Discussiegroep

Wie heeft mijn opa Klaas Werkman gekend die in de begin oorlog op de grebbeberg gevochten heeft tegen de bezetter.
Graag zou ik meer weten hoe de situatie was in die dagen omdat mijn opa ,die niet meer in leven is ,daar niet veel over wilde zeggen.

» Dit bericht is geplaatst op 12 maart 2006 16:59

U hebt geluk, hij komt in ons Archief voor.
Hij behoorde bij 2 - I - 24 RI.
Dit onderdeel ( behorend tot I - 24 RI ) kwam op 12 mei vanuit het Land van Maas en Waal omgeving Puiflijk )via Amerongen in Rhenen aan en werd daar meteen op de Grebbeberg ingezet.
Het bataljon werd volledig uit elkaar geslagen en telde nogal wat slachtoffers.

Er is een boek gewijd aan I - 24 RI, dat vorig jaar is uitgekomen: het is van de hand van Jaap Kip en draagt als titel De TEGENSTOOT.
Uitgegeven is het bij ASPEKT, ISBN 90 - 5911 - 481 - 7

Verder staat er in onze rubriek Verslagen en Rapporten vrij veel, dat betrekking heeft op I - 24 RI.

Ik kan eventueel wel ( kort ) voor u uitzoeken waar hij precies is geweest en wat zijn onderdeel heeft ondervonden.
Er is ook nog wel een kaartje, dat ik zou kunnen opsturen.
Dat hoor ik dan wel van u.

Er zijn ook nog wel enkele oud-militairen van het bataljon in leven, maar daarvan geven wij principieel geen adressen. Natuurlijk kan zich iemand van hen melden ( al is die kans zeer klein ) of misschien een van hun familieleden.

» Deze reactie is geplaatst op 12 maart 2006 18:28

Hij behoorde overigens tot de 4e sectie van 2 - I - 24 RI.
Zijn compagniescommandant was kapitein van Heyst ( kijk hiervoor ook onder de verslagen/rapporten op onze website ).
Sergeant Griffioen was zijn sectiecommandant.
Dat zijn gegevens die het vrij makkelijk maken zijn ervaringen op de Grebbeberg nader uit te zoeken.
Nogmaals, als u daar prijs op stelt wil ik dat wel doen.
Maar het boek van Kip is natuurlijk completer en geeft ook de hele voorgeschiedenis.

» Deze reactie is geplaatst op 12 maart 2006 18:35

Korte samenvatting inzet 2e compagnie - I - 24 RI op de Grebbeberg

Toen het bataljon in de vroege avond van de 12e via het viaduct de Grebbeberg betrad ging men er ten onrechte van uit een tegenstoot te moeten uitvoeren om de Duitsers, die intussen de oostelijke helft van de berg hadden bezet en voor de over het midden van de berg lopende Stoplijn ( de feitelijke 2e verdedigingslinie achter de frontlijn, die langs de Grebbe liep ) stonden, er weer af te werpen. In feite luidde de opdracht dat men de frontlijn moest (her)bezetten nadat die was hernomen door andere eenheden.
Het bataljon rukte over een ongeveer 500 meter breed front op, tussen de Grebbeweg ( de hoofdweg Rhenen - Wageningen ) en noordelijker de Levendaalse weg.
Op een nog toe te sturen kaart is dit moeiteloos terug te vinden.
2 -I - 24 RI onder kapitein Van Heyst vormde de z.g rechter voorcompagnie. Deze bestond weer uit 2 secties voor en daarachter de andere 2 secties. Rechter-achtersectie was die van sergeant Griffioen. Deze sectie bleef dus in principe betrekkelijk dicht bij de Grebbeweg.
O.a door invallend granaatvuur raakten de verbanden in het bosgebied en bij invallende duisternis al gauw door elkaar, maar uiteindelijk kwamen de voorste onderdelen, waaronder een sectie zware mitrailleurs onder commando van de later onderscheiden luitenant vd Hoeven, in de buurt van Ouwehands Dierenpark. Aan de opmars kwam daarna snel een eind.

Hoe kwam dat?

In de late middag had een ander bataljon, III - 11 RI, een poging gedaan om de Stoplijn, die onder Duitse druk stond, te versterken. Hiervan was weinig terecht gekomen en het grootste deel van deze militairen was inmiddels enkele honderden meters teruggevloeid om terecht te komen bij de ingang van de Dierentuin en Hotel de Grebbeberg. Toen ze zich daar opnieuw opstelden en zich ook de voorste verbanden van I - 24 RI aandienden werden ze in het donker ( het zal ongeveer 23.00 uur zijn geweest ) overvallen en uiteengeslagen door een SS-stoottroep, die niet lang tevoren door de Stoplijn was gebroken op de plaats waar deze de hoofdweg kruiste. Van III - 11 sneuvelden een aantal militairen, een deel ontkwam in het bos en de rest vluchtte, opgejaagd door de SS, in de richting van het viaduct.
De langs de weg oprukkende onderdelen van 2 - I - 24 RI werden in die vluchtende massa meegezogen en kwamen eveneens in de omgeving van het viaduct terecht. Daarbij ongetwijfeld ook de sectie van Griffioen of in elk geval gedeelten daarvan, want een geheel vormde deze sectie op dat moment zeker al niet meer.
De massa bij het viaduct kwam, om een langer verhaal wat korter te maken, letterlijk tussen 2 vuren te liggen: voor hen, aan de andere kant van het viaduct, stond het detachement van kapitein Gelderman, dat hen belette over het viaduct te komen en achter hen kwam de SS. Er is daarbij door Gelderman op een bepaald moment ook gericht geschoten op de eigen troepen om de overgang te beletten. Resultaat: zo'n 12 gesneuvelden door eigen vuur.
Vervolgens is kapitein Van Heyst van 2 - I - 24 RI er in geslaagd, nadat hij een aantal teruggevluchte militairen van 24 RI had verzameld, toestemming te krijgen het viaduct te passeren.
Hij heeft daarop ongeveer 140 man tijdelijk in een schuur ondergebracht. Van die 140 man ( waaronder mogelijk uw grootvader ) is een aantal op de 13e ingezet (of men heeft althans geprobeerd ze in te zetten ) om de laatste verdedigingslijn, de z.g ruglijn/spoorwegstelling langs het nog bestaande ravijn, te helpen bezetten. Hier is uiteindelijk weinig van terecht gekomen. Op 14 mei kwamen deze militairen voor het overgrote deel aan in Vreeswijk. Door de Duitsers gevangenomen soldaten van I - 24 RI zijn afgevoerd naar het kamp Alte Grabe bij Berlijn en vandaar enkele weken later weer naar huis vertrokken.

Een gedeelte van 2 - I - 24 RI, namelijk de sectie van luitenant Hoogerwerff ( dat was de linker-voorcompagnie ) is al bij de opmars richting Dierenpark verdwaald in het donker en noordelijker in de Stoplijn op de Laarsenberg terechtgekomen. Luitenant Hoogewerff, eveneens ( in dit geval posthuum ) onderscheiden, is op de 13e, samen met enkele andere militairen van deze sectie, gesneuveld.
Wat de rest van het bataljon betreft, dat is in de nacht van de 12e op de 13e volkomen versnipperd geraakt door onbekendheid met het terrein, de invallende duisternis en andere oorzaken. Ook daarvan is een deel in Duitse handen gevallen, gesneuveld of uiteindelijk aan de Duitsers ontkomen.

De geschiedenis van I - 24 RI staat haast symbool voor de chaos, die naast ook veel plaatselijk getoonde moed, kenmerkend is geweest voor de Slag om op de Grebbeberg. Waarbij moet worden opgetekend dat de militairen van dit bataljon feitelijk geen blaam treft. Het was vanaf het eerste moment een hopeloze, onuitvoerbare zaak.

» Deze reactie is geplaatst op 15 maart 2006 18:25