De Cuneratoren eindelijk uit zijn verband

De toren nog in de steigers, maar toch nog domineerend in het landschap.


Meer dan acht jaar is men thans onafgebroken bezig met het restaureeren van den Cuneratoren te Rhenen. Thans is het oogenblik aangebroken, waarop de steigers verwijderd zullen worden en men weer kan genieten van dit schoone bouwwerk, dat de geheele streek beheerscht, zoo meldt het Handelsblad. De restauratie van het bovenste gedeelte is thans gereed, nog slechts een kleine afwerking laat op zich wachten en dan zullen de steigers, na ruim acht jaren, worden afgebroken.

De wethouder van openbare werken te Rhenen, de heer R. van Voorthuysen, gaf ons eenige bijzonderheden. In de afgeloopen jaren heeft de wethouder heel wat moeilijkheden moeten overwinnen om het restaureeren van den toren doorgezet te krijgen, zóó, als hij het noodig oordeelde. Hij heeft het zich als een levenstaak gesteld, den Cuneratoren in oude pracht te laten herstellen, opdat hij weer, als vóór enkele tientallen jaren, de trots dezer streek zal zijn. Het eerste succes heeft hij thans geboekt, want het gedeelte van den toren van den tweeden omgang tot de spits is nu, op een zeer kleine afwerking na, gereed. Binnen korten tijd zullen de steigers worden verwijderd en dan zal men aanstonds aanvangen met het gedeelte van den eersten naar den tweeden omgang.

Het werk, dat nu gereed is gekomen, heeft ongeveer fl. 165.000 gekost. Het geheel is wederom in zijn ouden historischen trant teruggebracht. De tijd, welken men besteed heeft, is lang geweest. Maar in die jaren was er met vele moeilijkheden te kampen. Zoo heeft men teleurstellingen gehad met den achtkant. De acht pijlers bleken inwendig geheel verbrijzeld te zijn, een vernieuwing was dus noodzakelijk. Eerst werden proeven genomen om de pijlers met een bepaald procédé te bewerken, waardoor zij weer hecht zouden worden, doch dit is totaal mislukt. Ten slotte is men tot een bijna algeheele vernieuwing overgegaan, waarbij de dekmantels origineel zijn gebleven. Dit werk heeft veel tijd in beslag genomen. Ook het aanbrengen van de twee betonzolders in het inwendige van dit gedeelte van den toren heeft veel tijd en geld gevergd.

Dit jaar zal het carillon, bestaande uit 32 klokken, in den toren worden gebracht. Daarna zal met het tweede gedeelte van de restauratie worden begonnen en ten slotte zal men het laatste deel onder handen nemen. Binnen enkele jaren zal dan de geheele restauratie gereed zijn. De totale kosten hiervan worden geschat op bijna vier ton.

Het herstellen van de tweede geleding heeft men eenige weken geleden geraamd op fl. 188.000. Hiervoor zal de algeheele restauratie van dit deel geschieden, waaronder tevens begrepen de wijzerborden. Vele zuilen zijn hier gebarsten en zullen vernieuwd moeten worden. Het geld, dat men hiervoor beschikbaar zal krijgen, is van het Werkfonds. Men betaalt daarvoor 2,5% rente met een kapitaalsaflossing in veertig jaar. Het rijk draagt tot heden 50% bij, de provincie en de gemeente Rhenen betalen ieder 25%. Men hoopt nu, dat het nieuwe crediet ad fl. 188.000, dat dezer dagen door de gemeente is aangevraagd, onder dezelfde voorwaarden zal worden verkregen. Is dit het geval, dan kan men onvermoeid met de restauratie doorgaan.

Met de herstellingswerkzaamheden van de Cunerakerk, welke eigendom is van de Ned. Hervormde Gemeente, is het helaas geheel anders gesteld. Men had plannen ontworpen om de algeheele restauratie uit te voeren. Plannen zijn het gebleven, want een bedrag van fl. 20.000 moest nog met particuliere hulp worden bijeengebracht. De huidige onzekere omstandigheden zijn oorzaak, dat de restauratie van de Cunerakerk zal moeten worden uitgesteld. De kerk is danig in verval; reeds lang worden er geen kerkdiensten meer in gehouden. De prachtige kerk met haar groote indrukwekkende kruisgewelven, haar beroemde oxaal en haar machtige orgel is thans verlaten. Het is de wensch van Rhenen, dat de eerediensten, welke thans ergens in een zaal in het stadje worden gehouden, weer spoedig in de oude, vernieuwde, wereldvermaarde gotieke Cunerakerk kunnen geschieden.


Naschrift

Gezien het feit dat het bovenste gedeelte van de Cuneratoren op de foto's van na 14 mei 1940 nog volop in de steigers staat, is het aannemelijk dat van het hierboven genoemde afbreken der steigers geen sprake meer is geweest.

Klik hier voor een uitvergroting
'De Cuneratoren temidden van de puinhopen, nagenoeg onbeschadigd!!'... (mei 1940) » meer
Klik hier voor een uitvergroting
Een nagenoeg onbeschadigde Cuneratoren temidden van de puinhopen (mei 1940) » meer
Klik hier voor een uitvergroting
Zicht op de zuidzijde van de Cunerakerk (1941-1942) » meer

Bron: Toeristenkampioen - weekblad 5e jaargang no. 4 van 27 januari 1940
uitgegeven door den Koninklijke Nederlandse Toeristenbond A.N.W.B.

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument
(PDF, 9.81 MB)