse strijd in de meidagen 1940. Op de prikkelende vraag of Nederland zich niet beter meteen had kunnen overgeven, volgde vaak het antwoord dat was wellicht verstandiger geweest en had veel mensenlevens gescheeld.
In onze huidige hypercompetatieve samenleving past een dergelijke opvatting natuurlijk totaal niet,
dus is daar tegenwoordig weinig voedingsbodem voor. Mede vanuit die huidige stand van de samenleving begrijp ik wel dat het teruggrijpen naar termen als dappere landsverdedigers, lafhartigheid, de illusie van de schuld terugkerende thema's zijn wanneer over de meidagen 1940 wordt gesproken, immers geboren uit de wens om een teleurstelling te verklaren.
Het nadeel van het bestuderen van geschiedenis is dat deze zich placht te herhalen waardoor in de huidige tijd ook tendensen uit het verleden kunnen worden herkend.
Ik zie bijvoorbeeld parallellen met de tijd van de teloorgang van de Weimar republiek, maar zo zou je ook kunnen veronderstellen dat de vijand aan de poort staat en de vooroorlogse bezuinigingswoede de laatste jaren van onze tijd is herhaald. Ik zou het niet weten, misschien moet je het in het Russisch over 20 jaar aan mijn kinderen vragen.
Wellicht is het verstandig om de algemene tendens in de geschiedschrijving over de meidagen 1940, dus de geschiedenis van de geschiedschrijving, te bekijken. Daarin valt volgens mij een lijn te ontdekken die mede maakt dat verklaarbaar is dat tegenwoordig termen als lafhartigheid, dapperheid en schuld belangrijk zijn als het gaat om de meidagen 1940.
Voor het overige sluit ik graag aan bij zeer grote delen van het betoog van Allert. » Deze reactie is geplaatst op 8 januari 2022 13:03 |
|
|
|
Als je moet toestaat op één aspect van jouw reflectie te reageren, Joost, dan ziet dat op 'hadden we niet direct moeten capituleren'. Ik heb altijd heel veel moeite met dat soort gemeenplaatsen. Het past wel een beetje bij de Hollandse geest. Nederland werd niet gemaakt en gevestigd door dit soort lieden. Overigens werd ons land in haar verworven grootheid in de 16e eeuw dan ook vooral door Hugenoten, Joden en uit de zuidelijke Nederlanden gemigreerde nieuwelingen tot nieuwe hoogten gestuwd. De Heren XVII waren nauwelijks Hollands te noemen. Ons land kent traditioneel eigenlijk een soort miezerigheid die het lang klein hield. Nieuw elan stuwde het niveau enorm op en dan hobbelen de Hollanders wel mee. Zo ging het identiek in WO2. Onze weinig bezielde beroepsofficieren bakten er grosso modo weinig van en zo kon het zijn dat er op veel plaatsen niet goed gepresteerd werd. Daar waar wel een witte raaf de strepen bezat zagen we met dezelfde militie hele goede prestaties. De Duitsers wisten uit onze ca. 25.000 vrijwilligers uitmuntende militairen te maken die behoorden tot hun beste troepen, sommigen zelfs trouw vechtend tot aan de straten van Berlijn. Uiteraard, daar mag je niet fier op zijn van de gemene deler, maar het toont de mogelijkheden die een Hollander als soldaat heeft maar die vaak onder vreemde leiding pas tot wasdom komt.
Direct capituleren. Denemarken als voorbeeld. De Denen hadden 15.000 man onder de wapenen. Naar boven afgerond. Die waren verdeeld over de eilanden. Ze waren niet paraat op 9 april 1940, lagen lekker in hun bed. De Duitsers kwamen koffie drinken bij de Koning. Er was geen andere keuze dan overgeven. Nederland had 280.000 man onder de wapenen en stond gesteld. Had een aangesloten front - in theorie - met bondgenoten. Tezamen daarmee had het meer dan 3,5 miljoen mensen te velde te brengen. De Duitsers 3 miljoen. Dat was het vertrekpunt. In die constellatie was capitulatie helemaal geen optie. Dat was het om andere redenen ook niet, zoals het overzeese rijk. Het is altijd erg gratuit om directe capitulatie als werkelijke optie te noemen.
Ik wijs er in dit licht nog eens op dat er geen enkel land ooit door een bombardement de capitulatie in werd verleid. Alleen Nederland. Zelfs de A-bommen op Japan zijn niet de werkelijke aanleiding voor de Japanse capitulatie geweest, dat was de Sovjet inval die hen meer bevreesde dan de vernietiging van steden. Ze beseften dat ze onder de Amerikanen meer kansen op termijn zouden hebben dan onder de Sovjets. Geen land werd door terreur tot overgave gedwongen, behoudens Nederland. Dat was en is een treurig gegeven.
De argumentatie dat het veel slachtoffers zou hebben gescheeld vind ik ook erg gratuit en moeizaam. De Amerikanen en Canadezen had het ook veel slachtoffers gescheeld als ze ons niet waren komen bevrijden. Geen der beide naties had dit hoeven komen doen. Ze deden het. Hun offers zijn een ereschuld. Een ieder - ook veteranen - die mij aankwamen met dat het veel slachtoffers had gescheeld als we direct hadden gecapituleerd confronteer(de) ik daarmee. Ik vind het persoonlijk het slechtst denkbare argument. Anderen laten bloeden voor jouw gebrek aan opoffering landt erg slecht bij mij.
Het is overigens vaak zo dat mensen die in eerste instantie over direct capituleren beginnen bij een bredere beschouwing wel inzien dat het wat genuanceerder ligt allemaal. Dat is bemoedigend. » Deze reactie is geplaatst op 8 januari 2022 13:36 |
|
|
|
Allen vriendelijk bedankt voor de heldere en uitgebreide antwoorden op mijn vraag. Logischerwijs was dit verre van eenduidig te beantwoorden. Nogmaals dank. » Deze reactie is geplaatst op 18 januari 2022 20:41 |
|
|
|
Sinds wanneer herhaalt geschiedenis zich? » Deze reactie is geplaatst op 29 november 2023 00:43 |
|
|
|
Heer Lentjes, laten we dat soort discussies hier niet voeren. Dat gaat elders beter. » Deze reactie is geplaatst op 29 november 2023 16:42 |
|
|