Discussiegroep

Sinds kort ben ik aan het proberen uit te zoeken wat mijn opa heeft meegemaakt tijdens de meidagen 1940. Van enkele ansichtkaarten uit een erfenis weet ik dat hij de rang van wachtmeester had in 2-II-22 RA. Op deze site heb ik de gevechtsverslagen van 22 RA en II-22 RA kunnen vinden, maar er wordt met geen woord gerept over de 2e batterij II-22 RA; ook de naam van mijn opa komt in de verslagen helaas niet voor.

Nu probeer ik me een beeld te vormen van hoe een batterij artillerie in elkaar zat, en welke functies een wachtmeester binnen zo'n eenheid kon hebben. Zou iemand hier mij daar meer over kunnen vertellen?

Verder vroeg ik me af: zijn er ook gevechtsverslagen geschreven door iedere batterij afzonderlijk? En zo ja, waar zou ik die dan kunnen vinden?

» Dit bericht is geplaatst op 12 maart 2017 18:02

Commandant van 2 - II - 22 RA was de kapitein Prinz. Van hem is klaarblijkelijk op het NIMH geen verslag aanwezig. Er wordt namelijk geen catalogusnummer vermeld en toegevoegd zijn de letters N.A
Je mag aannemen dat dit NIET AANWEZIG betekent. Hetzelfde geldt voor de andere afzonderlijke batterijen van 22 RA. Er is alleen een regimentsverslag en daarnaast 2 afdelingsverslagen.

» Deze reactie is geplaatst op 13 maart 2017 15:34

Het is niet zomaar, en in een paar woorden te zeggen hoe een batterij 7 veld er in mei 1940 uit zag en welke functies een wachtmeester(hierna afgekort tot wmr) binnen zo'n eenheid kon hebben. Een batterij was kleinste eenheid van een regiment veldartillerie. Dat bestond in het geval van 22 RA uit twee afdelingen, elk met drie batterijen (3 x 4 stukken) kanonnen 7 cm veld. In totaal zullen bij 22 RA inclusief bijkomende functies ruim 270 wachtmeesters ingedeeld zijn geweest. De bij de veldartillerie gebruikelijke afdeling 12 cm houwitser met munitiecolonne ontbrak bij dit regiment. De kans is groot dat uw opa één van de stukscommandanten is geweest. Elke batterij had er daarvan 8 (vier dienstdoende stukscommandanten, vier vervangers). Hoofdtaken waren dan het in goede staat (laten) houden van geschut, paarden en uitrusting, het commanderen van de korporaals en manschappen bij verplaatsingen en het in stelling brengen van het geschut, het commanderen van de stuksbediening en munitiewerkers (6)die bij "zijn" stuk behoorden. Andere functies van wachtmeesters bij een batterij waren o.a. hulprichter, wmr verkenner, wmr vuurregelingdienst, wmr terreinmeetdienst, commandant telefoongroep, commandant gevechtstrein (volgwagens voor keuken, bevelsmiddelen, fourage, (opper)wachtmeester-administrateur.
De dagelijkse dienst begon op gewone weekdagen tussen om 6.00 met reveil, daarna voor de beredenen (de militairen die een paard bereden en moesten verzorgen) eerst staldienst, dan pas eten, daarna in de regel rond 7.00 ziekenrapport, 7.30 werkappel, 7.30 - 12.00 ochtenddienst, 13.30 -16.30 middagdienst, 17.00 middagappel, 22.00 avondappel. Een wachtmeester kon zo nu en dan wachtdienst krijgen, en dan bijvoorbeeld "kamerwacht" of "sergeant van de week" zijn.

Ik raad u zeker aan eens langs het Nederlands Artilleriemuseum te gaan. De deskundige vrijwilligers daar zullen u veel meer kunnen vertellen en laten zien.

» Deze reactie is geplaatst op 15 maart 2017 14:57

Dank voor jullie reacties! Jammer dat het NIMH geen verslagen heeft van de afzonderlijke batterijen van 22 RA, maar het is niet anders. Het artilleriemuseum daar had ik nog helemaal niet aan gedacht, bedankt voor de tip. En ik begrijp uit de reactie van CJR dat een batterij artillerie een stuk ingewikkelder in elkaar zit dan ik dacht.

Ik ben intussen op internet wat verder gekomen met zoeken, daar kwam ik o.a. dit document tegen: http://documents.tips/documents/artillerie-mei-1940.html. Pagina 39 van dat document behandelt 22 RA. Maar helaas daar niet veel nieuwe informatie ten opzichte van wat jullie op deze site hebben staan. Wel de namen van de batterijcommandanten; volgens dat document heette de commandant 2-II-22 RA kapitein J.A.M. Prins. Dat lijkt me dezelfde persoon als kapitein Prinz uit H Goemans reactie, even afgezien van een typfout.

Wat ik me nog afvroeg: in de verslagen is herhaaldelijk sprake van aanduidingen als "rechterbatterij", "linkersectie" en dergelijke. Was dit een benaming die afhankelijk was van hoe de batterijen opgesteld waren (d.w.z., de rechterbatterij is die batterij die in een gegeven opstelling toevallig aan de rechterkant lag) of waren dit permanente benamingen voor de verschillende batterijen (d.w.z., werd bijvoorbeeld 1-II-22 RA de linkerbatterij genoemd ongeacht waar die batterij daadwerkelijk in stelling lag). Of misschien beide? In welk geval de opstelling van de verschillende batterijen ten opzichte van elkaar steeds hetzelfde was.

De benaming "rechtersectie" brengt me een beetje in de war. Want voor zover ik begrepen heb is een sectie 1 stuk geschut, en met 4 stukken geschut, en dus 4 secties is er dan een sectie te veel voor een links / midden / rechts aanduiding. Of heb ik het verkeerd begrepen en bestond een batterij uit 2 secties, ieder met 2 stuks geschut?

» Deze reactie is geplaatst op 15 maart 2017 19:53

De rechterbatterij was de batterij die aan de rechterkant lag. Voor zover ik weet bestonden batterijen uit 2 secties van 2 vuurmonden elk.

» Deze reactie is geplaatst op 16 maart 2017 11:11

Meestal werden de aanduidingen "links", "rechts", en "midden" van batterijen en secties wel bepaald door de werkelijke plaats. Maar bij batterijen soms ook los daarvan, bepaald door het nummer van de batterij. Uitgangspunt voor nummering was het uiterst rechtse punt van de stelling (het "nulpunt"). Dat was de plaats van het eerste stuk van (meestal) de eerste batterij. De stukken binnen de batterij werden van links naar rechts genummerd van 1 tm 4.
Normaal gesproken stonden de eerste en de tweede batterij op de hoeken van de stelling. De eerste batterij (in het voorbeeld van II-22 RA dan 1-II-22 RA) dus rechts, de tweede batterij (2-II-22 RA) links, de derde (3-II-22 RA) in het midden. Door verplaatsingen als dat nodig bleek voor nieuwe schietopdrachten kon dat anders worden.
Het woord "sectie" wordt in verschillende betekenissen gebruikt. Bij de artillerie voor een eenheid van twee stukken (een halve batterij) maar ook voor een eenheid van twee batterijen.
Het militair taalgebruik is (was) dus inderdaad hier en daar verwarrend.

» Deze reactie is geplaatst op 16 maart 2017 11:13

Sorry, mijn fout. De stukken werden (zoals er staat) vanuit het nulpunt van de batterij genummerd, dus van rechts naar links met 1 tm 4.

» Deze reactie is geplaatst op 16 maart 2017 11:25

Nogmaals bedankt voor jullie reacties, dat verheldert een en ander aanzienlijk.

» Deze reactie is geplaatst op 16 maart 2017 19:09