Discussiegroep

Wie was de eerste leider van de afdeling sport en spel, de wa afdeling van de NSB (duitsland) die op de Grebbeberg is gesneuveld ????

» Dit bericht is geplaatst op 3 november 2004 22:01

Wat een cryptische vraag zeg? Kun je proberen je vraag wat duidelijker te stellen?

- Zoek je de eerste leider van de NSB in sport en spel
- Zoek je de eerste leider van de WA
- Zoek je de eerste leider van de NSB in sport en spel in sneuvelde in Nederlandse dienst
- De eerste in Duitse dienst
- Sneuvelde hij in 1940 of in 1944/1945

Wellicht dat met een beetje meer info we kunnen helpen. Of is het een quiz en weet je het antwoord al, maar kijk je of wij het weten (haha)? Ik ben wel benieuwd naar het antwoord overigens.

» Deze reactie is geplaatst op 4 november 2004 01:48

Goed, het was al wat laat (voor mij).

Het is geen quiz vraag. Sport en Spel was een (militaristische) suborgaan van de Bond voor Nationaal Socialisten in Duitsland. Die Bond was in haar oorsprong weer een subafdeling van de NSB en is opgericht in 1939 na de wetswijziging betreffende leden van Nederlandse organisaties in het buitenland.

Het gaat mij om de naam van de eerste leider van die organisatie waarvan mij bekend is dat die werd opgeroepen in Nederlandse krijgsdienst, hij was tenslotte Nederlander. Hij is op de Grebbeberg in mei 1940 in Nederlandse dienst gestorven.

» Deze reactie is geplaatst op 4 november 2004 09:51

Mijn documentatie over Sport en Spel levert de naam op van F vd Veen.
Op de Grebbeberg is gesneuveld GFJ vd Veen, behorend tot de MC van III - 11RI.De voorletters kloppen niet helemaal, maar het geboortejaar 1899 ( de gezochte zal tenslotte niet meer zo jong zijn geweest ) zou op hem kunnen wijzen.
Maar ik moet toegeven, voor hetzelfde geld is er helemaal geen verband tussen deze 2 namen.
Enfin, misschien kun je er wat mee.

» Deze reactie is geplaatst op 4 november 2004 12:21

Allert, even een kleine zijstap in deze discussie. In jouw wedervraag aand de heer Bruinsma om zijn vraag duidelijker te specificeren vraag je ook wanneer hij op de Grebbeberg is gestorven; 40 of 44/45. Is de Grebbeberg ook als verdediging gebruikt door de duitsers?

» Deze reactie is geplaatst op 4 november 2004 13:01

Het is in 1945 niet ( meer ) tot gevechten OP de Grebbeberg gekomen.
Wel dicht in de buurt, zoals bij Woudenberg en Veenendaal.
Zoek bij " Pantherstellung ".

» Deze reactie is geplaatst op 4 november 2004 13:47

Tja, ik blijf hier het antwoord schuldig hoor. Het bevreemd me ook wat omdat naar ik meen alle Nederlandse dienstplichtigen met een Duitse band werden verwijderd uit de dienst. Dit naar aanleiding van een aantal incidenten. Ik kan me moeilijk voorstellen dat een voornaam NSB kaderlid uit Duitsland bij ons in krijgsdienst bleef. Maar alles kan. Is hij niet aan Duitse kant gesneuveld, of zat hij niet bij een van de speciale Commando's waar jij (Joost) zoveel over weet? Misschien is dat wel een retorische vraag, want dan zou jij je vraag natuurlijk niet hier aan ons stellen!

Wat betreft 44/45 op de Grebbeberg. Inderdaad was de stelling door voornamelijk Hollandse SS bezet tijdens de jaren 1944 / 1945. Er zijn een aantal maal artilleriebeschietingen geweest vanuit de Betuwe op de Pantherstellung, en ook een aantal schermutselingen vlakbij. Daarom dacht ik dat hij wellichgt als Hollandse SS'er bij de Grebbeberg gesneuveld zou kunnen zijn.

» Deze reactie is geplaatst op 4 november 2004 14:19

Van Veen was het niet helaas. Die gedachte is wel sterk gevonden overigens, maar hij was in 1943 districtleider (in Duitsland) van de NSB. De NSB had na de bezetting de Duitsland afdeling weer aan zich getrokken.

Het moet dus een ander zijn. De bron is bericht van de Tweede Wereldoorlog van Dr. N.K.C.A. in t Veld : "De eerste leider van `Sport en Spel' werd al gauw wegens militaire dienst in Nederland - hij zou in mei 1940 op de Grebbeberg sneuvelen ...."

» Deze reactie is geplaatst op 6 november 2004 13:17

Joost, ik heb de lijst van alle Nederlandse gesneuvelden in mei 1940 doorgelopen en kom niets tegen dat wijst op jouw vraag.

Volgens mij (en Allert gaf dat ook al aan) is er voor het uitbreken van de oorlog een soort 'zuivering' binnen het Nederlandse leger geweest waarbij iedereen die de NSB of een dergelijke partij aanhing werd weggestuurd. Ik meen overigens dat dit alleen betrekking had op officieren! Ik weet ook bijna zeker dat om die reden de oorspronkelijke commandant van het 8ste Regiment werd afgezet en werd opgevolgd door Hennink.

» Deze reactie is geplaatst op 6 november 2004 13:34

Ik heb intussen een e-mail gestuurd naar het NIOD in Amsterdam.
Als ze het ergens kunnen opdiepen is het daar wel.

» Deze reactie is geplaatst op 6 november 2004 14:46

Naar aanleiding van de duitsgezinde dienstplichtigen, een aantal in Duitsland werkzame mannen is opgeroepen voor de Nederlandse militaire dienst in de mobilisatie. Zij werden met name bij regimenten geplaatst die enigszins buiten het te verwachten strijdtoneel lagen, zoals bij Hoek van Holland. Zij zaten als ik me goed herinner, met name bij een aantal "hoog" genummerde regimenten (infanterie heb ik het over)

» Deze reactie is geplaatst op 27 november 2004 16:32

De vraag van destijds kunnen we inmiddels beantwoorden. Het gerucht had betrekking op luitenant van de Veen. Hij was betrokken bij de opzet van de Sport en Spel organisatie van de NSBND. De omstandigheden van zijn sneuvelen zijn ons niet bekend noch of hij hulp heeft verleend aan de Duitsers op de Grebbeberg. Men mag de conclusie trekken die men gerede acht, maar voor mij staat (nog) niet vast dat van der Veen zich niet als een goed Nederlands officier heeft gedragen. http://www.grebbeberg.nl/index.php?page=veen-g-f-j-van-der

» Deze reactie is geplaatst op 6 augustus 2013 14:43

Hugo en ik hebben de zaak in onderzoek en wellicht heeft de NSB zich wel vergist in de Van Veen, die zij aan de Grebbeberg relateerden. Daarenboven is op Vd Veen zijn handelen in mei 1940 volgens mij niet veel af te dingen geweest. We komen erop terug.

» Deze reactie is geplaatst op 6 augustus 2013 16:00

Ketelaar plaatst het overlijden van Gerard van der Veen (die hij NSB-er noemt) aan de Grebbeweg bij de doorbraak van de groep Wackerle. Hij is echter gevonden aan de Nieuwe Boslandweg, bijna een kilometer verderop.
Dat de Duitsers bij het hanteren van namen in paperassen bewust of onbewust nogal wat schrijffouten maakten is wel bekend maar ik denk dat men in Hou en Trou wel de goede luitenant noemde en ook de goede persoon bedoelde.
Gezien de rol die de leden van Sport en Spel speelden bij de inval is het natuurlijk ongelofelijk dat een man als van der Veen zo dicht bij de strijd is kunnen komen.
Het geval van Gemmeke van 11 RI (depot bataljon) leerde ons al eerder wel dat officieren vanwege hun duitsgezindheid niet snel werden gediskwalificeerd.
Wordt vervolgd vermoed ik zo. Het NIOD heeft geen persoonsdossier van deze van der Veen.

» Deze reactie is geplaatst op 6 augustus 2013 17:24

Merkwaardig en tegelijkertijd ook schokkend dat een landverrader rust op een militair Ereveld.
In bijvoorbeeld Amerika en Frankrijk kent men daaromtrent een geheel andere traditie.

Onachtzaamheid van de OGS ?

» Deze reactie is geplaatst op 6 augustus 2013 21:58

AKA. Legt u eens uit. In welke hoedanigheid is Vd Veen een landverrader geweest?

Vd Veen heeft zich niet met de Duitsers ingelaten of diensten voor hen verricht in de periode dat er vijandschap tussen Nederland en Duitsland was.

Er is nog geen fractie van bewijs dat hij staatsgeheimen of defensiegeheimen aan de Duitsers heeft doorgespeeld.

Er lijkt slechts aanleiding om vast te stellen dat Vd Veen betrokken was bij een organisatie die zich na 10 mei 1940 collaboratief zou gaan verhouden met Duitsland.

Het Sport en Spel programma waar menigeen op doelt, dat met de geheime commando's in Asperen (zbV.800) verbonden werd, kreeg pas zijn beslag toen Vd Veen al gemobiliseerd was. Hij is in het uitgebreide onderzoek naoorlogs (verhoren te Vught) van talloze deelnemers en enige NSB'ers nimmer genoemd. Een lange lijst met namen toont geen Vd Veen. Geen enkele betrokkenheid met de zbV.800 acties lijkt dus aantoonbaar.

Landverraad is een titel waar heel precair en weloverwogen mee om moet worden gegaan. Zelfs de leden van de NSB staan niet rechtstreeks in evident verband met landverraad. Ik hecht er persoonlijk zeer sterk aan om mensen hun namen niet zomaar met zulke zware beschuldigingen te bezoedelen. Zeker niet als men terzake niet of nauwelijks is geïnformeerd. En in die categorie, zo neem ik de vrijheid, denk ik AKA in te moeten delen.

» Deze reactie is geplaatst op 7 augustus 2013 10:28

AKA, het gaat mij veel te ver om zijn naam meteen te verbinden aan landverraad. De eerste tekenen dat de Duitse tak van de NSB binding kreeg met de zbV 800 operaties zijn van november 1939 terwijl van der Veen in april 1939 als reserve-officier actief ging dienen in het Nederlandse leger. Hoewel het voor de hand lijkt te liggen dat hij contact bleef houden met deze Duitse tak, staat dat geenszins vast.
Ook omtrent zijn handelen op de Grebbeberg is tot nog toe bitter weinig bekend. Dus om zijn handelen direct landsverradelijk te noemen, daarvoor zijn er domweg onvoldoende aanwijzingen. Hoewel alle NSB-ers voor mei 1940 al landverraders werden genoemd wil ik die term niet aan alle NSB-ers ophangen. In het geval van van der Veen weten we het op dit ogenblik domweg niet.

» Deze reactie is geplaatst op 7 augustus 2013 15:15

Het is in dezen van belang wat je exact verstaat onder de begripsbepaling landverraad. Er is in de juridische portee niet eensluidend een formulering voor te geven. Het is eerder een verzamelbegrip.
Dat landverraad enkel in een situatie van oorlog aan de orde zou zijn, is niet correct. Hoewel in dat verband de term 'hoogverraad' dikwijls meer opgang doet.

Mijn bijdrage was zeker niet bedoeld om deze op een enkel woord 'te pakken'.
Mijn ontgoocheling betreft het feit dat een personage die zulk een weerzinwekkende en verwerpelijke ideologie aanhing begraven ligt te midden van - en naast degenen die de facto juist het slachtoffer van dit gedachtegoed zijn geworden.

» Deze reactie is geplaatst op 7 augustus 2013 19:19

Ik ga hieronder uitleggen waarom ik het fundamenteel met de onverstandige woorden van AKA oneens ben. Ik maak namelijk ernstig bezwaar tegen de valse premisse als zou nationaalsocialisme in de bron een verwerpelijke ideologie zijn geweest. Dat is absoluut niet aan de orde. Nationaal-socialisme of fascisme was een sterke stroming in dat betreffende era, zoals het communisme/marxisme dat evenzo was. Het is pas bezoedeld geraakt door het nazisme, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Voordien was het in bijvoorbeeld Italië, waar het fenomeen rassenwetten niet bestond, gebleken een passend antwoord te zijn op communisme. Zo sterk zelfs dat Churchill het wenste te aanvaarden als een paardenmiddel tegen het door hem (begrijpelijk) gevreesde communisme.

De maatschappelijke ontwikkelingen in de periode 1900-1940 gingen razendsnel en het hoge tempo van declassificatie van de samenleving, van ontmanteling van oude waarden en verworvenheden en van socialisering van de samenleving brachten voor de traditionele harde kern talloze shockerende ontwikkelingen.

Nederland had als gevolg van zwak beleid en isolationisme aan het einde van de 19e en begin van de 20e eeuw een vlakke ontwikkeling doorgemaakt en ging de periode van WOI in met weinig vet op de botten. De blokkade der belligerenten maakte dat de oorlog, zeker in 1917 en 1918, de Nederlandse maatschappij en economie meer ontwrichtte dan de eerste drie jaar van de Duitse bezetting jaren later. Een grote armoedeval was het gevolg.

Toen de oorlog eenmaal voorbij was, volgde de, voor veel conservatieve Nederlanders onverteerbare, coupe van onze zuiderburen, die trachtten om via het vermaledijde Verdrag van Versailles - de Franse routekaart naar een volgende Europese oorlog - een aantal grove grenscorrecties door te drukken ten koste van Nederland. Zo wilden de Belgen Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg terug en legden een ontwerpplan bij de grote vier neer om dit middels het Traktaat volkenrechtelijk te laten opleggen. Het Verenigd Koninkrijk en de VS staken er gelukkig een stokje voor, maar de vernedering van onze minister van Buitenlandse zaken, die tot tweemaal toe door de Entente ter verhoor werd gesommeerd, werd volksbreed gevoeld. Toen uiteindelijk enige concessies werden afgedwongen, zoals betere natte infrastructurele ontsluiting van België via Nederlandse vaarwegen, werden die concessies in Nederland aangevoeld als een achterbaks door België afgedwongen knieval. Dat, terwijl Nederland honderdduizenden Belgische vluchtelingen jarenlang had opgevangen. Een golf van animositeit jegens de zuiderbuur was het gevolg.

De overheid toonde zich gedurende het interbellum geen sterk bestuur. Vanuit onze tijd gezien zou men dat anders zien en ons nationaal beleid onvoorstelbaar non-democratisch en autoritair achten, maar toentertijd werd Nederland gezien als een provincie Holland en grote vormen van autocratie en verrommeling in de provincie, welke gebieden zich a priori 'los van Den Haag' voelden. Er was steeds minder gezagstrouw. Den Haag was bovendien onwerkelijk isolationistisch en lied zich leiden door oerconservatieven en boekhouders, daar waar verstandig progressief beleid noodzakelijk zou zijn geweest. Nederland was totaal non-Europees en zonderde zich af. Bekrompen, benepen en benauwd waren trefwoorden die menigeen achteraf in de mond zou nemen.

Onderwijl voltrok zich de emancipatie van de arbeider. De tweede revolutie, als we de Franse van 1789 de eerste mogen noemen. Communisme en socialisme waren bij uitstek uiteraard de ideologie waar de arbeider zich bij thuisvoelde. De grote middenklasse en hogere klassen zagen deze ideologieën als antiautoritair. En in beginsel was dat natuurlijk ook het geval. Gedurende het interbellum werd in binnen- en buitenland niets mèèr gevreesd dan de Rode Vlag. De revolutionaire hordes. Troelstra had zijn bijdrage geleverd door nog voor de demobilisatie van het leger in november 1918 in Nederland een poging te doen om de arbeiders massaal op de barricades te krijgen, uiteraard met als droombeeld zijn standbeeld in Den Haag. De oktoberrevolutie van 1917 in Sint Petersburg werd een verheerlijkte metafoor voor de ontluikende zelfbewustzijn van de arbeider. En dan zijn er altijd politici die de dynamiek willen gebruiken 'to ride the wave'. Troelstra was er zo één. Hij wakkerde ook in Nederland de vlam van de Komintern aan, hoewel Troelstra in feite (ondanks zijn revolutionaire opportunisme) een sociaaldemocraat bleef. Onze veiligheids- en politiediensten zagen het rode gevaar als eerste prioriteit. Tot heel diep in de jaren dertig werd het communisme als een wezenlijk, alles ontwrichtend gevaar gezien. Grote bedrijven leverden inlichtingen aan onze inlichtingendienst. Philips had zelfs een eigen inlichtingendienst, waarvan de grote baas als een Europese autoriteit bekend stond als het aankwam op zijn ongekend grote cartotheek van gekende communisten. Duitse, Franse en Britse veiligheidsdiensten deden zaken met hem. De veiligheidsdienst van Philips werkte nauw samen met de GS-III in Nederland. Een zaak die uiteindelijk levensgevaarlijk zou blijken, omdat nazi’s in en nazi-handlangers in dienst werden opgenomen, of van quit af aan betrokken waren. Drie hunner zouden later tot de 21 gedetineerden in Fort Ooltgensplaat behoren. Zie http://www.zuidfront-holland1940.nl/index.php?page=de-21-gedetineerden.

Wat zich in den lande allemaal afspeelde leidde tot een grote mate van mobilisatie van de verontwaardiging bij de gevestigde klasse. Het zou de oorsprong betekenen van talloze kleine en grotere splinterpartijen, vooral voorgesorteerd in de hoek van het nationalisme, ten dele vanuit een christelijke oriëntatie, ten dele ook gewoon seculier. De NSB was één van die splinters en in beginsel een partij die volledig inzette op nationalisme in de vorm van een strenge en sterke overheid en een grote mate van vaderlandsliefde. Er waren nog veel meer van zodanig georiënteerde partijen. Ze waren erg sterk versplinterd. Talloze gezagsdragers voelden zich sterk aangetrokken tot de autoritaire nieuwe partijen. Mede daarom mochten uiteindelijk beroepsmilitairen geen politieke voorkeur meer uitdragen en lid worden van partijen. Gepensioneerde militairen waren hierdoor niet belemmerd, zodat twee prominente (oud)opperofficieren, de generaal Snijders (oud CSG -Opperbevelhebber tijdens WOI) en generaal Seyffart (oud CSG) het in twee verschillende partijen die de Kamer haalden (VNH resp. NSB). Erevoorzitter van de VNH was de in Indië (Atjeh) gelouterde (Commandeur in de Militaire Willemsorde) oud luitenant-generaal Swart. Uit kringen van de HKS is bekend dat vele hunner zich tot de rechts autoritaire partijen aangetrokken voelden. Ook de latere prominent en chef-staf landmacht Michael Calmeyer was tot het verbod voor beroepsofficieren actief lid van de VNH. Het was – met andere woorden – een wezenlijke zaak dat een groot deel van de bewakers van de vrijheid zich juist aangetrokken voelden tot een meer autoritair beleid.

Mussert trachtte al in vroeg stadium mensen te mobiliseren voor een nationalistische partij. Hij had onder meer met de latere kolonel Scharroo (commandant van Rotterdam in mei 40) serieuze verkennende besprekingen. Uiteindelijk vonden de twee mekaar niet. Mussert was als middenkader ambtenaar bij Rijkswaterstaat betrokken geweest bij de Belgische kwestie, en had daar grote wrok aan over gehouden. Nog voordat er een Hitler Duitsland was, was de man al bezig zich op nationalistische politiek voor te bereiden. Dat leidde uiteindelijk tot de NSB, die door toeval en omstandigheden snel tot de verbeelding sprak van 5-10% van de bevolking. Afkalving ontstond toen een stroming in de partij de Neurenbergse Rassenwetten trachtte te implementeren in de doelstellingen van de NSB, maar vele mensen zagen dit (in een tijd dat discrimineren nog vrij algemeen aanvaard was!) niet als een grote belemmering voor lidmaatschap. De hang naar heroriëntatie van Nederland richting een zelfbewuste nationale samenleving met een flinke dot patriottisme (Geuzenvlag) sprak een aanzienlijke groep mensen aan. En de kaderleden van de partij vond men stuk voor stuk terug in vooraanstaande beroepen. Als er geen lidmaatschapverbod was geweest, was een zeer wezenlijk deel van de beroepsmilitairen NSB lid geweest.

In Duitsland zag men een eerste Wirtschaftswunder en vooral ook een Ordnungswunder voltrekken, met name in de steden. Nederlanders werkten massaal in Duitsland, en vele rapporteerden hoe het land opbloeide onder de nieuwe nationaalsocialistische wind. In Duitsland zagen Nederlandse gastarbeiders en bezoekers een autoritair nationalistisch bewind in werkelijkheid en aan de oppervlakte vertoonde dat niets anders dan de tekenen van groot en snel herstel en nationale eenheid. Het straalde kracht en zelfbewustzijn uit. Dat sprak vele aan. En laten we wel wezen, was Hitler in 1938 overleden aan één van zijn vele ziekten of zwakheden, dan was het mogelijk een man geweest, die om een voor Duitsland fortuinlijke kanteling was gememoreerd. Was het zo verwerpelijk dat jonge(re) mensen zich door deze (schijn)successen zand in de ogen lieten strooien. Was het zo verwerpelijk dat een nationalistisch avant-garde dacht dat het Duitse model naar Nederland gekopieerd moest worden?

In 1939 was er geen sprake van dat Hitler een voor anderen duidelijk herkenbare verwerpelijke ideologie aanhing. Er waren toen voor de goede lezer al tekenen van boosaardigheid, maar men is te vaak geneigd dit era met hedendaagse ogen te bekijken. We hadden geen internet en we hadden geen krachten die vandaag’s nieuws al bevatten. Media waren zeer beperkt in hun bereik, zowel van het nieuws als van de lezer. Menigeen kon zich niet verder in de zaak verdiepen dan de oppervlakkige waarneming. Duitsland wist uitstekend het onverteerbare uit de media te houden, politieke moordkampen als Dachau als ‘Moralisch Kurort’ te afficheren. Jodenhaat was alom, ook in Nederland. Sterker nog, een grote harde kern van authentieke Hollandse Joden verzette zich tegen de toestroom van met name Oosteuropese Joden. Nederland bouwde zelf het grote interneringskamp Westerbork, en had overigens Joodse vluchtelingen in zeer bedenkelijke toestanden in het land ondergebracht. De praktiserende Jood was daarbij verre van populair met zijn rare gebruiken, zijn separatistische levensstijl en zijn verheven gedrag. Terwijl de arme Jood, zoals in concentraties in de grote steden, juist om zijn pauperse uitstraling werd beschimpt. Nee, de denkfout van vele snelrechters in het publieke debat, is dat aan de vooravond van mei 1940 Nederland en de wereld zo’n overzichtelijk raster was (waren) als dat waarin we nu leven. In tegendeel. Het was vooral ieder voor zich, er was geen Staat die de problemen oploste.

Lid of sympathisant zijn van een partij als de NSB of VNH was helemaal niet de gotspe die de mensen er vandaag de dag van maken. Let wel, de weinig verheffende Nederlandse Unie, zou tijdens de oorlog zich stuitend dicht langs de massacollaboratie bewegen, voordat de 1.000.000 leden/sympathisanten – toentertijd ca. 20% van ons electoraat – zich van de partij afkeerden. De leden van het driemanschap dat de Unie leidden, zouden later prominente bestuurlijke en politieke functies verkrijgen, één hunner zelfs premier worden. Het kan verkeren, zei Bredero.

Een heel lang verhaal. Tegenover een heel ‘kort door de bocht’ armstoelverdict van AKA. Noodzakelijk om mensen eens te behoeden voor die veel te snelle veroordeling van mensen, in een tijd waar ze nog niet het flauwste benul van hebben, tegen een achtergrond waar wij alleen maar nachtmerries over kunnen krijgen.

» Deze reactie is geplaatst op 8 augustus 2013 12:56

Heren, ik zal het kort houden:

F A P M van der Veen uit Neus is degene die u zoekt. Niet genoemde G F J van der Veen. Sport en Spel kwam in september 1939 onder leiding van KOEHLER, tot dan Kringleider Aken. FAPM van der Veen was Districtsleider der NSB voor West-Duitsland, wordt in een schrijven C.I. No. 1923/'40 dd 24.01.1940 aangeduid als F. van der Veen uit Neuss (plv. Bondsleider en Hoofd van de Afdeeling III - Propaganda) en is na-oorlogs gehoord in het kader van de "Bijzondere Rechtspleging", oa in het proces tegen Julius Herdtmann.

Mij liggen de personalia voor van 55 personen die vanuit "Sport en Spel" of bij zbV100, zbV800 of de Gruppe Student ingedeeld werden. Tevens liggen een grote hoeveelheid van andere, al dan niet Nederlandse, betrokkenen voor. Genoemde GFJ van der Veen ben ik tot op heden nog nergens tegen gekomen in de archiefstukken.

Vooralsnog lijkt mij het persbericht een grote faal van de "Afdeeling Propaganda" van de NSB. Tot het moment dat er inderdaad overtuigend bewijs gevonden wordt betreffende GFJ van der Veen, lijkt mij gepaste terughoudendheid eerder op zijn plaats dan de stuitende beschuldigingen aan het adres van een gesneuvelde Nederlandse militair zoals gebezigd door de ons bekende AKA.

» Deze reactie is geplaatst op 8 augustus 2013 15:06

Er is in deze thread ingehaakt op een oude discussie. Nota bene uit 2004. Dan wordt recent in 2013 (na 9 jaar) gemeld –door een redactielid- dat er thans zekerheid bestaat omtrent het feit wie het betreft en wordt ook een naam genoemd.
Op een dergelijk serieus forum mag je er vanuit gaan dat een dergelijk bericht na een navorsingsperiode van 9 jaar ook daadwerkelijk correct is.

Ik verwijt de heer Bruinsma overigens persoonlijk niets. Laatstgenoemde heeft zijn bron waarschijnlijk ook vertrouwd. Vergissen blijft menselijk

Ik mocht en kon er gewoonlijk van uitgaan dat de genoemde persoon de desbetreffende eerste leider van Sport en Spel betrof.

In dat licht vind ik de beschuldiging van meneer Van Dijk aan mijn adres volstrekt ongepast, onheusch en ongenuanceerd.
Alsof ik zonder enige aanleiding en achtergrond mijn mening heb gegeven !?
Dat is een typisch voorbeeld van de spreekwoordelijke halve waarheid en derhalve een hele leugen.

Uiteraard betreur ik een eventuele persoons/naamsverwisseling ten zeerste. Maar let wel, daar ben ik niet de auteur van (!).

Ik wil de heer Goossens in eerste termijn bedanken voor zijn uitgebreide en interessante toelichting, alhoewel ik het niet –geheel-met hem eens ben. Wordt zo mogelijk vervolgd.

» Deze reactie is geplaatst op 8 augustus 2013 16:52

Geachte AKA,

Tegen beter weten in, maar om aan te tonen hoe u draait:
Op 6.8.2013 te 16:00 uur post A.G.: Hugo en ik hebben de zaak in onderzoek en wellicht heeft de NSB zich wel vergist in de Van Veen, die zij aan de Grebbeberg relateerden.

U was dus duidelijk gewaarschuwd dat e.e.a. niet is zoals het tot dat moment leek, dat er mogelijk sprake is van een persoonsverwisseling. Waarvoor overigens al eerder gewaarschuwd werd (goed lezen!!).

Vervolgens komt u met een reactie op 6.8.2013 te 21:58 uur en om te vervolgen op 7.8.2013 te 19:19 uur met het fraaie:

Mijn ontgoocheling betreft het feit dat een personage die zulk een weerzinwekkende en verwerpelijke ideologie aanhing begraven ligt te midden van - en naast degenen die de facto juist het slachtoffer van dit gedachtegoed zijn geworden.

De bezoeker moge oordelen.

» Deze reactie is geplaatst op 8 augustus 2013 20:14

Laten we de beschuldigingen over en weer maar weer even laten voor wat ze zijn.

Vreemd blijft het dat de NSB een Gerhard vd Veen memoreerde, gevallen voor het vaderland, en gewaard kameraad. Er zijn geen 'concurrerende' Van der Veens gevallen in die dagen en je zou denken dat ze hun kaderleden aardig in beeld hadden, zeker als die in ons leger dienden. Deze casus is en blijft een opmerkelijke.

Welke verhaspeling van feiten of gegevens hier aan de orde is, hebben we allemaal nog niet scherp voor ogen. We kunnen dus hoogstens in hypothese vorm debatteren.

» Deze reactie is geplaatst op 8 augustus 2013 20:27

Het gaat er natuurlijk om meneer Van Dijk, dat u het deed voorkomen dat ik zonder enige aanleiding en reden de naam van G.F.J. van der Veen verbond aan de eerste leider van Sport en Spel.

Onwaarachtig vind ik het dat u het vervolgens doet voorkomen dat ik zonder meer en domweg een Nederlandse militair zou hebben belasterd.

Na de door u genoemde bijdragen -overigens niet afkomstig van de redactie- zijn er verschillende bijdragen geweest die de duiding m.b.t. G.F.J. van der Veen juist boekstaven.
Merkwaardig dat u die nu juist niet vermeld.

Dat u het kennelijk nauwelijks iets kan schelen dat men a.g.v. een betreurenswaardige en foutieve input in een discussielijn tot een incorrecte beoordeling komt, zegt meer iets over uw onvermogen om zaken te verevenwichtigen dan over mijn aanvankelijke geuite mening.
De overdramatisch te noemen opmerking "de bezoeker moge oordelen" is daarvan een bekrachtiging.

En weest ervan overtuigd dat ik de stellige -en beargumenteerde- mening ben toegedaan dan het graf van een overtuigd aanhanger van het nationaal socialisme niet op een Nederlands Militair Ereveld thuishoort.

» Deze reactie is geplaatst op 8 augustus 2013 21:20

Ik denk niet dat de NSBND zich vergist. Daarvoor is de tekst te expliciet en de betrokkenen in die beweging waren te bekend bij de schrijvers en de redacteuren van Hou en Trou.

Eerder heb ik het vermoeden en ik herhaal het vermoeden dat er mogelijk een familiaire betrekking zal zijn geweest tussen GFJ van der Veen en FAPM van der Veen. Het was niet ongebruikelijk dat broers of vaders en zoons betrokken waren bij de NSB of haar nevenorganisaties. Kijk naar de Heubel familie of de familie Kemp, etc. Allemaal welbekend. Evenzo het natuurlijk ook vaak voorkwam dat binnen 1 familie heel verschillende ideologieën of gedachtensystemen speelden of dat de ene veel strenger in de leer was dan de andere. Dat zijn toch inmiddels algemeen aanvaardde gemeenplaatsen en behoeven toch geen verdere introductie.
Daar waar namen in dit verband worden genoemd is wat mij betreft het taboe op de foute Nederlanders toch wel overwonnen. Inmiddels is er zoveel gepubliceerd over goed en fout tijdens WOII. Er mag over de gezindheid toch inmiddels vrijelijk man en paard worden genoemd zonder dat daar kamervragen over worden gesteld. We hoeven toch niet te wachten tot 2025 om namen te kunnen noemen in dit verband.
Dat zou wellicht anders zijn ingeval we spreken over veroordeelden die hun straf nog niet hebben uitgezeten, maar in dat stadium bevindt de discussie zich geenszins volgens mij.

» Deze reactie is geplaatst op 9 augustus 2013 16:12

Onder het voorbehoud dat dit idd de eerste leider van Sport en Spel betreft, vraag ik mij het volgende af.

Hoe is het mogelijk dat de OGS, dan wel de overheid deze omstandigheid heeft laten ontstaan en thans na meer dan 60 jaar niet wijzigt ?

Hebben we het hier over een willens en wetens (ver)zwijgen ?

Dat deze man een gepassioneerd lid was van de NSB en haar gedachtegoed blijkt m.i. evident op basis van het bericht van overlijden in 'Hou en Trou'.

» Deze reactie is geplaatst op 9 augustus 2013 23:27

AKA, legt u dan eerst eens zorgvuldig uit, waarom iemand puur op basis van politieke voorkeur veroordeeld moet worden? Ik vind uw gedachtegoed op dat vlak intoleranter en bedreigender dan menig denkbeeld van de NSB van voor de oorlog, eerlijk gezegd.

Er waren talloze militairen met stille NSB of aanverwante nationalistische sympathie, zoals ik heb trachten schetsen voordat de uitwisseling helaas weer van de inhoud af ging en terugviel naar meningen spuien (Hugo, AKA) en suggestief redeneren (Joost). Deze militairen toonden zich toegewijd.

Het is precies het redeneren van AKA dat er toe leidde dat bijvoorbeeld twee broers in Dordrecht standrechtelijk door de Nederlandse militairen van de LD werden geëxecuteerd. Puur op de suggestie van NSB gedachtegoed en landverraad. Achteraf bleek slecht één hunner NSB lid en was van landverraad absoluut geen sprake. Overste Jo Mussert, zelf een overtuigd liberaal (Liberale Partij), was broer van, maar ook commandant van het depot pontonniers en torpedisten in Dordrecht, daarmee kantonnementscommandant. Werd tijdens en na de meidagen zwaar geslachtofferd in naam, en betaalde de achterklap fysiek met de dood, omdat een doorgedraaide luitenant hem vermoordde, in Sliedrecht op 14 mei 1940. Hetzelfde overkwam een broer van Rost van Tonningen, de omstreden topman van de NSB, in functie als commandant maritieme middelen Amsterdam. De gezagsgetrouwe kapitein ter zee werd als CMM Amsterdam door een dolgedraaide militair neergeschoten, wat hij gelukkig ternauwernood overleefde. De man was volkomen gezagsgetrouw.

Zelfs als de luitenant Van der Veen in kwestie vooroorlogs een rol speelde bij het oprichten van het Sport en Spel gebeuren in Duitsland, maar in mei 1940 zijn vaderlandse plicht deed, en door sommige gewoon als 'buitengewoon flink' wordt getypeerd, dan verdient de man in alle opzichten zijn eregraf.

Laat ik eerlijk zijn. Ik heb niets op met de puriteinse zuiverheid dat een mens zelfs in gedachte zondig kan zijn. Ik vind dat een ongekende beknibbeling van zelfbeschikking en vrijheid van geest. Ik verzet mij ten principale tegen die beknottende breidel. Voor mijn part brandde Van der Veen dagelijks een kaarsje voor Hitler. De man was ingehuurd door ons volk om zijn taak als landverdediger met toewijding te doen. Me dunkt, de man deed dit en betaalde het hoogste offer. En ligt daarom met recht en rede in een graf van de OGS.

Overigens herhaal ik nog maar eens, dat ik walg van anonieme vuilspuierij. Als je zo nodig de morele rechter wil spelen, dan met volle naam en toenaam. Niet als anonieme held, werkelijke helden de maat willen nemen. Gaat er bij mij niet in.

» Deze reactie is geplaatst op 10 augustus 2013 11:07

Laat ik voorop stellen dat de heer Bruinsma naar mijn mening zeker niet suggestief heeft geredeneerd. Hij heeft in deze thread een nog niet ontdekte en -naar mijn mening- tevens pijnlijke kwestie aan 'de oppervlakte' gebracht.

Laat ik mijn laatste bijdrage bijstellen, zulks in die zin dat het thans weinig realistisch is om de OGS nog tot de orde te roepen.
De kwestie had na de oorlog beter tegen het licht gehouden moeten worden.

De genoemde Van der Veen -heeft overigens tot 25-10-1939 in Duitsland verblijf gehouden- wordt in het artikel van Hou en Trou nu bepaald niet als een 'spijtoptant' neergezet.
Het lijkt tegenwoordig wel in de mode om de NSB een beetje meer 'frisser en fruitiger' voor te doen stellen.
Besef wel en weest u zich wel bewust dat de NSB een gedachtegoed aanhing die in menig opzicht zeer verwerpelijk was.

Middels haar WA vond voor de oorlog 'op de straat' reeds op vrij grote schaal intimidatie en geweldpleging plaats.
Alhoewel mogelijk niet zo uitgesproken en uitgewerkt als bij de NSDAP was de NSB overduidelijk antisemitisch.

Dat er w.b.t. loyaliteit en betrokkenheid van haar leden en sympathisanten grote verschillen bestonden, doet op zich niets af aan de eerste constatering. En ingevolge het 'Hou en Trou' artikel is deze V.d. Veen nu bepaald niet in te delen bij de 'light' versie van de NSB aanhang.

Uw 'kaarsje branden' vergelijking vind ik vreemd, maar tegelijkertijd laat het wel zien dat u kennelijk weinig oog hebt voor de psychologie omtrent de menselijke wil en zijn handelen daaruit.
Een Nederlandse officier die in mei 1940 dagelijks een kaarsje zat te branden voor Hitler kan met inachtneming hiervan immers geen (goed) officier genoemd worden en ook niet zijn geweest.
Wie het vat, vatte het.

Ik blijf erbij, een pijnlijke kwestie. Het had in 1945 beter behandeld dienen te worden.

Aangaande de broer van A. Mussert... ik heb het prettige genoegen gehad een periode de directe collega te zijn geweest van de destijdse buurjongen van overste Mussert.
Van hetgeen hij over een langere periode heeft waargenomen -let wel niet stiekem, maar gewoon wat je als buren dagelijks van elkaar ziet en bemerkt- stel ik mij op het standpunt dat overste Mussert wel degelijk nauwe banden had met de NSB van zijn broer en dat hij zeker niet zo 'onschuldig' was als vaak wordt beweerd.

» Deze reactie is geplaatst op 10 augustus 2013 13:23

Ach jee, het wordt nu gewoon roddel en achterklap.

U gaat wederom niet op de portee van de zaak in, maar vervalt in platitudes en wat algemene meninkjes om de aandacht af te leiden van gebrek aan kennis. Ik ga niet meer met u in debat op die basis. Het verleden heeft me wijs gemaakt wat dat betreft.

Wat Jo Mussert betreft wens ik naam en toenaam van die buurjongen te vernemen. Doet u dat maar via de mail. Maar ik wil man en paard bij dit soort roddel en achterklap. En anders verklaar ik u tot een verklaarde kletsmajoor. U doet aan 'fact dropping', zonder ooit boter bij de vis te leveren. Het zal u verder een zorg zijn dat u mensen hun naam bezoedelt.

» Deze reactie is geplaatst op 10 augustus 2013 15:14

Meneer Goossens giet weer eens een van zijn fiolen vol toorn leeg.
Ik begrijp uw felheid (nijdigheid) overigens niet.
De verblijfsgegevens m.b.t. Van der Veen zijn van de Gemeente Nijmegen afkomstig. Verder heb ik naar mijn mening niets onwelvoeglijks opgemerkt.

Ik zal nagaan of ik de naam van de voormalige buurjongen per mail u kan doen toekomen.
U mag daar t.z.t. alle onderzoeksactiviteiten op loslaten, zulks wel met dien verstande dat zijn en mijn privacy beschermd en gewaarborgd blijft.

Overste Mussert was m.i. vooralsnog geen krachtdadige figuur. Deze man begreep eenvoudigweg niet de implicaties die voortvloeiden uit het feit dat hij als beroepsofficier gehuwd was met een fanatieke NSB'ster.

Mijn voormalige collega heeft mijzelf verteld dat hij met eigen ogen (en oren) -tot vlak voor de oorlog- regelmatig getuige is geweest van bijeenkomsten in de tuin van de familie Mussert met een overduidelijk en onversneden NSB gehalte.
Op deze bijeenkomsten was vaak ook sprake dat de aanwezigen geüniformeerd waren in NSB/WA/Jeugdstorm 'outfit'.

Ingevolge zijn eed als officier had Overste Mussert een keuze dienen te maken.
Beter nog gezegd, hij had zijn eed als officier gestand moeten doen. Het lijkt er evenwel op dat hij in belangrijke mate onder de beïnvloeding van zijn vrouw en haar politieke entourage is gebleven.
Het heeft hem persoonlijk, zijn gezin en de stadsverdediging groot onheil bezorgd.

Achteraf gezien is deze onverantwoorde houding welhaast misdadig te noemen.
Er zijn immers in Dordrecht mede a.g.v. zijn falende optreden doden gevallen.

» Deze reactie is geplaatst op 10 augustus 2013 18:50

Kijk eens aan. U vergeeft me hopelijk dat ik deze herhaling van zetten lekker laat voor wat hij is. Dit forum wordt op geen enkele wijze verrijkt door nog een reactie van mijn kant op uw episteltjes.

» Deze reactie is geplaatst op 11 augustus 2013 10:46

@ de heer Goossens

Ik heb zojuist de naam en enkele bijzonderheden m.b.t. de voormalige buurjongen van de familie Mussert u per mail doen toekomen.

Mvgr,
AKA

» Deze reactie is geplaatst op 11 augustus 2013 12:58

Ik raad AKA aan het volgende eens te lezen. Gebaseerd op degelijk onderzoek. Daarin komen de elementen van zijn voormalige collega en 'buurman van' ook terug, alleen wel teruggebracht in een context.
http://www.zuidfront-holland1940.nl/index.php?page=overste-mussert---een-geval-apart

» Deze reactie is geplaatst op 11 augustus 2013 17:58

Bij een eerste navorsing is duidelijk geworden dat Ger(h)ard van der Veen en Frederik van der Veen inderdaad broers waren. Dat levert op zichzelf natuurlijk nog geen aanwijzing op dat de luitenant verraderlijk zou hebben gehandeld tijdens de meidagen 1940.
Laat volstrekt helder zijn dat er ook overigens geen aanwijzingen zijn dat luitenant van der Veen zijn officiersplichten zou hebben verzaakt. Dat van der Veen ten onrechte een plaats zou hebben gekregen op het ereveld is een bewering die ik thans verre van mij werp. Het onderzoek gaat voort.

» Deze reactie is geplaatst op 14 augustus 2013 12:01

Ik vermoed dat u in uw onderzoek deze Van der Veen niet zult "betrappen" op een uitspraak overeenkomstig de dappere Jacometti: "Leve de Koningin ! - weg met de moffen !".

Ingevolge zijn politieke voorkeur had deze Van der Veen met de eerstgenoemde persoon niets en zag hij de 'moffen' als de bevrijders van Nederland en een 'broedervolk' binnen een 'Groot Europa'.


.. Over het verzaken van de plicht van een Nederlandse officier in mei 1940 gesproken ...

» Deze reactie is geplaatst op 14 augustus 2013 23:08