Discussiegroep

Onderwerp: Opbouw waterlinie

Totaal berichten: 34
2.955 keer gelezen
8 reacties
Categorie: Overig Mei 1940
Winkelman koos voor de Grebbelinie als hoofdverdedingingslinie voor het oosten van vesting holland. in de nacht van 13 op 14 mei trok het veldleger zich evenwel toch terug op de waterlinie. Was de opbouw van de waterlinie hetzelfde als van de grebbelinie, dwz een forntlijn een stop lijn en een ruglijn?
» Dit bericht is geplaatst op 9 juni 2007 22:16
(redactie)
Totaal berichten: 2.294
Nee, de Nieuwe Hollandse Waterlinie / Oostfront van de vesting Holland zag er compleet anders uit. Je moet denken aan een conglomeraat van natuurlijke waterplassen en onder water gezette gebieden, waarbij de accessen werden bestreken door forten. Deze linie bestond, in de loop der tijden geregeld aangepast, al meerdere eeuwen en vormde tot diep in de 20e eeuw het in feite grootste infrastructurele werk dat hier ooit is voortgebracht. Het is echt fascinerend om daar in detail over te lezen.

Gedurende de mobilisatie ( en mogelijk ook al wel iets eerder, maar dat heb ik zo niet in mijn hoofd ) is men bezig gegaan met het moderniseren van de linie. Een voorbeeld daarvan is dat de intussen volkomen verouderde forten ( allang niet meer bestand tegen het moderne geschut ) plaats gingen maken voor betonnen versterkingen. Dat werk vorderde echter maar matig en werd helemaal stilgelegd toen Winkelman de definitieve keuze maakte voor de Grebbelinie als hoofdverdediging. Ook de resterende bezetting werd verder ingekrompen tot onder het minimaal noodzakelijke. De uit de Grebbelinie terugkerende troepen troffen laat op de 13e en de 14 mei dan ook een vrijwel totaal onvoorbereidde linie aan met reeksen niet afgebouwde kazematten. Vrij merkwaardig heb ik altijd gevonden dat zo weinig mensen daarvan op de hoogte bleken. Ook zo'n generaal Harberts, die toch wist dat het de bestemming van zijn terugtrekkende legerkorps zou kunnen worden had geen idee van de deplorabele staat van het Oostfront van de Vesting Holland.

Overigens kende ook de Grebbelinie niet overal een stoplijn ( laat staan een ruglijn ). Waar een ( zeer ) behoorlijke inundatie was aangebracht, zoals b.v ten noorden van Amersfoort, werd feitelijk volstaan met een frontlijn. Speciaal was trouwens dat die frontlijn daar liep ten OOSTEN van de Eem. Zo'n twintigtal kazematten is nog steeds met enige moeite ( want door de natuur overwoekerd ) in de liniedijk terug te vinden. Ook in bepaalde andere sectoren was de stoplijn niet prominent aanwezig.
» Deze reactie is geplaatst op 10 juni 2007 10:21
Totaal berichten: 191
In de Nieuwe Hollandse Waterlinie bestonden - met name op de weinige accessen - achter elkaar liggende lijnen van verdediging, gevormd door meerdere forten. Op het Lekacces waren dat er zelfs vier. Onder generaal Reynders was de bezetting van de linie vrij sterk: zes regimenten infanterie en twaalf afdelingen artillerie. Een uitstekende overzichtskaart waarop de inundaties en alle forten zijn ingetekend vindt men in het boek "De Hollandse Waterlinie", geschreven door Hans en Jan Brand, Utrecht 1986, Uitgeverij L.J.Veen B.V. en Stichting Fort Asperen. ISBN 9020425331.
» Deze reactie is geplaatst op 13 juni 2007 08:58
(redactie)
Totaal berichten: 2.294
Ook het boek STERK WATER ( de Hollandse Waterlinie ) van CHRIS WILL (uitgegeven bij MATRIJS onder ISBNnr. 90 5345 204 4 / 1e druk 2002, 2e druk 2003 ) geeft veel informatie en is voorzien van uitstekend kaartmateriaal, waarop o.a de genoemde diepteverdediging bij de accessen en het net van inlaatpunten voor de te stellen inundaties zeer goed zijn te zien. Het geeft niet alleen de geschiedenis van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, maar ook die van de Oude Hollandse Waterlinie. De vele fraaie foto's zorgen voor een passende afronding.
» Deze reactie is geplaatst op 13 juni 2007 12:22
Totaal berichten: 17
Er is een ver gaande planning geweest (koepels en pantserdelen waren al ik kleine hoeveelheden op voorraad) om de verschillende linies te versterken in de diepte, dit plan was genaamd "het nieuwe betonplan", de bunkertypes zijn werkelijk parels (in vergelijking met de sobere en simpele ontwerpen als de B,-G,-S en Pyramide) van 2500 gewapend betonnen werken o.a. voorzien van observatie koepels, gietstalen koepels voor de Böhlerpag en stalen schietgaten voor geschut.
Verder waren de bunkers veel dikker (tot 1,5m dik gewapend beton).
Helaas voor de liefhebber van vestingwerken is hier niets meer van gekomen door tijdgebrek na de Duitse inval, het schijnt dat op vele plaatsen de voorraden aan grondstoffen al klaarlagen voor het echte werk......
De bunkers moesten de linies meer diepte geven en ook zorgen voor onderkomens voor de troepen (wel praktisch want o.a. in de Grebbelinie zijn er bij mijn weten weinig Pyramides gebouwd....)
Zoals gezegd is er dus van de bunkerbouw niets terecht gekomen, van de pantserdelen gelukkig wel het een en ander over zo staan er in Delft (dependance van het legermuseum Hoeffer) en het Geniemuseum in Vught (de mooiste van de twee) nog twee Pagkoepels, heel mooi en heel apart.
Waarom er is teruggetrokken? daar kan ik zo niet echt een antoord op geven, mogelijk zijn er in het NA nog documenten die er licht op laten schijnen.
Groeten Jack Koorneef
» Deze reactie is geplaatst op 14 september 2007 10:49
(redactie)
Totaal berichten: 2.294
Waarom er is teruggetrokken?
Omdat de Duitsers waren doorgebroken bij de Grebbeberg en de hele stelling dientengevolge in de lucht hing.
Volgens mij is er verder in de Grebbelinie geen enkele pyramide gebouwd, wel aan het Oostfront van de vesting Holland.
» Deze reactie is geplaatst op 14 september 2007 12:33
Totaal berichten: 1
Hoe zag zo'n pyramide er van binnen uit, hoeveel soldaten konden er in en hoe dik waren de muren??
» Deze reactie is geplaatst op 14 september 2007 12:43
(redactie)
Totaal berichten: 2.294
Sommige ( in gebieden waar een vijandelijke aanval zich vermoedelijk zou gaan voordoen ) hadden een weerstandsvermogen W 21 - 28, andere ( waarvoor dat niet gold ) een van W15 - 21 (met deze getallen wordt het kaliber van de afgevuurde granaten aangegeven, waartegen de kazemat bestand moest zijn ).
Daarom verschilden ook de buitenafmetingen. De grootste lengte bedroeg 8.2 resp. 7.2 meter, de grootte breedte 6,2 resp. 5.7 meter en de grootste hoogte 4.85 resp. 4.65 meter. De afmetingen van de binnenruimtes was echter gelijk, de afwachtingsruimte mat 3 x 3.5 meter en kon zonodig 12 man herbergen. Er kon een kachel worden geplaatst en er was slaapruimte (britsen ) voor 8 man.
Soms was een verbrede vloerplaat aangebracht in verband met een gering draagvermogen van de grond. De ingang van de schuilplaats werd gedekt met een schietgat waardoor vanuit de afwachtingsruime vuur kon worden uitgebracht.
Dit type groepsschuilplaatsen is van 1939 - 1940 en week belangrijk af van die welke al eerder ( tijdens de Eerste Wereldoorlog ) waren gebouwd. Er zijn er in de mobilisatieperiode aan het Oost - en Zuidfrontvan de Vesting Holland zo'n 700 aangelegd.
» Deze reactie is geplaatst op 14 september 2007 13:41
(redactie)
Totaal berichten: 2.107
Het Betonplan werd pas in mei 1940 goedgekeurd. Er was nog niets van uitgevoerd, en ook geen gram grondstof voor ingeslagen. De grondstoffen waar u naar verwijst waren bedoeld voor de bestaande kazemat typen, waarvan velen nog niet gebouwd waren.

De koepels waar Koorneef over praat hadden met het Betonplan niets van doen. Het waren lopende opdrachten die al in 1939 geplaatst waren. In januari 1940 werd de opdracht voor 160 stuks geformaliseerd. Ze waren allen bedoeld voor PAG en 5 lang 50 geschut. Enkele waren in mei 1940 gereed voor verscheping.

Het Betonplan was niet zozeer bedoeld om meer diepte in de linies aan te brengen [u verwart de eerdere betonnering op basis van de oude VIS kazematten met dit argument], maar om meer diepte in de versterkte sectoren aan te brengen. Een nuanceverschil. Het plan was bedoeld ter versterking van de frontlijnen met betonnen weerstanden, observatieposten en achtergelegen schuilplaatsen, en vooral betonnering van de stoplijnen die overal permanente versterkingen ontbeerden. Bovendien wilde men af van de kwetsbare S-kazemat en naar een hogere minimale beveiligingsklasse toe [15-21].

De weerstand 15-21 betekende dat langdurige beschieting door 15 cm indirect vuur kon worden doorstaan, alsmede enkele treffers van indirect vuur van 21 cm. Die weerstand werd afgemeten aan de wanden, en niet de schietgaten.
» Deze reactie is geplaatst op 14 september 2007 15:50

Plaats hier uw reactie

Opgelet: We behouden ons nadrukkelijk het recht voor om nieuwe berichten of reacties die voor de thematiek van onze websites en de discussiegroep irrelevant zijn, onbetamelijk of onbegrijpelijk geformuleerd zijn, ongewenste politieke of commerciële lading hebben of inbreuk maken op de privacy van nog levende personen niet te plaatsen. Uw reactie zal pas na goedkeuring door de beheerders zichtbaar zijn in de discussiegroep.

De inhoud van berichten - en daarin vermeldde gegevens en personalia - wordt na publicatie niet gewijzigd en/of verwijderd, tenzij daarvoor een dwingende aanleiding is. Berichtenschrijvers zijn zelf verantwoordelijk voor het toetsen van de inhoud van hun berichten voordat deze worden gepost.

Zie voor meer informatie de Gebruiksvoorwaarden. Tevens verzoeken wij u om kennis te nemen van de FAQ (veelgestelde vragen), wellicht dat uw vraag daar al beantwoord wordt.

Wenst u een gescande foto of ander beeldmateriaal op te nemen bij uw bericht, e-mail deze naar info@grebbeberg.nl en wij verzorgen de plaatsing (meestal nog dezelfde dag).

Bericht:   * 
Uw naam:   * 
 
E-mailadres:     * 
Om ongewenste (spam)berichten op onze website te beperken vragen wij u hieronder een eenvoudige controlevraag te beantwoorden. Berichten worden alleen geaccepteerd indien deze vraag correct is beantwoord.
1 + 1 =     * 
*) = verplicht veld  

2554