Wanneer is de Rhenense Spoorbrug inderdaad gesprongen?

Wanneer is de RHENENSE SPOORBRUG inderdaad gesprongen?

Gegevens Brigade A.
10.00 uur Commandant linker flankdekking meldt: Vijandelijk artillerievuur ten Noorden van de Rijn in de onmiddellijke nabijheid van de spoorbrug.
10.15 uur Vijandelijke artillerie "Blauwe Kamer" trekt na beschieting terug op Wageningen.
12.03 uur Aan Noordzijde Rijn, ter hoogte Rhenense Veer trekken soldaten terug in Westelijke richting, sterkte ongeveer 1 Compagnie (witte vlaggen).
12.05 uur Aan Westelijke rand Rhenen trekken veel troepen terug; blijkbaar Nederlandse troepen, waarop Duitse vliegtuigen vuren, op spoorbrug geen troepen.
12.15 uur Zuidelijke rand Grebbeberg bezet door vijandelijke patrouilles en trachten doelen aldaar onder vuur te nemen.
12.15 uur Rhenen en Noord daarvan onder hevig vijandelijk artillerievuur.
12.32 uur Aan Commandant IVe Divisie is verzocht: spoorbrug te doen springen.
Ongeveer 13.05 uur Eigen troepen en Duitse troepen wisselen over en weer mitrailleur- en geweervuur Oost van kerk te Rhenen.
15.15 uur Vijandelijke artillerie komt in stelling bij: Blauwe Kamer.
16.00 uur Viaduct is gesprongen.
16.20 uur Onze zware mitrailleur opgesteld nabij Rhenense brug onder zwaar artillerievuur.
16.30 uur Commandant linker flankdekking meldt: Opblazen brug mislukt. 2 Duitse mitrailleurs nemen opstelling in tegenover ons op de brug aan Noordelijke oever. Sectie mortieren in stoplijn neemt deze Duitse mitrailleurs onder vuur, waarna zij zwijgen.
17.50 uur Commandant Noordelijke flankdekking: De brug kan niet tot springen worden gebracht, daar de ploeg, uitgezonden om de lading onder de brug tot ontsteking te brengen, deze niet kon bereiken. Doorgezonden met verzoek de brug door artillerie te laten vernielen.
19.10 uur A.O.O.I. meldt: Brug Rhenen kan niet worden stukgeschoten, daar vuurmonden zijn vastgelopen (door hitte).
19.15 uur Commandant Noordelijke flankdekking en Reg.Up. (Regimentsuitkijkpost?) melden: Rhenense brug is opgeblazen.

Op 10 Mei belt Brigade A. Commandant IVe Divisie op om te vragen, hoe het toch zit met vernielen spoorbrug? Antwoord: "Er is nog niets aan gedaan, d.w.z. geen lading aangebracht".

Luitenant Deen, Commandant Rivierbatterij, zegt: Bij mijn terugtocht later namiddag op 13 Mei schoot 22 R.A. hevig; het vuur kwam ook terecht achter de Stoomhamer en het was kennelijk op de spoorbrug gemunt. 's Morgens vroeg 13 Mei enige Duitsers op spoorbrug, waarvan door mij 1 neergeschoten.

Gegevens 4e Compagnie Pioniers
Op 10 Mei was lading nog niet aangebracht; zij lag wel gereed in "Stoomhamer"; lading in blikken bussen, voorts ijzeren klemmen en snoerverb. voor onderlinge verbinding. De lading over het gehele profiel aangebracht. De springstoffen lagen op de "Hazenberg" (160 - 446).

De lading is eerst op 10 Mei 's avonds door vaandrig Langejan aangebracht; na een vreselijk gepas en gemeet kwam met een lange snoerleiding naar een huisje nabij station, de verbinding tot stand.

Later op 12/13 Mei is een electrische ontsteking aangebracht. De springploeg van de brug onder vaandrig Langejan op 12 / 13 Mei overgenomen door sergeant Verhagen. Vaandrig Langejan heeft in Elst even geslapen.

Om ongeveer 12.00 uur 's morgens kwam sergeant Verhagen overstuur in Elst terug, met de mededeling, dat de exploder niet werkte. Door Kapitein Van Walsum, Commandant 4e Compagnie Pioniers, werd toen (ongeveer 13.00 uur) sergeant Van Gellecom richting Rhenen gestuurd, om te controleren of de brug wel gesprongen was. Halverwege Rhenen zag genoemde sergeant Van Gellecom de 3e boog niet en concludeerde daaruit, dat de brug gesprongen was.

Luitenant Arnoutse, Reserve Luitenant Infanterie Brigade A. vertelde: brug gesprongen door schieten.

Middelste Batterij van I-22 is ook klaar voor afmars, maar de Commandant meent enige uitwerking op de brug te zien, die voor hem geheel zichtbaar is en bidt de Afdeelingscommandant om nog enige mandjes munitie te mogen verschieten. Ik geef hem toestemming en breek af. Later hoor ik dat hij het genoegen smaakte, bij het allerlaatste schot de brug te zien vallen.

Uit gevechtsbericht 22 R.A.:
Ongeveer 15.55 uur Opdracht: storend vuur op Viaduct met gehele Batterij, later omgezet in uitwerkingsvuur. Onder persoonlijke leiding Afdeelingscommandant 2 Batterijen van stelling veranderd, front Noord, met opdracht: met directe richting op Rhenen schieten, ook West van Cuneratoren. Vóór dit vuur kon worden afgegeven, opdracht met alle Batterijen van I-22 R.A. vuur afgeven op spoorbrug, tot het Noordelijke vak behorende, blijkbaar niet meer door genie IVe Divisie tot springen was te brengen en nog steeds intact was.

Onze mortieren hielden de vijandelijke mitrailleurs op de Noordzijde in bedwang, doch het was beter dat de brug vernield was.
15.33 uur C.V. ontvangt bericht van Commandant Brigade A.: Noord Rijn rukken de Duitsers naar Rhenense brug op; de spoorbrug is nog niet gesprongen.
Ongeveer 17.00 uur Is Hr.Ms. "Freijr" voor de laatste maal de Rhenense spoorbrug onderdoor gevaren en de rivier afgezakt te zamen met Pontonafdeeling "Ingense Veer". De spoorbrug was nog intact.

13 Mei 16.20 uur lag linker flankdekking onder zwaar vijandelijk artillerievuur.
16.30 uur 2 Duitse mitrailleurs onder dekking van dit vuur stelling genomen op spoorbrug Noordelijk landhoofd, welke mitrailleurs door Sectie 46 Compagnie Mortieren voorlopig tot zwijgen gebracht.

De brug was toen nog steeds niet opgeblazen.

Een welkome tijding was het bericht dat te 19.15 uur de Rhenense spoorbrug was opgeblazen.
19.30 uur Ontvangst: terugtochtsbevel voor 46 R.I.

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument
(PDF, 1.76 MB)