(redactie)
Totaal berichten: 2.294
|
Ten aanzien van de aanval van 11 GB het volgende:
De opdracht van bataljonscommandant majoor Bender was om, na het bereiken van Rhenen, met de 1e compagnie de spoorlijn te bezetten van de Rijn tot station Rhenen en met de 2e compagnie de spoorlijn ten noorden daarvan over een frontbreedte van 300 meter.
Het initiatief is gekomen van kapitein-adjudant Rompen van 24 RI, die kwam vertellen dat Rhenen helemaal was verlaten en of 11 GB ( dat ook dat moment met III - 24 RI in reserve lag bij kilometerpaal 107 op de weg van Rhenen naar Amerongen ) de spoorlijn niet weer zou kunnen bezetten.De toestemming hiervoor is gegeven door de commandant van 24 RI, luitenant - kolonel Smit.
De opmars begon volgens het Stafwerk rond 13.00 uur.
Voorop de 1e compagnie met een stuk PAG en een sectie zware mitrailleurs, daarachter de 2e compagie met eensectie zware mitrailleurs en een sectie mortieren
De 2e compagnie bereikte zijn doel niet ( kapitein Hogerland meldt in zijn uitvoerige verslag uitgebreid waarom / een reden was het gerucht dat kapitein Boers van de 1e compagnie zou zijn gesneuveld ), de 1e compagnie drong door tot het station an de spoorbrug. Een kleine afdeling is ook nog ( volgens het verslag van sergeant-capitulant Baring ) ten zuiden van het atation bij de huizen aan de oostzijde van de spoorlijn geweest. Daar is een Duits mitrailleurnest met handgranaten opgeruimd. Volgens soldaat Mulder is men ook doorgedrongen tot de fabriek " De Stoomhamer."
Uiteindelijk gaf de commandant ( kapitein Boers ) het bevel tot de terugtocht, omdat hij de indruk had dat er geen enkel ander Nederlands onderdeel meer in de buurt was.
Boers meldt in zijn verslag niet ( andere verslagen doen dat overigens evenmin ) hoe laat die terugtocht plaats vond.
De aanval van 11 GB ( en dan vooral van de 1e compagnie ) is in zoverre uniek, dat het de enige offendsieve Nederlandse actie tijdens de Slag om de Grebbeberg was die enig succes opleverde. Volgens het Stafwerk werden de Duitsers daardoor o.m tijdelijk verdreven uit de fabrieken " Rhenus " en Stoomhamer" gelegen ten oosten van de spoorlijn zuid van het Viaduct.
Je moet daar, om de geschiedenis recht te doen, wel aan toevoegen dat diezelfde Duitsers toen juist bezig waren zich uit die sector ( ook weer tijdelijk ) terug te trekken.
Kapitein Boers zegt touwens ook in zijn verslag dat hij met betrekkelijk/relatief weinig weerstand te maken kreeg tijdens zijn actie.
Nog even terugkomend op uur en duur van de actie:
Als de opmars werkelijk om 13.00 zou zijn begonnen zou Boers vrij zeker nog Nederlandse onderdelen bij het Viaduct hebben aangetroffen.
je kunt daarbij denken aan b.v de Groep - Gelderman of I - 4 RH.
Het zal dus waarschijnlijk later zijn geweest en daar zijn ook aanwijzingen voor.
Zo geeft het verslag van kapitein Hogerland van de 2e compagnie inderdaad een later tijdstip. Hij spreekt over 14.00 uur als tijdstip van vertrek naar Rhenen.
Hij vertelt ook dat hij, hij staat dan voor het brandende Rhenen en het is volgens zijn verslag 14.30 uur, 6 bommenwerpers laag over de troep ziet vliegen die vervolgens oost van Rhenen bommen uitgooien. Daarna komen noord en zuid vluchtende troepen tevoorschijn. We moeten aannemen dat het niet ging om de bekende STUKA-aanval, die immers rond 13.30 plaats had. Bovendien vertelt ook kapitein Boers in zijn verslag dat hij onder vuur kwam van 6 laag vliegende vliegtuigen. Hij bevond zich toen op zo'n 75 meter van het station Rhenen.
In dit verband moet worden herhaald dat de 1e compagnie apart van en ruim voor de 2e compagnie uit oprukte.
Om 14.30 moest dus nog het station worden bezet en moesten ook de acties oost van de spoorweg nog plaats hebben. Op dat moment waren de laatste troepen in de buurt van het Viaduct zeer waarschijnlijk al of net verdwenen, daarop wijst immers ook het verslag van Hogerland, dat groepen vluchtelingen meldt.
Het verslag van majoor Bender geeft weer een ander tijdstip voor de opmars, namelijk pas rond 16.00 uur. Hij heeft het wel over " mogelijk reeds 16.00 uur ", waaruit blijkt dat hij niet zeker is.
We kunnen m.i als zeker aannemen dat hij hier fout zit.
Afgaande op de " tijdbalk " van Hogerhand lijkt het niet te geaaagd om aan te nemen dat de aanval van I - 11 GB aan de spoorlijn zo ongeveer halfverwege de middag zal zijn uitgevoerd.
Zo in de buurt van 15.00 - 15.30.
Maar mogelijk toch ook later.
Lees je b.v het verslag van sergeant Delissen dan lees je daar het volgende ( men staat op de genoemde 75 meter van het station om volgens het verslag van kapitein Hogerland 14.30 ( het moment dat deze noteerde voor het zien overvliegen van 6 Duitse vliegtuigen ): " Na de korte pauze werd er op ons gemitrailleerd uit vliegtuigen en gebombardeerd. Het leek wel alsof de hel losgebroken was. Uit het station werden we beschoten met geweren en mitrailleurs......... De kapitein gaf bevel om terug te trekken. Onder vuur zijn we teruggegaan naar het centrum van Rhenen en vandaar naar de uiterwaarden. Onze compagnie was niet in het gegeven tempo opgerukt ( bij het station stond dus maar een kleiner deel van de compagnie ). De secties links en rechts waren ver achtergebleven. Op de terugweg ontmoetten we beide secties in de buurt van de uiterwaarden. Hierna zijn we met de gehele compagnie teruggegaan naar het station".
Dit zal allemaal de nodige tijd hebben genomen, zodat 15.00 - 15.30 mogelijk nog aan de vroege kant is.
Vaststellen van tijdstippen en duur van bepaalde acties is over het algemeen een toch wat hachelijke zaak.
Wat de duur betreft lijkt enkele uren een goede, verdedigbare optie.
En de uiteindelijke terugtocht zal dan dus op zijn best/vroegst in de late middaguren hebben plaatsgevonden. » Deze reactie is geplaatst op 13 maart 2008 17:48 |
