Verslagen van de kapiteins H. Froonhof, C. Zwikker en J.P. ten Sijthoff

2e Artillerie Meet Compagnie.

Commandant.

Onderwerp:
Verslag.

Bijlagen 2: verslag G.M.A. - verslag L.M.A.

Commandopost, 27 Mei 1940.    

    Hierbij heb ik de eer U Hoogedelgestrenge aan te bieden de verslagen van de Lichtmeetafdeeling (L.M.A.) en Geluidmeetafdeeling (G.M.A.), naar welker inhoud ik kortheidshalve verwijs.
    De interne verbindingen lieten niets te wenschen en zijn tot het laatste toe intact gebleven.
    De verbinding met Uwe commandopost stagneerde wel eens, doordat de lijn zwaar bezet was door andere onderdeelen.
    Daarom is door mij aan de Commandanten L.M.A. en G.M.A. opgedragen om spoedshalve de resultaten direct aan Uwe commandopost te melden.
    De verpleging en de distributie van de maaltijden welke door de verspreide ligging der posten uiteraard moeilijk was, liet niets te wenschen over.
    Resumeerende heb ik persoonlijk kunnen constateeren, dat een ieder rustig en welberekend zijn taak vervulde en alles uitgevoerd werd volgens de tevoren vastgestelde werkwijzen en schema's, opgemaakt aan de hand van te voren gehouden oefeningen.

De Kapitein,
(get.) H. Froonhof.

Aan den Heer
Legerkorpsartilleriecommandant (L.K.A.C.)


------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


2e ARTILLERIE-MEETCOMPAGNIE.
-----------------------------------------------------

Verslag Geluidmeetafdeeling (G.M.A.) van 2 Artilleriemeetcompagnie (A.M.C.) 10 - 14 Mei 1940.

    In den ochtend van 10 Mei bezette de G.M.A. zonder incidenten haar posten. Van de waarschuwings-posten werden er twee betrokken, namelijk Awar (bij Achterberg) en Iwar (in de Middelbuurt). De verbindingen waren allen goed. Grootendeels grondkabel. De grondkabel van de centrale naar het opstijgpunt bij het Berghuis werd door ons zelf op 10, 11 en 12 Mei gelegd.
    In den nacht van 10 op 11 Mei vielen schoten in de buurt van Awar. De mondingsknallen waren zwak. Bij de peiling sloeg alleen Ga en Ge uit, de gepeilde richting liep Zuid langs Wageningen in de richting Nijmegen.
    In het algemeen vuurde onze eigen artillerie zoo levendig, dat peilen van vijandelijk geschut onmogelijk was. In den loop van 11 Mei peilden wij, tijdens een rustpooze van onze eigen artillerie, vijandelijke artillerie op de Dunoberg, wegens den grooten afstand vrij onnauwkeurig. In den loop van den ochtend van 12 Mei, peilden wij nog eens de richting Nijmegen. Weer konden wij niet meer dan een richting aangeven.
    Awar is voortdurend onder vuur gebleven. De Waarnemer 1e klasse Kasteleijn heeft mooi werk gedaan door het moreel op peil te houden. In den avond van 12 Mei werd de verbinding met Awar verbroken en is Awar teruggetrokken. In den ochtend van 13 Mei werd gewaarschuwd vanaf het eind van den grondkabel, 800 meter Noord van Koerheuvel. Om 12 uur moest ook dit punt verlaten worden. Om 2 uur kreeg post Ga toestemming, voorloopig op post Ge terug te trekken. Zij zijn daar gebleven tot de order voor den terugtocht naar Driebergen doorkwam (plm. 16.00 uur).
    Omdat de weg over Amerongen zeer vol was, is afgemarcheerd over "Het Eind", "Het Hek" en "De Ginkel" naar Leersum, vervolgens via de groote weg naar Driebergen. In den nacht van 13 op 14 Mei, werd doorgemarcheerd naar Vleuten, waar de G.M.A. om 4.00 uur ongehavend arriveerde.

De Commandant - G.M.A. - 2 A.M.C.
De Kapitein,
w.g. C. Zwikker.


------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


2e Artillerie Meet Compagnie.
------------------------------------------------

Verslag Lichtmeetafdeeling (L.M.A.) van 2e Artilleriemeetcompagnie (A.M.C.) 10 - 14 Mei 1940.

10 Mei 1940.
    Door de L.M.A. was om plm. 8.30 uur de stelling bezet en geheel meetklaar.
    Plm. 13.00 uur kwamen eerste meldingen binnen over inslaande bommen.
    19.30 uur werd melding doorgegeven aan Commandant 2 A.M.C., noodlanding vijandelijk vliegtuig Vt. 174,40 - 439,75.
    23.30 uur idem explosie op spoordijk, waarschijnlijk eigen vernieling.

11 Mei 1940.
    Plm. 9.00 uur meldde post Rood, dat ze wegens heftige artilleriebeschieting in de schuilplaats zat.
    Plm. 11.00 uur bleek de telefoonlijn kapot geschoten te zijn. Ik ben er zelf heen gegaan en heb, toen het wat rustiger was geworden, de telefoonlijn laten herstellen, welke op 3 plaatsen stuk bleek geschoten.
    Onmiddellijk na de melding dat de lijn hersteld was, werd hij wederom stuk geschoten. Deze post is toen op bevel van de Postcommandant te plm. 18.00 uur teruggekeerd naar de meetcentrale. De menschen waren gedeeltelijk gedemoraliseerd. Postcommandant (wachtmeester Frankenmolen) is toen de postcommandant van 2e Lichtmeetpost (l.m.p.) gaan aflossen, aangezien die de moed er bij zijn menschen niet meer in bleek te kunnen houden.
    18.00 uur vroeg K 88 via Commandant 2 A.M.C. waar te nemen op artillerie 5 o/oo rechts toren Wageningen.
    Dit aan posten doorgegeven zonder resultaat.
    20.30 uur aan Legerkorpsartilleriecommandant (L.K.A.C.) per telefoon gemeld (later schriftelijk bevestigd) een vurend stuk gepeild te 20.14 uur door een l.m.p. (groen) met knaltijd, coördinaten 168,50 - 449,85.
    21.30 uur vraagt Divisieartilleriecommandant (D.A.C.) IVe Divisie waarneming op artillerie rechts R.K. (kerk) Wageningen. Aan posten doorgegeven, zonder resultaat.
    Verschillende lichtkogels in allerlei kleur gepeild door 2 of 3 posten, werd doorgegeven aan L.K.A.C. en 2 A.M.C.
    23.50 uur werd een vurend stuk gemeld, gemeten door 1 post met knaltijd coördinaten 176,080 - 442,710.
    Post Blauw heeft intusschen gemeld, dat de telefoonlijn stuk is en na herhaaldelijke herstelling steeds weer stuk werd geschoten.

12 Mei 1940.
    3.30 uur opgave van artillerie waargenomen vanaf Groene Bak, kan door ons niet worden waargenomen.
    11.15 uur verandering aan Watertoren Ede door post Groen waargenomen.
    11.30 uur bericht van 8 R.I., 2 vuurmonden waargenomen 176,40 - 443,10.
    Door ons niet kunnen controleeren aangezien telefonische verbinding met 3 rechter posten verbroken.
    Steeds meldingen van alle posten, behalve Zwart, dat zij meer onder artillerievuur komen te liggen.
    Verder enkele meldingen van mondingsvlammen zonder knaltijd aangezien de eigen artillerie er te veel doorheen schiet.
    's-Avonds weer veel meldingen over lichtkogels, welke niet te combineeren zijn.
    Er komt een ordonnans van post Blauw melden, dat er een verdacht officier op post Blauw is geweest, die zeer nieuwschierig was, doch wel het wachtwoord en teeken kende. Ik heb 2 man versterking gezonden met de opdracht, deze Officier ? indien hij weer gezien werd en zich niet afdoende zou kunnen legitimeeren, gevangen te nemen.
    L.K.A.C. vraagt vuur waar te nemen, dat I-12 R.A. zal afgeven op batterij in Vt. 168.500 - 449,850. Post Groen zal dit waarnemen. Meldt dat batterij naar voren is verplaatst en dus het vuur veel te veel plus ligt.
    De aanslagen kunnen eerst zeer goed worden waargenomen, aangezien het echter langzamerhand donker en nevelig begint te worden, wordt besloten op tijd projectielen over te gaan.
    Hoewel de terreinhoek eerst 25 meter en later 10 o/oo (afstand plm. 9500 meter) omhoog is gebracht en de tempering geleidelijk korter is geworden, werden geen springpunten waargenomen. Het vuur is daarna in overleg met L.K.A.C. gestaakt.
    Post Bruin heeft plm. 21.00 uur ook geen verbinding meer over de telefoonlijn, aangezien deze is kapot geschoten. Deze post raakt hierdoor zoo gedemoraliseerd, dat ze terugkeert naar de meetcentrale. Deze post is gedeeltelijk terneer geslagen door het sneuvelen van de ordonnans.

13 Mei 1940.
    1.50 uur aan Commandant 2 A.M.C. een colonne gemeld op straatweg Renswoude - Woudenberg, 164.895 - 454,322.
    Plm. 9.00 uur komt ordonnans het bezetten door eigen infanterie van de Koerheuvel melden. Zie hierover het speciale verslag van Commandant 2 A.M.C.
    Nadat de post weer bezet was en een P.T.T. telefoon toestel was aangesloten op de lijn van de luchtwacht, kreeg men na herhaaldelijke mislukte pogingen, op allerlei nummers van IIe Legerkorps, aansluiting met de secretarie te Rhenen, waar men antwoord kreeg in het Duitsch. Hierop is, op bevel van de Kornet Postuma, om plm. 12.30 uur aan post Blauw bevel gegeven om in te rukken naar de lichtmeetcentrale.
    1ste Luitenant Lenssen begaf zich op mijn bevel om plm. 13.30 uur met de bezetting van post Bruin weer op weg naar deze post om weer te gaan waarnemen en de telefoonlijn te herstellen.
    Bij Remmerden werden zij echter aangehouden door Nederlandsche militairen, welke verklaarden, dat het niet meer mogelijk was om op Remmerstein te komen. Een ordonnans kwam mij dit melden. Aangezien er toen juist een vraag kwam van de L.K.A.C., hoeveel tijd de A.M.C. noodig had om terug te trekken, liet ik deze post niet verder gaan.
    Plm. 15.00 uur kreeg ik als waarnemend commandant 2 A.M.C. de order om de A.M.C. te laten terugtrekken naar Driebergen.

De Kapitein,
(get.) J.P. ten Sijthoff.

Download brondocument in PDF-formaat Brondocument 1
(PDF, 400.43 KB)
Download brondocument in PDF-formaat Brondocument 2
(PDF, 582.84 KB)
Download brondocument in PDF-formaat Brondocument 3
(PDF, 1.43 MB)