Verslag van eerste luitenant Mr. J. Deen
Mr. J. Deen
Rhenen
Reserve Luitenant Kolonel b.d.
--------------------
Rhenen, 5 maart 1992
L.S.
Steller dezes is thans meer dan 80 jaar oud (geboortejaar 1911). De zuidflank van de toenmalige Grebbelinie werd verdedigd door de vierde divisie (commandant de Kolonel van Loon). De vierde divisie bestond uit drie regimenten infanterie, één regiment artillerie en enkele bijzondere onderdelen waaronder de sectie 7 veld - afwijkend model bestaande uit twee vuurmonden Kaliber 7, twee electrische zoeklichten met een bezetting van één eerste Luitenant commandant, dat was steller van dit relaas, met vier en twintig artilleristen en vier en twintig genisten met als kader een dienstplichtig wachtmeester der artillerie, een beroepssergeant der genie en twee korporaals.
De uitsluitende taak van dit onderdeel - geen enkel ander legeronderdeel werd daarmede belast - was het onder vuur nemen en vernietigen van eventuele vijandelijke schepen welke stroomafwaarts de Rijn zouden bevaren. Enkele uren op 10 mei 1940 werd het onderdeel versterkt met het marine rivierpantserschip Hr.Ms. Freyr waarover steller dezes enkele uren het tactisch commando voerde over de 7 cm vuurmond van dit schip.
Het "areaal" van mijn vroeger onderdeel liep vanaf de Koningstafel in het Grebbebos tot de twee zandsteenfabrieken onderlangs.
Tijdens de vijf oorlogsdagen zijn geen vijandelijke schepen de Rijn afgezakt, zodat voormeld onderdeel voor zijn primaire taak niet in functie heeft behoeven te komen.
In de nacht van 12 op 13 mei 1940 (Pinksternacht) toen vijandelijke troepen in het Grebbebos geinfiltreerd waren is voorbedoeld onderdeel - onder de toen door de Freyr onklaar gemaakte spoorweg door - teruggetrokken op een punt in een woning nabij het kruispunt van de Cuneralaan en de Duistereweg, van waaruit met handvuurwapenen in de loop van maandag 13 mei 1940 is geschoten op enkele vijandelijke militairen die vanaf het oostelijk terrein bij de spoorbrug naar het westen trokken.
Met zekerheid en stelligheid kan ik uit eigen waarneming verklaren dat onder de spoorbrug geen noodhospitaal, geen noodverbandplaats of andere medische post in de oorlogsdagen van 1940 is geweest.
Wel was er een noodverbandplaats in het Grebbebos tegenover de ingang van Ouwehands dierenpark, nabij mijn toenmalige geschutstelling. Daar is de Kapitein veldprediker Ds. van Exel (gereformeerd predikant) aan het been gewond geraakt.
Voor zover ik kan nagaan is ondergetekende de nog enige in leven zijnde directe "ondercommandant" van de toenmalige vierde divisie.
J. Deen.
(overleden in 1994)
|
