Discussiegroep

In het afgelopen voorjaar is een vernieuwde uitgave verschenen van het boek “Die Panzerzüge des Deutschen Reiches 1899-1945, geschreven door Wolfgang Sawodny (ISBN 3882556781; 440 pagina’s). Men vindt daar onder meer bijzonderheden over de zes op 10 mei 1940 in Nederland ingezette pantsertreinen met de nummers 1 en 3 t/m 7. Daarbij zaken als bemanning, bepantsering, bewapening, verbindings- en waarnemingsmiddelen. Het geheel is voorzien van een zeer groot aantal foto’s.

Van Pantsertrein nr 3 (Zutphen) zijn bijna alle gegevens bewaard gebleven, van de andere wat minder, maar voldoende om een goede indruk te krijgen. De treinen lijken soms enkele gewone goederenwagens met houten wanden te tellen. Deze waren echter alle aan de binnenzijde voorzien van pantsersplaten (26 mm chroom-nikkelstaal).
Daar Pantsertrein nr 7 op 10 mei 1940, - gevolgd door twee troepentransporttreinen - was ingedeeld bij de troepenmacht die naar de Grebbeberg oprukte, volgen hier wat extra bijzonderheden van deze trein die wellicht niet alle bekend zijn.

Commandant van de pantsertrein was Oberleutnant Gert Kühler; zijn plaatsvervanger Leutnant Fritz Wormit. Voorts was er een technisch officier en een offcier-arts. In totaal bedroeg de standaard bezetting ven een pantsertrein 158 man: 4 officieren, 23 onderofficieren en 131 overigen. Hiervan konden 95 man – waarbij de mortier groep - buiten de trein worden ingezet. Ze konden de wagens via een bodemluik vrij veilig verlaten. Per trein konden wat verschillen optreden m.b.t. personeel en bewapening.

Pantsertrein nr 7 telde 10 wagens. Aan de voor- en de achterzijde vond men een lage, open twee-assige “Abstosswagen” die een bumperfunctie vervulde. Voorts was er een gepantserde diesellocomotief, 2 geschutswagens met elk een 7,5 cm vuurmond. Buiten de persoonlijke bewapening waren er twee mortieren van 8 cm, twee paar luchtdoel-tweelingmitrailleurs met Fla-MG34, meerdere mitrailleurs 08 (het aantal schommelde tussen 6 en 16) en een aantal mitrailleurs 08/15.

Over de inzet leest men dat de opdracht luidde de bruggen bij ‘in raschen Zugriff’ te nemen, in de vijandelijke stellingen door te stoten en die te doorbreken. Wat er daarna moest gebeuren is niet vermeld. Kennelijk liet men dat van de omstandigheden afhangen.

Onder vuurdekking van de pantsertrein werden bij Westervoort de militairen uit de twee transporttreinen uitgeladen (dat waren het versterkte 1e Bataljon van IR 374 en de eveneens versterkte 10e Compagnie van dat regiment). Ze hadden tot taak de overtocht over de IJssel van het nakomende SS Regiment ‘Der Führer’ met vuur te beschermen. De poging om met de trein de bruggen bij Westervoort bij verrassing te nemen – zo wordt gemeld - mislukte omdat de brugversperringen al waren gesloten. De pantsertrein moest nu de inmiddels aangekomen en op de bruggen aanvallende SS troepen ondersteunen. Er ontstond een hevig vuurgevecht met de kazematten op de noordoever van de rivier, waarbij ook de pantsertrein werd ‘beschadigd’ (Dit ‘beschadigd’ verschilt nogal van de Nederlandse rapporten waarin wordt gemeld dat de locomotief en verscheidene wagens in brand werden geschoten). Toen de Duitse troepen de brug naderden vloog die in de lucht.

De overgang van de SS troepen lukte eerst tussen 11 en 12 uur (Duitse tijd). Tenslotte wordt gesteld dat niet bekend is waar de pantsertrein vervolgens werd gerepareerd, wel dat deze naar Polen werd verplaatst.

» Dit bericht is geplaatst op 16 september 2006 20:12

De lok van PZ 7 was voor zover ik kan nagaan geen diesellocomotief maar een lok uit de Baureihe 57 serie, stoom. Voortkomend uit de Pruisische G 10 serie. De hele serie PZ 1-7 is voorzien van dezelfde gepantserde loks uit de BR 57 serie.
Dezelfde lok is te zien op foto's bij de slag om Mill.

Kort stuk uit verslag van 1e Luit van der Hoeven op het Fort Westervoort:
....
Te pl..m. 2.30 uur kwam een bericht binnen, dat een troep saboteurs ter sterkte van een sectie in DIDAM wat gevangen genomen.
Dit bericht heb ik doorgegeven aan C.- brugwacht.
Vanaf 3.00 uur waren alle opstellingen volledig bezet:
t .w.
2 Lt.mitr. kaz. Zuid; 1 Zw.mitr kaz.Z.; 1 kanon 5,5 cm kaz.Z.
1 stuk van 8 staal, 1 kanon 5,5 cm kaz. N; 1 Zw.mitr.kaz.N.
2 lt.mitr. nabij kaz. N
Sterkte der beide kanonnen 1 sergt. plus 6 man P. Tr.
" " mitr. 1 sergt. ,1 korp., en ca. 8 man.
Om 3.00 uur nam dit personeel de voor hun bestemde gevechtsopstelling in, gedeeltelijk in kazematten, gedeeltelijk in loopgraven.
Om 3.30 uur hebik met mijn C.C. de genomen maatregelen op de bruggen geïnspecteerd. Daarvan teruggekomen kwamen wij een soldaat tegen, roepende "Inval in Nederland"
Daarop begaf ik mij naar het houten gebouw Pol.tr., waar alle verbindingen binnenkwamen, en inderdaad meldde de zender Fak-Fak mij de storm uit het Zuiden.
Dit deed mij de volgende bevelen uitgeven:
1e Per ordonnans aan C.- Zinkversperring "Versperring onmiddellijk leggen"
2e Telef. aan C.- brugwacht : "Draden doorknippen"
3e Geheim archief verbranden.
4e A.O..I v.VIERSEN `naar kazemat Z. gestuurd in opdracht van den C.C, teneinde het springen van de brug te verzekeren, omdat deze volgens instructie niet onvernield in 's vijands handen mocht vallen
Een en ander had zijn beloop om ca. 4.00 uur.
Om ca 4.15 uur kreeg ik tel. verb. met den C. Groep IJssel Zuid, die mij zeide, dat er een pantsertrein reeds door WESTERVOORT heen was en dat de brug moest springen"
Ik heb dit bevel doorgezonden aan den A.O.I. van Vierssen in kaz. Zuid; tegelijkertijd sprong de brug.
Het personeel van de brugwacht meldt zich terug met de mededeeling van sergt SANDERUS, dat de draden doorgeknipt zijn en dat reeds Duitsch personeel op de brug was, om te trachten de brug ongesprongen in handen te krijgen.

Het bovenstaande was oorzaak, dat de strategische overval mislukt was, zoodat ik naar de wallen ging om de stand van zaken aan ‘s vijands zijde in oogenschouw te nemen in verband met het komende gevecht.
Daarbij contstateerde ik
le De brug was op normale wijze gesprongen op de twee plaatsen der doorslag-vakken; de vernielingsploeg Pol.Tr. had dus haar eerste taak volbracht.
2e Vlak voor de afsluitdeuren stond een pantsertrein, waaruit personeel kwam, dat door kaz. Z. het eerst onder vuur werd genomen; het eerste schot viel te midden van een vij. sectie; de vuuropening was volgens instructie (eigen initiatief) gelast door Kaz. C.-
3e Het vuren word langzamerhand overgenomen door kanon van 8 staal en kanon 5 ,5 cm kaz.N.; door een treffer moest de pantsertrein terug trekken tot bij station WESTERVOORT.
Het wederzijdsche artillerie-vuur neemt In de volgende momenten nog in hevigheid toe; doelen zijn voornamelijk, de betonnen kaz. Noord en Zuid, die blijkbaar het eerst gedoofd moeten worden.
De opstellingen der geweer- en karabijnschutters zijn in de onmiddellijke nabijheid dezer kazematten en daar deze opstellingen geen schuil- of leg-nissen bevatten en de proj, hierboven springen, is het personeel bij een artilleriebeschieting helaas verplicht elders dekking te zoeken om dan in een vuurpauze andermaal op de wallen te klimmen en opstellingen in te nemen, hetgeen zeer hooge eischen aan het moreel stelde.
.......
Alsmede de verklaring van de srgt Ptr vdMeulen:
....
Op de 9de Mei 1940, ongeveer 3.45 uur, meldde, de korp. Spanjers Th., dat het zich in de wacht bevindende radio ontvangtoestel werkte en het volgende liet horen: "Hier zender Ambon, hier zender Ambon, Storm Uit Noorden." Bedoelde korp, had dit bericht genoteerd en overhandigde dit aan de Groeps-Commandant der politie-troepen, den Adj.O.O. van Vierssen, F.C.H. Hierop begaven de Groeps-Commandant en ik ons naar de wacht en hoorden wij, dat er meerdere plaatsen men werden afgeroepen. Daarop bezette ik op diens last, met het daarvoor stemde personeel, onmiddelijk de kazemat Zuid. Te ongeveer 4.10 uur, zag ik, dat een Duitse pantser-trein tegen de, bij de versperring, aan de spoorweg geplaatste, afsluitpoort aan reed en hiertegen tot stilstand kwam. Uit genoemde trein sprongen 5 personen, die over de spoorbrug de richting Arnhem liepen. Terzelfder tijd liet ik het vuur op de pantser-trein openen. De GroepsCommandant, die inmiddels in kazemat Zuid was gekomen en de pantser-trein en ook de genoemde 5 personen op de brug waarnam, gaf mij het bevel, direct het vernielings-kastje te openen, waarna hij de brug vernielde. Na da pantser-trein herhaaldelijk te hebben beschoten, reed deze terug tot bij het station te Westervoort, op ongeveer 1200 m. afstand van kazemat Zuid en bleef daar staan.
.....
(overigens moet 9e Mei 10 Mei zijn in de verklaring van vdMeulen)

De volgorde van gebeurtenissen zoals die van Duitse zijde wordt geschetst als zou de PZ 7 ongedeerd enige tijd gewacht hebben tot de aankomst van het regiment DF is niet juist. Vrijwel direct na aankomst van de pantsertrein voor de versperring op de spoorbrug zijn de bruggen gegaan en brak kort daarop een vuurgevecht uit waarbij de trein zwaar werd beschadigd. De pantsertrein werd van achteren aangekoppeld en buiten het schootsveld achter het toenmalige station Westervoort gesleept.

De snelle, intacte inname van de bruggen te Westervoort is vooral verhinderd door het kwieke optreden van het 22e grensbataljon in Didam en met name het optreden van Srgt Klaas Kaspers die eigenhandig besloot om de groep Nederlands uitziende Duitsers te ontwapenen, alsmede het adequate optreden van de troepen bij het Fort Westervoort waarbij niet geaarzeld werd de bruggen op te blazen terwijl de order daartoe veel later zou volgen.

» Deze reactie is geplaatst op 25 september 2006 23:58

Het genoemde werk van Sawodny is het nieuwste op dit gebied geeft de meest uitgebreide beschrijvingen van de pantsertreinen, inbegrepen de technische details en tal van foto’s. Voor in deze treinen geïnteresseerden is zijn in 2006 uitgegeven boek een ‘must’. Pantsertrein nr 7 was als enige uitgerust met een ‘Panzertriebwagen Nr.15’ Het betrof hier een “dieselmechanisch getriebene Fahrzeug (LüP 13,10 m; Achsstand 7,30 m) mit zwei 75-PS-(55-kW) Motoren”. Naast een verdere beschrijving vindt men er een uitgewerkte tekening van met zij- voor- en achteraanzicht. De andere in Nederland ingezette pantsertreinen hadden gepantserde locomotieven. De bijzonderheden die van de pantsertreinen worden gegeven zijn: “Kommandanten, Aufstellung, Bewaffnung, Bemannung, Einsätze, Beschädigungen/Verluste, Bilder, Zeichnungen”.
De gebeurtenissen bij Didam en Westervoort zijn met meerdere getuigenverklaringen beschreven in ‘Grebbelinie 1940’, pags 37-39 en 45-53 (10e en 11e druk).
Sawodny stelt dat de pantsertrein vanuit Elten om 05.35 uur (dat is 03.55 Nederlandse tijd) met twee transporttreinen, waarin onderdelen van de 207e Divisie, de grens overschreed. Hij vervolgt dan:
“Man kan ungehindert bis nach Westervoort, wo die Truppen unter den Feuerschutz des Panzerzugs entladen wurden. Sie sollten den Übergang des nachfolgenden SS-Regiments ‘Der Führer’ über die IJssel decken, dessen Vorausabteilung aber erst gegen 7.20 Uhr (dat is 05.40 uur Nederlandse tijd) eintraf. Schon bei Ankunft in Westervoort hatte der Panzerzug die Brückensperren geschlossen vorgefunden, so dass eine handstreichartige Inbesitznahme ausgeschlossen war. Der Panzerzug sollte nun die gegen die Brücke vorgehenden SS-Truppen unterstützen. Es entwickelte sich ein heftiges Feuergefecht mit den Kasematten der nordseitigen Befestigungen, bei denen auch der Panzerzug 7 beschädigt wurde. Als sich die deutschen Truppen der Brücke näherten, wurde diese in die Luft gejagt. Der Übergang gelang den SS-Truppen erst zwischen 11 und 12 Uhr. Wo der Panzerzug 7 repariert wurde, ist nicht bekannt; er wurde anschliessend nach Polen verlegt.”
Deze mededelingen en tijden verschillen niet opvallend met die in het betreffende Nederlandse stafwerk. Ook daar leest men een aanvankelijke strijd met de pantsertrein en –bezetting en eerst later met de overgangspogingen van de SS, waarvan de eerste werd afgeslagen. In de interne gang van zaken bij de vijand kon men uiteraard geen inzicht hebben.

» Deze reactie is geplaatst op 26 september 2006 11:39

Een Panzertriebwagen is geen locomotief, het aantal PK van de dieselmotoren is ook te weinig om een pantsertrein te vervoeren.
Het is een soort vechtwagen op spoor, uitgerust met (lichte) mitrailleurs. Is het niet een Nr. 16, nr 15 komt mij niet bekend voor.
Bij Zutphen of Deventer meen ik is een Sdkfz 231 gebruikt als spoorvechtwagen. Zo moet u de triebwagen ook zien maar dan zonder mogelijkheid over land te rijden.
Deze Triebwagen reden meestal voor de PZ uit om te verkennen.

Onze verhalen zijn zeker congruent wat betreft de vuursteun en de overgang van de troepen over de Yssel. Ik had even de indruk dat Sawodny meende dat het vuurgevecht plaatsvond voordat de brug was gesprongen.

De nieuwe druk van Sawodny gaat kennelijk dieper op de materie in dan de eerste druk die al zeer de moeite waard was. Tenslotte merk ik nog op dat er wel een oponthoud van de PZ 7 is geweest in Zevenaar waar een “wisselwachter” moest worden overmeesterd en een wissel moest worden gesteld. Ik meen dat zulks ook in uw boek is opgenomen.

» Deze reactie is geplaatst op 26 september 2006 16:29

Op pagina 100 van het boek staat de PZ.7 in het voorjaar 1940 met een gepantserde loc op de foto. Volgens pagina 93 was inderdaad de PZ.7 de enige met een Bahn-Schutz-Triebwagen VT811 [Panzertriebwagen 15 - waarvan foto op pagina 168], een uit de vroege dertig jaren stammende zelf-aangedreven wagon. Pagina 166 geeft vervolgens de informatie die Eppo Brongers aanhaalde. Maar uit de schets blijkt heel duidelijk dat dit geen loc is maar een wagon met aandrijving. Op pagina 104 geeft de schets van de PZ7 weer duidelijk een stoomloc aan als aandrijving bij PZ.7, en op pagina 187 de foto hetzelfde. De foto op pagina 187 toont dezelfde loc als op pagina 100, die in voorjaar 1940 genomen zou zijn. Ook de tekst bovenaan 186 meldt weer dat PZ.7 met een Loc57 was uitgerust. Tot zover een "loc/geen loc" analyse.

Waar het echter om gaat is dat een vertriebswagen een zelfaangedreven pantserwagon is en geen loc. Het vermogen van de VT811 [110kW] zou evident ook volkomen onvoldoende zijn een complere pantsertrein aan te drijven. De VT811 was gewoon een extra voertuig in de trein, en de laatst overgebleven zelfaangedreven wagon. Men mag er genoegzaam vanuit gaan dat een loc bij de PZ7 was ingedeeld, en het boek suggereert dat dit er inderdaad een van de 57 klasse was. Er wordt dus over twee verschillende zaken gediscussieerd. Ja, Pz.7 had een stoomloc, ja Pz.7 had een dieselaangedreven VT811 in de trein opgenomen.

» Deze reactie is geplaatst op 26 september 2006 17:34

Joost, nr.16 was een veel zwaardere TW en die was het inderdaad niet. Die was in mei 1940 nog niet in dienst.

» Deze reactie is geplaatst op 26 september 2006 17:37

Men is nooit te oud om te leren. De opmerkingen t.a.v. de locomotief zijn inderdaad juist; dhr Goosens verduidelijkt dat aan de hand van het boek overtuigend. Persoonlijk ben ik zeker geen deskundige op het gebied van treinen, zoals dhr Bruinsma. Ik was afgegaan op de kennelijk onjuiste info van een Duits officier bij het Joint Forces Command te Brunssum die mij vertelde dat een Panzertriebwagen een diesellocomotief was. Mijn dank voor de correctie!

» Deze reactie is geplaatst op 26 september 2006 20:15

Ik kan u zeggen dat ik geen deskundige ben op het gebied van treinen, echter ik bestudeerde al eerder de PZ 7 vandaar de parate kennis.

Met de wetenschap van heden is natuurlijk wel interessant welk spoor de PZ 7 zou gaan volgen zou de brug bij Westervoort intact zijn ingenomen en wat haar opdracht precies was. Kijken we naar de gedragingen van de PZ 1 bij Gennep en later bij Mill, zou een deel worden uitgeladen bij Westervoort (zou de brug intact zijn gebleven) en de rest naar de grebbelinie. Bij Veenendaal De Klomp zou men dan de grebbelinie kruisen en waarschijnlijk daar ontschepen en verdedigende posities innemen zoals bij Mill werd gedaan.

Daartoe zou men tussen Westervoort en Veenendaal bij Ede een wissel tegenkomen die veilig gesteld moest worden. Dan rijst natuurlijk de vraag, zouden daar de ons welbekende Poolse krijgsgevangen voor zijn aangewezen ? Ze zijn vlak voor die spoorweg splitsing gesignaleerd en opgepakt.

» Deze reactie is geplaatst op 26 september 2006 21:46

Leuke gedachte Joost, dat hebben Hajo en ik ook al eens met elkaar besproken. Wij hebben die kans ook gewogen. En het is beslist niet uitgesloten dat die Polen inderdaad hiervoor waren ingezet. Anderzijds dachten Hajo en ik indertijd dat met een lichte pantsertrein - want de pantsering noch bewapening stelde veel voor - door de Grebbelinie willen stoten wel erg ambitieus was geweest. Het doel was vermoedelijk toch beperkt tot Westervoort denken wij, eventueel iets verderop in de lijn - west van Arnhem - om wat bruggen en kruisingen hier en daar veilig te stellen.

» Deze reactie is geplaatst op 26 september 2006 21:50

Mochten de " Polen " inderdaad de opdracht hebben gekregen ( zoals Joost voorzichtig als mogelijkheid aanvoert ) om een wissel bij Ede om te zetten en zo de pantsertrein vrije doortocht te verlenen op weg naar de Grebbelinie, dan was dat vanaf 4.45 uur ( het moment waarop de bruggen bij Westervoort de lucht in gingen ) sowieso een kansloze missie. Het zou trouwens in dit verband interessant zijn om te weten WANNEER deze groep bij Ede precies is opgepakt.Met behulp van dit tijdstip zou beter kunnen worden nagegaan of er eventueel een verband zou kunnen bestaan tussen deze groep en de pantsertrein. Hoe later de arrestatie plaats vond, hoe kleiner de kans. Helaas maakt geen enkel rapport daar gewag van.Zelf geloof ik overigens niet zo in een dergelijk verband.
Het zou ook interessant zijn om te weten wat precies de opdrachten zijn geweest voor de pantsertreinen bij Deventer en Zutfen. Ik neem aan dat deze opdrachten in wezen niet veel verder gingen dan het veiligstellen van de IJsselbruggen bij die steden en mogelijk nog een brug over het Apeldoorns Kanaal.De afstand van die steden naar de Grebbelinie was immers te groot om met enige zekerheid te kunnen aannemen dat men de verdedigers daarvan nog "a la Mill" zou kunnen verrassen.
Ook de opdracht voor de pantsertrein bij Buggenum is een interessant item.
Van die bij Nieuwe Schans staat de opdracht natuurlijk vast. Het is alleen van de Duitsers vrij naief geweest om, gezien de grote afstand en het aantal te passeren bruggen, ook maar enigszins te geloven dat die trein ooit in Harlingen zou aankomen.

» Deze reactie is geplaatst op 27 september 2006 11:41

Dat tijdstip is inderdaad een goed punt, ze zouden dan erg vroeg moeten zijn opgepakt. Ik heb de foto van de eenheid van het btl zbv 800 bij de Langenberg er nog eens op nagezien en het lijkt erop dat de zon nog niet zo lang op was toen deze foto werd genomen, althans de schaduwen zijn erg lang.
Er van uitgaande dat ze eerst zijn opgehouden bij de arrestatie en een stuk hebben gelopen lijkt het erop of ze tussen grofweg 6.00 en 9.00 bij de Langenberg staan (nederlandse tijd, in mei, grove schatting).
Het is absoluut zo naarmate het tijdstip van arrestatie later ligt de kans dat deze groep een opdracht had om de wissel bij Ede veilig te stellen, steeds kleiner wordt.

» Deze reactie is geplaatst op 27 september 2006 14:42

De Polen. Laten we ons niet vastpinnen op ons wisselverhaal. De Polen worden waargenomen bij Wolfheeze-Oosterbeek langs het spoor. Dat kan een aanleiding zijn hen aan een "spoorklus" te relateren, maar het spoor is ook een voornaam orientatiepunt. Dat suggereert een vertrekpunt ergens bij de penetratie Westervoort. Per boot zijn ze niet gekomen; op dat moment was de rivier nog bewaakt door de Freyr. Een commando zoals in Maastricht [als burgers reeds aanwezig voor de inval] is ook onwaarschijnlijk, want waarom zover van het doel.

Uit diverse verslagen blijkt dat tenminste vier huzarenonderdelen de Polen rondom Ede hebben waargenomen, terwijl de huzaren hun bevelen hadden gekregen tot innemen van nieuwe stellingen. Dat betekent dat die waarnemingen ver in de middag van 10 mei zijn gedaan. Lopend van Wolfheze naar Ede is slechts 10 km. Een heel vroege aanwezigheid west van Arnhem lijkt dus uitgesloten. Ik denk eerder dat de foto in Ede rond 1900 uur genomen is, dus aan het eind van de 10de mei. De Polen worden tenslotte s'avonds op het station afgeleverd.

Dat het een groep infiltranten betreft staat voor mij wel vast. Niet alleen melden huzarenrapporten duidelijk Duits sprekende "Polen", maar tevens was de afstand grens - Wolfheze niet te doen in de korte tijd tussen 0400-1200. Ze hadden immers niet alleen een fikse afstand moeten afleggen maar ook ongezien door de Nederlandse linie moeten zijn gekomen. Die linie [bij Westervoort] viel rond 1100 uur.

Een taak die was ontsproten uit een lancering van de groep na de verovering van Westervoort sluit ik uit. De SS was gemotoriseerd en zou veel sneller zijn.

De optie dat het de mannen uit Didam zijn lijkt me apart, maar niet uitgesloten. Tenslotte weten we niet waar die gebleven zijn na hun gevangenneming. Die gevangenneming voorkwam in elk geval wel een verrassende brugoverval [Handstreich]. Een andere optie is dat deze mannen bedoeld waren om een aantal bruggetjes en kruispunten op de route van de 207.ID te pakken te nemen voordat deze vernield c.q. geblokkeerd zouden worden door de huzaren. Ook dat lijkt echter onwaarschijnlijk. Kortom, een mysterie, en dat zal blijven.

» Deze reactie is geplaatst op 27 september 2006 17:03

Wij begrijpen ook wel dat de kans dat dit een mysterie zal blijven behoorlijk groot is. Zie het verhaal over de wissel maar als een (interessante )losse flodder.
Er is echt geen sprake van vastpinnen.

Ik denk wel dat de foto bij de Langenberg in elk geval eerder zal zijn gemaakt dan rond 19.00 uur. Ten eerste was het betreffende Huzaren-onderdeel daar toen al een zekere tijd weg na bevel te hebben gekregen terug te trekken op De Klomp en ten tweede schijnen de " Polen " , na voor het eerst te zijn aangehouden, weer te zijn doorgestuurd in westelijke richting. Lopend bovendien. Er zal dus mogelijk toch vrij veel tijd hebben gezeten tussen het moment van de foto en het moment van aflevering op station Maarsbergen.
Van dat laatste moment hebben we trouwens ook geen tijdstip.
Een preciese " time-table " zullen we wel nooit ter beschikking krijgen.

Dat deze groep niet per boot is gekomen neem ik inderdaad ook aan, maar dat de aanwezigheid van de Freyr dat op voorhand uitsloot gaat me wat ver. De Freyr lag aanvankelijk in Nijmegen en is in de middag van de 9e aangekomen in Arnhem en vervolgens afgemeerd aan de Rijnkade. Vanaf die plek is ze absoluut niet in staat geweest elke mogelijke scheepsbeweging (anders dan in de directe omgeving ) te controleren.

» Deze reactie is geplaatst op 27 september 2006 18:59