Breed programma rond oplevering kazemat S-15

door Martin Brink

Klik hier voor een uitvergroting
Kazemat S-15 langs de Cuneraweg
RHENEN - Stichting De Greb heeft rond de oplevering van kazemat S-15 aan de voet van de Grebbeberg een breed programma gemaakt. Op zaterdag 17 mei zal deze gerenoveerde kazemat op passende wijze worden overgedragen. Het overblijfsel uit het begin van de Tweede Wereldoorlog is, net als de S-17 even verderop in het bos gelegen, voorzien van een stalen luik en ook de omgeving is teruggebracht in authentieke staat. Ook komt er een tekstplaat waarop duidelijk wordt gemaakt welke gevechten in de meidagen hier zijn geleverd en hoe de verdediging met kazematten was opgebouwd.

Ruim een jaar is de stichting bezig geweest om het betonnen gevaarte in oude staat te herstellen. Vorig jaar werd de andere kazemat in het Heimersteinse bos hersteld. De directie van Tehuis Heimerstein gaf toestemming om de bunker op te knappen zodat hij niet meer gekraakt kon worden. Ook deze kreeg een gietijzeren 'voordeur'. Er werden meteen twee deuren gemaakt opdat ook de andere kazemat gecompleteerd kon worden.

Het programma op 17 mei vindt plaats onder de noemer 'Getuigenissen op de Berg'. Om 12.00 uur zal - voorafgegaan door een trompetkwartet - W.G. Landzaat, vice-voorzitter van de vereniging 8 R.I., de dagopening voor zijn rekening nemen. Met zijn toespraak zal de oplevering een feit zijn.

De inrichting van de S-15 en de vorig jaar gerenoveerde kazemat S-17 zijn de hele middag zowel wat manschappen als bewapening betreft een getrouwe kopie van de situatie in de periode 1939-1940. Daarvoor is de hulp van zogenaamde re-enactmentgroepen ingeroepen. Bij de S-17, even ten noorden van de Heimersteinselaan, wordt een terras uitgezet dat van 12.00 tot 17.30 uur open is. Bij dat terras blaast het al eerder genoemde trompetkwartet vanaf 13.00 uur een aantal nummers. De hele middag getuigt het bos rondom de twee kazematten van de lotgevallen van een aantal soldaten voor wie de verdediging van de Greb een tragische afloop heeft gehad. Een wandeling - die begint bij de S-17 - voert langs teksten die op indringende wijze confronteren met deze gebeurtenissen.

Fotopresentatie

In het documentatiecentrum op het Ereveld wordt men om 12.30 uur verrast op een half uur durende fotopresentatie waarin een honderdtal foto's van de Grebbeberg uit het interbellum en de oorlogsjaren is opgenomen. De lezing 'De Greb, mei 1940' begint om 13.15 uur. In een klein uur tijd zullen zowel de brede historische context als de persoonlijke belevingen van soldaten aan bod komen. De derde activiteit in het documentatiecentrum start om 14.15 uur. Dan wordt de videodocumentaire 'De Slag om de Grebbeberg’ getoond. Deze documentaire is in 2001 gemaakt door Stichting De Greb en duurt een uur.

De dag krijgt een ontroerende afsluiting met het optreden van het Wageningse koor 'Punt Uit' onder leiding van Herman Groenestein. Dit koor zal in de Cunerakerk te Rhenen van 16.00 tot 17.30 uur een groot aantal liederen zingen uit de mobilisatieperiode en de oorlogsjaren. Men krijgt onder meer te horen Blonde Mientje, Vaste Verkering, het Grebbelied en Lili Marleen maar ook nummers uit het repertoire van de Comedian Hannonists, Vera Lynn, Fien de la Mar, de Andrew Sisters en Johnny and Jones. Korte monologen vullen de overgangen tussen de liederen en geven het geheel een extra dimensie. Alle activiteiten zijn kosteloos te bezoeken.

Stichting De Greb gaat verder met onderzoek. "Onze grootste wens is dat we het documentatiecentrum bij het Ereveld mogen inrichten. Enige tijd geleden hebben we daarover al onze plannen neergelegd," vertelt Bernier Cornielje uit Wageningen, woordvoerder van de stichting.

Jodenvervolging

Ook andere projecten zijn opgepakt. Zo onderzoekt men de verwikkelingen tijdens de mobilisatie en de meidagen van 1940 in de Betuwe en heeft Bernier uit puur persoonlijke interesse zoveel mogelijk vastgelegd rond de jodenvervolging in dit gebied.

"Het een is niet van het ander uit te sluiten," stelt hij. Omdat hij weet dat hij met de laatste getuigen spreekt, wordt alles zorgvuldig op beeldband opgenomen. Ook van dit project is het de bedoeling dat er een video van uitkomt. "We gaan daarmee dit jaar hard aan de slag."

Bron: de Rijnpost van vrijdag 16 mei 2003, pagina 49

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument
(PDF, 2.51 MB)