Verklaring van sergeant-toegevoegd H. van Heerde

HOOFDKWARTIER VAN DE GENERALE STAF
COMMISSIE VAN ONDERZOEK
--------------------
 

P R O C E S - V E R B A A L

  Op heden de 18e December 1947 verscheen voor onze Commissie H. van Heerde, geboren 1 October 1905, wonende te Kampen, in 1940 Sergeant-toegevoegd Staf II-19 R.I., die ons het volgende verklaarde:

  "Nadat wij op 12 Mei 1940 in de avond de stelling aan de spoorlijn bij Rhenen hadden bezet, is er een versterking gekomen van Huzaren, onder bevel van de Overste de Marees van Swinderen. Ik heb gezien, dat de Overste en de Majoor van Apeldoorn samen spraken, over de kaart gebogen, wat er is overgegeven weet ik dus niet, wel heb ik horen zeggen door de Majoor: "Dus Overste U neemt het commando?" Van de komst van een Bataljon uit de Betuwe is mij niets bekend. Wel weet ik dat er andere troepenonderdelen waren, maar welke weet ik niet.

  De Overste de Marees van Swinderen is op 13 Mei uit onze commandopost weggegaan, zonder nadere uitleg, hetgeen een onprettige indruk maakte. De bomaanval in het begin van de middag heb ik meegemaakt. Toen was de Overste de Marees van Swinderen al weg.

  Kort na die luchtaanval zijn er troepen uit het voorterrein teruggekomen. Overal zagen we troepen terugrennen, velen zonder wapens. Mijn persoonlijke indruk was, dat de zaak verloren was. Wat er zich precies had afgespeeld, behalve de luchtaanval, wisten we niet. Bij de commandopost was geen paniek. Het personeel heeft zich gedekt voor de luchtaanval en is daarna weer verzameld. Ik vermoed, dat in de gespannen toestand, die er heerste, de luchtaanval een algemene paniek heeft veroorzaakt, waarbij de een de ander aanstak. Wij zijn in Westelijke richting weggetrokken op bevel van de Majoor en tezamen met hem. We zijn langs de hulpverbandplaats teruggetrokken op de grote weg van Rhenen naar Elst. Tussen de commandopost en de grote weg hebben we geen stelling genomen. Op de grote weg hebben wij fietsen gepakt en zijn daarmede richting Elst gereden. De Majoor zijn wij kwijt geraakt. Op de grote weg hebben wij troepen gezien, die richting Rhenen gingen.

  Wij zijn gereden tot Amerongen, hebben daar bevel geregen weer terug te keren. Teruggekomen in Elst was men daar bezig de wegen te barricaderen. Uit Elst zijn we daarna teruggegaan naar Amerongen en daarna naar Cothen."

Voorgelezen, volhard en getekend,

(get.) H. van Heerde.

De Commissie van Onderzoek,

(get.) V.E. Nierstrasz,
Generaal Majoor tit. b.d.

(get.) F.A.J. de Klerck,
Luitenant Kolonel der Artillerie b.d.

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument
(PDF, 1.68 MB)