Discussiegroep

http://www.grebbeberg.nl/bibliotheek/data/art00117.html

Enkele jaren geleden al las ik dit artikel in het boek 'Vijftig jaar na de inval'. Het kwam op mij over als een hap-snap artikel dat 'even snel' in elkaar was gedraaid voor een congres, zonder goed bronnenonderzoek. Ik was dan ook erg verbaasd om in het nieuwe boek van prof. Amersfoort ('Ik had mijn Roode-Kruis band afgedaan') op blz. 76 een verwijzing te zien naar dit bewuste artikel.

Zo schrijft dhr. Schulten in zijn artikel:
"Eén van de Nederlandse soldaten die zich tijdens de gevechten op de Grebbeberg bijzonder heeft onderscheiden en daarvoor de Militaire Willemsorde kreeg, was J.F.C. Toelen. Deze ontwikkelde tijdens de strijd een grote activiteit en ontdekte op een bunker aan de voet van de Grebbeberg een witte vlag. Hij verwijderde deze en opende op de naderende Duitsers het vuur. Door de Duitse bril gezien zag deze Nederlandse heldenmoed er geheel anders uit. Een van de SS'ers die aan de strijd deelnam, schreef later: 'Unfair war es zum Beispiel, dass mehrfach die weisse Flagge auf Bunkern gehisst wurde und unsere Stosstrupps alsdann aus vorbereiteten Flankenstellungen unter Feuer genommen wurden'."

De opmerking dat soldaat Toelen (M.W.O.) na het verwijderen van de witte vlag (een zakdoek aan een bajonet) zou hebben gevuurd op naderende Duiters is niet terug te vinden in de militaire verslaglegging en lijkt te berusten op een misverstand en bij te dragen aan, zoals Schulten het noemt, 'het vertekende beeld': geen enkel rapport maakt melding van het feit dat Toelen heeft geschoten. Wel blijkt uit de verslagen is dat er op het moment van het weghalen van deze vlag geen Duitser in het voorterrein te zien was. De kans dat andere onderdelen in de directe nabijheid het vuur wel zouden hebben geopend is ook gering, aangezien er, met name in het middenvak van het Hoornwerk, vrijwel geen munitie meer was. Ik ben dus erg benieuwd naar bewijsmateriaal voor deze stelling!

Verklaring op 17 Juni 1940 van Dirk Cornelis de Ridder:


"...Toelen en ik zagen toen (12 mei), dat op de stelling van Luitenant Niemantsverdriet een witte vlag stond. Toelen zeide: "Dat gaat niet" en ging naar de stelling toe. Eenigen tijd later kwam hij bij mij terug. Ik droeg hem op den Kapitein Collette mede te deelen, dat mijn halve sectie weg was, dat ik zoo goed als geen munitie meer had; dat de stelling van Luitenant Niemantsverdriet vernield was en dat deze niet meer kon vuren...." (lees de volledige verklaring)



Verhoor op 4 Juli 1940 van den reserve 1e Luitenant C.A. Niemantsverdriet:


"...Wij hielden de witte vlag op (12 mei), zoolang de vijand er nog niet was, want wij wilden het artillerievuur niet weer laten beginnen. Een soldaat van vaandrig de Ridder is geweest om te zeggen, dat wij de witte vlag moesten weghalen, want die soldaat wilde doorvechten. Toen heb ik gezegd, dat ik het nog een poosje zou aanzien - de soldaat had, geloof ik, de vlag weggehaald. De vlag was een zakdoek, die aan een bajonet was gebonden...." (lees de volledige verklaring)

Overigens wordt zowel in het artikel van Schulten, wat natuurlijk inmiddels bijna 15 jaar 'oud' is, als in het nieuwe boek van prof. Amersfoort verwezen naar het boek 'Kameraden bis zum enden' geschreven door Otto Weidingen. Een boek dat de geschiedenis van het Regiment Der Führer beschrijft met voorwoord van Paul Hausser (overl. 1972) en Georg Keppler (overl. 1966), beiden van begin tot einde actief bij de SS. Nu is mijn kennis van de gebeurtenissen in de verdere oorlogsjaren beperkt, maar is dit boek 'historisch betrouwbaar' in die zin dat het ook de gruweldaden beschrijft die de SS beging in de (latere) oorlogsjaren? In andere woorden: schetst dit boek een zelfde beeld over het optreden van dit Regiment zoals dit ook door andere partijen wordt beschreven?

» Dit bericht is geplaatst op 15 april 2005 10:04

Allert heeft in zijn brochure al gewezen op een paar enormiteiten in het boek van Weidinger. Het is een groot heldendicht.
Ik denk dus dat we er niet zover naast zitten als we de vraag met NEE beantwoorden.

» Deze reactie is geplaatst op 15 april 2005 10:43

Klopt, maar die hebben vooral betrekking op de meidagen 1940 en daar gaat de discussie nu juist over. Ik vraag mij af of al die gepleegde feiten waarover we het met z'n allen blijkbaar wel eens zijn (o.a. die gepleegd in Rusland) WEL in de juiste proporties in dit boek behandeld worden. Als dat namelijk niet het geval is, dan vraag ik mij af hoe een dergelijk boek als bron bestempeld kan worden.

» Deze reactie is geplaatst op 15 april 2005 11:06

Rutger - natuurlijk had het boek niet als bron vermeld moeten worden; althans niet als bron "a charge" voor vermeende Nederlandse oorlogsmisdaden. Weidinger was een propagandistische fantast, tot in de laatste waterstofmolecuul in zijn lichaam geindoctrineerd door het nationaal-socialisme. Zijn heldenepos rond de inname van (het overigens volkomen onverdedigde) Wageningen zegt al voldoende. Bizar is voorts dat het boek van A. vaker gebruik maakt van de bron Weidinger.

Schulten is een schreeuwerig historicus. Zijn werk - althans dat wat mij bekend is (en dat is niet zoveel moet ik eerlijk zeggen) - komt op mij over als gewaagd en veel te concluderend. Een voorbeeld zien we in bovenstaand citaat, als hij roept dat een SS'er na de strijd zich beklaagde over Nederlandse onsportiviteit! Je hebt wel lef als je dat als SS'er na de strijd durft te zeggen; nog meer als je als historicus dat een serieuze bron noemt.
General der Waffen SS Eicke, commandant van de Totenkopf Division in Belgie en Frankrijk in mei 1940, stelde doodleuk in zijn oorlogsdagboek dat Britse soldaten met soft-tip dum-dum kogels hadden geschoten en met een nazi-vlag hadden gezwaaid. Dit had hem zware verliezen opgeleverd. Dit zei hij als vergoelijking voor de moord op bijna 100 Britse krijgsgevangenen. Welke Belgische, Britse of Franse historicus zou waarde hechten aan de woorden van Eicke?
Daarnaast kletst Schulten maar wat als hij roept dat Toelen lekker doorschoot op de Duitsers. Toelen haalde een vlag weg die de Duitsers waarschijnlijk niet eens konden zien, achterop de stelling van luitenant Niemandsverdriet [niet aan de voet van de Grebbeberg, maar op een van de Hoornwerkjes - nog zo'n onzorgvuldigheid]. De Hoornwerkjes stonden immers meters boven het maaiveld, en de Duitsers konden er vanaf maaiveld beslist niet opkijken. Voorts had Toelen als mitrailleurschutter (hij diende overigens als ordonnans) als persoonlijk wapen een revolver. Hij zal daarmee niet op de Duitsers hebben geschoten vlak nadat hij de vlag weghaalde. De Duitsers waren toen nog niet op een effectieve pistoolafstand (er werd namelijk nog met artillerie en mortieren op de Hoornwerkjes geschoten). Het schieten van of door Toelen wordt door Schulten er gewoon even bij verzonnen. Het staat namelijk wel stoer ...

Rutger stelt natuurlijk een retorische vraag als we kijken naar de beschrijving van oorlogsmisdaden door de SS zelf.
Weidinger was de laatste offciele commandant van het regiment Der Fuhrer (toen onderdeel van de 2.SS.Pz.Div Das Reich). Zijn kronieken waren al tijdens de oorlog bekend en beroemd. Overigens - zijn boeken zijn nog allemaal te koop, en vinden in Duitsland nog gretig aftrek. Een van zijn boeken (zie hierna) is zelfs in het Engels vertaald. Otto Weidinger heeft een uitgebreide analyse gemaakt - in de jaren tachtig (en bondiger daarvoor voor zijn boeken "Kameraden bis zum Ende" en "SS Division Das Reich") - van de SS oorlogsmisdaden in Tulle en Oradour-sur-Glane. Hierin vergoelijkt hij deze massale moordpartijen, en legt de schuld bij de Franse Maquis. Hij beweert in dit boek zelfs dat de Franse Maquis leider - die hij vermeend ontmoette na de oorlog - hem had toegegeven dat Oradour een bolwerk van de Maquis was, dat ontoelaatbare moorden door de Maquis waren gepleegd, en buitenlandse communisten (Russen, Polen, etc.) meededen met de Fransen en de Duitse massamoord hiermee logisch krijgshandelen was geweest. Sterker - Weidinger verstaat de kunst de beide moordpartijen te legaliseren ex oorlogsrecht! Weidinger is natuurlijk een grote fantast als hij dat zegt. Overigens was de tegenstander de Franse Communistische tak van de Maquis, de FTP. De SS was telkens meedogenloos als ze de communisten tegenkwamen.

Weidinger zijn divisie vocht in Rusland aan de poorten van Moskou, en deed mee in de laatste grote tanksslag van de oorlog (en de echte ommekeer) bij Kharkov. Vervolgens werd de divisie - gedecimeerd - teruggehaald naar het Westfront, om tenslotte eind 1944 weer in een Panzerkorps te worden opgenomen en haar Waterloo te vinden aan het oostfront. Weidinger werd overigens door de westerse geallieerden gevangen genomen, en zat tot 1951 vast in Frankrijk.

Heeft Otto Weidinger op enig moment als verantwoord historicus geopereerd, en is hij in die zin een serieuze bron? Nee, natuurlijk niet. Hij is alleen als bron te gebruiken voor de fantasie en propaganda waarmee oorlogsnieuws werd (en nog wordt) gebracht aan het thuisfront. Het is ten hemel schreiend dat recent A. en minder recent Schulten deze nazi-fantast en partijideoloog aanwenden als serieuze bron. Het devalueert werk [waarin deze bron als serieus wordt opgevoerd] evident in belangrijke mate.

» Deze reactie is geplaatst op 15 april 2005 14:13

Ter aanvulling:

Op deze voortreffelijke site is ook een verslag van Toelen te vinden.
http://www.grebbeberg.nl/index.php?page=verhoor-van-dienstplichtig-soldaat-j-f-c-toelen

» Deze reactie is geplaatst op 15 april 2005 14:56

Ja dit is uiteraard bekend, heer Janssen. Overigens is het gehele verhaal van Schulten over de meidagen een prettig stukje proza als je niet zoveel kaas hebt gegeten van de krijgshistorie, maar voor ingewijden is het stuk als vloeken in de kerk. Deze historicus - qua schrijfstijl en ambitie een geestverwant van A. - verstaat de kunst zaken volkomen te bagatelliseren, soms werkelijk te ridiculiseren. We moeten er maar niet teveel aandacht aan besteden. Een deel van de onwetenschappelijke blabla die hij verkondigt komt al terug in de studie van A., soms letterlijk. We hebben het daar al van commentaar voorzien. Meer aandacht voor Schulten inzake dit werk zou onverdiend zijn. Schreeuwen is voor het schoolplein.

» Deze reactie is geplaatst op 15 april 2005 17:52

dat er de witte vlag wordt getoond kan natuurlijk ook een tacktische terug trekking zijn geweest ,officier van dienst zal zo beslissing genommen hebben en de soldaten hebben ze zich in een betere stelling terug getrokken ,daar de soldaten zich niet overgegeven hebben aan de duitsers .???

» Deze reactie is geplaatst op 19 april 2005 10:30